Bir yanda mega ticaret anlaşmalarını durduran yeni ABD Başkanı, bir yanda politik ve ekonomik gücünü yeniden tesis etmek isteyen Avrupa Birliği... Bununla birlikte çatışmaların durmadığı Ortadoğu ile diğer küresel riskler ve fırsatlar… İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV), bu yıl küresel gündemde tartışılacak 12 hassas başlığı merceğe aldı.
Dünya genelinde çarpıcı geliÅŸmelere sahne olan bir yıl geride kaldı. OrtadoÄŸu’daki çatışmalar ve Körfez bölgesinde tırmanan gerilim 2017’de kendisinden sıkça söz ettirdi. Bunun yanı sıra, Avrupa BirliÄŸi’nde (AB) Brexit müzakereleri ve ABD’de BaÅŸkan Donald Trump’ın politikaları, ekonomik ve siyasi tartışmaları 2018’e taşıdı.
Uzmanlar, dünyada deÄŸiÅŸim hızı artarken; parametrelerin farklılaÅŸtığını, insanlık olarak bir sistem deÄŸiÅŸimi ve eksen kaymasına tanıklık edildiÄŸine dikkat çekiyor.
Ä°ktisadi Kalkınma Vakfı (Ä°KV) da bu geliÅŸmeler ışığında küresel gündeme ışık tutan bir analiz hazırladı. “2018’de Dünyayı Neler Bekliyor? Yakından Takip Edilmesi Gereken 12 GeliÅŸme” baÅŸlıklı yazıda, yılın önemli gündem maddeleri açıklandı. Ä°ÅŸte uluslararası iliÅŸkileri etkileyecek konular:
AB’DE FRANSA-ALMANYA ORTAKLIÄžI
Son 10 yılda AB bütünleÅŸmesi ekonomik ve siyasi geliÅŸmelerle yıprandı. Fransa’da Emmanuel Macron da geçen yıl daha güçlü bir AB söylemiyle ülkenin yeni cumhurbaÅŸkanı oldu. Macron, ilk ziyaretini Almanya’ya yaptı. Bu ziyarette Angela Merkel’in, Almanya ve Fransa’nın kader birliÄŸini vurgulaması, ittifak yapıldığının iÅŸareti oldu. Egemen bir Avrupa hedefini vurgulayan Macron, ortak yatırımların finanse edilebilmesi ve ekonomik ÅŸoklara karşı dayanıklılık saÄŸlanması amacıyla bir Euro alanı bütçesi ve ortak maliye bakanlığı oluÅŸturulmasını teklif etti.
AVRUPA’DA KRÄ°TÄ°K SEÇÄ°MLER
Çekya ve Avusturya’daki göç ve Ä°slam karşıtı popülist politikacıların zaferiyle girilen yeni yılda baÅŸka seçimler de olacak. Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, bugünlerde seçim sürecinin tam ortasında.
72 yılda 65 hükümet kurulan Ä°talya’da ise oldukça çekiÅŸmeli bir seçim bekleniyor. Macaristan da ilkbaharda seçime gidecek. Merkez saÄŸcı BaÅŸbakan Victor Orban, AB’nin temel deÄŸerlerini uygulamayan bir Avrupalı lider olarak dikkat çekiyor.
AB’NÄ°N YENÄ° KRÄ°ZÄ° POLONYA’DAN YÜKSELÄ°YOR
Polonya’da çok hızlı esmeye baÅŸlayan popülizm ve AB karşıtlığı rüzgârı, hükümetin, anayasal sistemi kökten etkileyecek önlemler almasına yol açtı. Avrupa Komisyonu, aday ülkelerin AB deÄŸerleriyle çeliÅŸen uygulamalarını takip edip önlem alma geleneÄŸini 2017’nin sonunda ilk defa bir üye ülke için de hayata geçirdi. Hatta bu ilkbahar döneminden itibaren Polonya’nın AB Konseyi’ndeki oy hakkının ‘asayiÅŸ berkemal olana kadar’ askıya alınması bekleniyor.
BREXIT Ä°ÇÄ°N KRÄ°TÄ°K SENE
GeçtiÄŸimiz aralık ayında toplanan AB liderleri, Brexit müzakerelerinde ikinci aÅŸamaya geçilmesini kabul etmiÅŸti. Bu aÅŸamada tarafların, gelecekte varılacak olan ticaret anlaÅŸması ve geçiÅŸ sürecine dair uzlaÅŸma saÄŸlamaları gerekiyor. Tartışılacak konular arasında güvenlik, terörle mücadele, çevre, eÄŸitim ve araÅŸtırma da var. Belirlenen takvime göre BirleÅŸik Krallık, Mart 2019’da AB’den ayrılacak. Ancak gelecekteki ticaret anlaÅŸmasının görüÅŸüleceÄŸi ikinci aÅŸamanın çok da kolay geçmeyeceÄŸi öngörülüyor.
Ä°KÄ°NCÄ° YARIDA AVUSTURYA LÄ°DER
1 Temmuz 2018’den itibaren Avusturya üçüncü defa AB dönem baÅŸkanlığını üstlenecek ve AB gündemine Üçlü Dönem BaÅŸkanlığı Programı’nda öne çıkan konular çerçevesinde yön verecek. Bu program, Türkiye’nin üyeliÄŸine açıkça karşı olduÄŸunu vurgulayan Avusturya BaÅŸbakanı Sebastian Kurz döneminde yürütülecek.
DÄ°JÄ°TAL GÜNDEM NEFES KESÄ°YOR
AB, dijital dönüÅŸümden ve daha teknik tabirle Dijital Tek Pazar’ın etkin bir ÅŸekilde iÅŸlerlik kazanmasından yılda 416 milyar Euro gelir elde etmeyi umuyor.
AB üyeleri için önemli bir tarih de 25 Mayıs. Zira o gün, tüm AB ülkelerinde geçerli olması öngörülen veri güvenliÄŸi tüzüÄŸü uygulamaya geçecek. DiÄŸer ülkelerden de bu tüzüÄŸe uymaları istenecek. Öte yandan 2018’de siber güvenliÄŸin, özellikle küresel aktörler arasındaki gerilimlerin yavaÅŸ yavaÅŸ tırmandığı bir dönemde daha da gündemde olması bekleniyor. AB, kripto paraların arkasındaki teknolojiye de odaklanıyor. Blok zincirlerinin (blockchain) diÄŸer alanlarda nasıl kullanılmaya baÅŸlayacağı ele alınacak.
AB, Blok Zincirleri Gözlemevi ve Forumu’nu baÅŸlatıyor.
DONALD TRUMP Ä°LE Ä°KÄ°NCÄ° YIL
ABD dış politikası açısından ‘çok taraflılık’ yaklaşımının giderek etkisini yitirdiÄŸi bir yıl geride kaldı. Zira BaÅŸkan Donald Trump, mega ticaret anlaÅŸmalarını durdurdu, Paris AnlaÅŸması’ndan çekildi, Ä°ran ile nükleer uzlaşıyı eleÅŸtirerek bu ülkeye karşı daha agresif bir yaklaşım benimsedi. Foreign Policy dergisinin yıllık deÄŸerlendirmesine de dayanarak, 2018’de de aynı politikanın sürdürüleceÄŸi öngörülüyor. Tahminlere göre bu yıl bütün dünya, kendi içinde daha fazla bölünmüÅŸ, kutuplaÅŸmış ve daha tahammülsüz bir ABD ile yüzleÅŸecek.
PUTÄ°N DÖRDÜNCÜ DÖNEME DOÄžRU
Ruslar, 18 Mart’ta Kremlin’de oturacak ismi belirlemek üzere sandığa gidecek. Bu seçimden Vladimir Putin’in galip çıkacağına kesin gözüyle bakılıyor. O durumda Putin, 2024’e kadar devlet baÅŸkanlığı yapmaya hak kazanarak, en uzun süre görev yapan lider Stalin’i geride bırakmış olacak.
ORTADOÄžU KAZANI KAYNAMAYA DEVAM EDÄ°YOR
Arap Baharı’nın ardından istikrarsızlığın bir türlü sona ermediÄŸi OrtadoÄŸu’yu 2018’de de zor bir gündem bekliyor. Suriye’nin kapsamlı bir barış ortamından uzak kalacağı tahmin ediliyor. Körfez bölgesindeki gerilim sebebiyle yeni bir savaÅŸ baÅŸlayabileceÄŸi belirtiliyor. DiÄŸer yandan bölgedeki seçimler de merakla bekleniyor. Mısır, Libya, Irak, Lübnan ve Tunus’ta bu yıl seçim yapılacak.
G20’DE DÖNEM BAÅžKANI ARJANTÄ°N
G20 Dönem BaÅŸkanlığı’nı 1 Aralık 2017’de Almanya’dan devralan Arjantin’in, 1 Aralık 2018’e kadar devam edecek olan ev sahipliÄŸi baÅŸladı. Arjantin, 13’üncü G20 Liderler Zirvesi’ni Buenos Aires’te 30 Kasım’da yapacak.
MADEN KENTÄ°NDE Ä°KLÄ°M ZÄ°RVESÄ°
BM Ä°klim DeÄŸiÅŸikliÄŸi Çerçeve SözleÅŸmesi (UNFCCC) kapsamında 1995’ten bu yana her yıl düzenlenen Taraflar Konferansı’nın (COP) 24’üncüsü, 3-14 Aralık 2018’de Polonya’nın Katoviçe ÅŸehrinde gerçekleÅŸecek. Konferans, ülkenin kömür madeni kentinde yapılacak. Konferansta, COP23’te ele alınan Paris AnlaÅŸması’nın tam anlamıyla uygulanabilmesi için oluÅŸturulan kılavuz ilkelerin ve ülkelerin bu amaç doÄŸrultusundaki taahhütlerinin kayıt altına alınması amaçlanıyor.
KÜRESEL ÇAPTA GÖÇ MUTABAKATI
BM Genel Kurulu, tarihinde ilk defa, üye ülke devlet ve hükümet baÅŸkanlarına 19 Eylül 2016’da, küresel boyutlara ulaÅŸan göç fenomenini derinlemesine ele almak üzere ev sahipliÄŸi yaptı. O toplantıda, 193 kadar ülke New York Bildirgesi’ni kabul ederek, mülteci krizine küresel çözüm iradesi ortaya koydu. Zirvede dile getirilen Küresel Göç Mutabakatı’nın 2018 bitmeden ÅŸekillenmesi bekleniyor. Türkiye ile AB arasındaki mülteci uzlaşısından ve 2018 dönemi için ayrılması beklenen 3 milyar Euro’dan da sıkça bahsedilecek.
www.itohaber.com
Yorum Yazın