Bosna Hersek'in batısındaki Glamoç ve Livno kasabalarındaki, Osmanlı dönemine ait devasa mezar taşları görenleri hayrete düşürüyor.
"Bosna Hersek'in en büyük mezar taşı" olarak bilinen Glamoç kasabasındaki Ömer BaÅŸiç'e ait mezar taşı 1798 yılında dikildi. BaÅŸiç'e ait bu devasa mezar taşının yüksekliÄŸi de mezar taşının üst kısmındaki sarığın çevresi de 4.7 metre.
Mezar taşını ilginç kılan bir baÅŸka nokta ise bölgede yaÅŸanan onca savaÅŸa ve çatışmaya raÄŸmen hala ayakta durması. Büyük bir yıkımın yaÅŸandığı Birinci Dünya Savaşı ve Ä°kinci Dünya Savaşı'na, ardından Müslümanlar'a ait çok sayıda tarihi eserin yok edildiÄŸi komünist Yugoslavya dönemine ve son olarak Bosna'da yaÅŸanan savaÅŸa tanıklık eden mezar taşı, yaÅŸananlara inat bugün hala ayakta.
Ömer BaÅŸiç'e ait bu mezar taşı, Bosna Hersekli ünlü tarihçi Aliya Nametak'ın kaleme aldığı "Bosna Hersek'teki Türk Dönemine Ait Ä°slami Kültür Anıtları" eserinde de yer alıyor. Nametak'ın kitabında da BaÅŸiç'e ait mezar taşına dair, "Bosna Hersek'teki en büyük mezar taşı Glamoç ile Livno arasındaki yolda, BaÅŸiç Köprüsü'nün hemen yanı başındaki Ömer BaÅŸiç'in mezarında bulunmaktadır. 1798 yılına ait bu mezar taşının yüksekliÄŸi de mezar taşının üst kısmındaki sarığın çevresi 4.7 metredir" ifadelerine rastlanıyor.
Bu arada, Ömer BaÅŸiç'in mezarının yakınlarında bulunan "mayınlı arazi" uyarı levhaları, mezarı ziyaret eden ya da hatıra fotoÄŸrafı çektirmek isteyenlerin mezara yaklaÅŸmasını engelliyor. Köy sakinleri, Bosna'daki son savaÅŸta mezarın etrafına Sırp ya da Hırvat askerlerince mayın döÅŸenmiÅŸ olabileceÄŸinden, ziyaretçilere mezara fazla yaklaÅŸmamaları uyarısında bulunuyor.
Livno'daki 3 metrelik mezar taşları
Glamoç'a sadece yarım saat mesafede olan Livno'da da Osmanlı dönemine ait mezar taÅŸlarının büyüklüÄŸü dikkati çekiyor.
Ä°brahim BuÅŸatliya ve eÅŸine ait mezar taÅŸları, 3 metre yüksekliÄŸinde. Civarda yaÅŸayan vatandaÅŸlardan alınan bilgiye göre, Ä°brahim BuÅŸatliya daha yaÅŸarken eÅŸi ve kendine ait mezarları ve mezar taÅŸlarını inÅŸa ettirmiÅŸ.
Öte yandan, Ä°brahim BuÅŸatliya'nın mezar taşında ayrıca Osmanlıca ÅŸiirde yer alıyor. 1872 tarihli mezar taşının bulunduÄŸu küçük kabristanda, Ä°brahim BuÅŸatliya ve eÅŸinin yanı sıra oÄŸlu Ahmed ve hizmetkarlarının da mezarı bulunuyor.
Kaynak: AA
Yorum Yazın