Bükreş

BükreÅŸ, Romanya’nın baÅŸkentidir. Romanya Ovasının ortasında, Tuna Nehri’nin bir kolu olan DâmboviÈ›a’nın kıyısında kurulmuÅŸtur. Nüfusu 2 milyon civarındadır.

Günümüzde ÅŸehir son derece planlı ve konut sorununun yaÅŸanmadığı bir ÅŸehirdir. Romanya’nın ticaret merkezidir.

Tarih

Çok eski yerleÅŸim yeri olduÄŸunu gösteren arkeolojik kalıntılar olmakla beraber BükreÅŸ (BucureÅŸti) adına ilk defa 1459’dan kalma yazılı belgelerde rastlanmıştır. 1448-1476 arasında üç dönem tahta çıkan III. Vlad TepeÅŸ (Kazıklı Voyvoda), Eflak Devletini ve özellikle o dönemde baÅŸkent olan TirgoviÅŸte’yi Osmanlılara karşı korumak için BükreÅŸ Kalesi’ni yaptırdı. Ardından birçok baÅŸka yer de tahkim edilmiÅŸti. Bilhassa eline geçirdiÄŸi Müslümanları kazığa vurarak azap içinde öldürmesi sebebiyle Türkler Vlad TepeÅŸ’e Kazıklı Voyvoda derlerdi.

Fatih Sultan Mehmet, Vlad’ın bu katliamları üzerine 1462’de Eflak üzerine büyük bir sefer düzenledi. Bir ay süren hareket neticesinde Eflak, Osmanlıların mümtaz bir eyaleti hâline geldi. Böylece Osmanlı idaresine giren BükreÅŸ, hızla geliÅŸerek Eflak’ın baÅŸlıca ekonomi merkezi oldu. 1659’da baÅŸkent yapıldı. Kürkçüler sokağı ve Eyerciler sokağı gibi bazı sokak isimleri ÅŸehirde loncaların kurulduÄŸunu göstermektedir.

Eflak ve BoÄŸdan, Romanya PrensliÄŸini oluÅŸturmak üzere birleÅŸtirildi ve 1862 yılında, BükreÅŸ yeniden ülkenin baÅŸkenti oldu; 1881 yılında, 19. yüzyılın ikinci yarısında I. Carol altında Romanya’nın yeniden ilan Krallığı’nın siyasi merkezi haline geldi. Bu yüzyılda kentin nüfusu önemli ölçüde artmıştır ve kentsel geliÅŸmede yeni bir dönem baÅŸlamıştır. Bu dönemde, gaz aydınlatmasında, tramvaylar ve sınırlı elektrifikasyon getirilmiÅŸtir.

18. yüzyıldan baÅŸlayarak BükreÅŸ’e mahallî prensler yerine Ä°stanbul’daki Fenerli Rumlardan seçilen yöneticiler yollandı. 1821’de Tudor Vladimirescu önderliÄŸinde baÅŸlayan ayaklanma sonucunda, Fener yönetimine son verildi. 1859’daki ayaklanmadan sonra da Eflak ve BoÄŸdan birleÅŸti ve 1862’de de BükreÅŸ Romanya’nın baÅŸkenti ilan edildi. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sonunda Romanya tamamen ayrıldı.

Romanya’da komünizmin kurulmasının ardından, ÅŸehir büyümeye devam etti. ÇoÄŸu kule bloklarına hakim olan yeni ilçeler inÅŸa edildi. Nikolay ÇavuÅŸesku liderliÄŸi (1965-1989) sırasında ÅŸehrin tarihi bölümlerinin çoÄŸu yıkıldı. 4 Mart 1977’te kentin 135 km (83.89 mil) uzağında, Vrancea merkezli olarak bir deprem meydana geldi ve 1500 kiÅŸinin ölümüne ve ÅŸehrin tarihi merkezinde fazla hasara yol açtı.

2000 yılından sonra kentin modernize ve kentsel yenilemesi deva etmektedir. BükreÅŸ’in tarihi merkezinde restorasyon çalışmalarının yanı sıra, Konut ve ticari geliÅŸmeler özellikle kuzey bölgelerinde devam etmektedir.

BükreÅŸ’teki en önemli yüksek öÄŸretim kurumları Gheorge Gheorghui-Dej Politeknik Enstitüsü ve BükreÅŸ Üniversitesi’dir. Ayrıca, çok sayıda araÅŸtırma merkezi ile bilim ve sanat dallarında öÄŸrenim veren yüksek okullar vardır.

Ä°malat sanayisi olarak, baÅŸta makine aletleri ve tarım makineleri, elektrik ve otomotiv donanımı, otobüs ve troleybüs yapımı sayılabilir. Ulaşım bakımından metro ve tramvay olarak geliÅŸmiÅŸ durumdadır. Kaynak:tr.wikipedia