Kırcaali ilçesi Bulgaristan Cumhuriyetinin GüneydoÄŸu kısmında yerleÅŸiktir. Kırcaali ilçesi DoÄŸu Rodop daÄŸlarında en büyük ilçedir.Kırcaali ili topraklarının %20’sini ve ülke topraklarının % 0.51’ni teÅŸkil eder. Kırcaali ilçesi 45 muhtarlıktan ibaret 117 yerleÅŸim yerini kapsamaktadır. Haskovo, Stambolovo, Momçilgrad, Ardino ve Çernooçene ilçeleri ile sınırdaÅŸtır. Kırcaali ÅŸehri sadece ilçenin doÄŸal idari, ticari, kültür ve sanayi merkezi deÄŸil, DoÄŸu Rodopların da bir merkezi olarak geliÅŸmiÅŸtir.
Åžehir Sofyadan 259 km ve Bulgaristanın ikinci büyüklükteki Plovdivten 90 km uzaklıkta bulunmaktadır. Åžu anda ÅŸehre 132 km uzaklıkta bulunan en yakın hudut kapısı Kapitan Andreevo Bulgaristanı Türkiye Cumhuriyeti ve Yunanistan Cumhuriyeti ile baÄŸlamaktadır. Kırcaali ilçesine yıllar boyu çok sayıda sanayi, inÅŸaat ve ticaret ÅŸirketlerinin tesisi için önemli miktarda yatırımlar saÄŸlanmıştır. Böylelikle o Kırcaali ilinin ekonomi merkezi durumuna gelmiÅŸti.
Nufüs Yapısı; Kırcaali belediyesinde 1990 yılında baÅŸlayan nüfusun azalması 2001 yılında da devam eder. Bunun sebebi herÅŸeyden önce olumsuz nüfus artışıdır. 01.03.2001 tarihine karşın Belediyenin devamlı nüfusu 70 196 kiÅŸiye çıkar, buna 34 524 erkek ve 35 672 kadın dahildir. Belediyenin 45 muhtarlığına baÄŸlı 118 meskün yeri vardır. Belediye nüfusunun yüzde 60’ı Kırcaali ÅŸehrinde ikamet etmektedir, bu da belediyenin yeterince kentleÅŸmiÅŸ ve yaÅŸam ÅŸartları oldukça iyi olduÄŸunu gösterir. DiÄŸer yandan halk köylerde kalabilmesi için yaÅŸam kalitesini artırmak ve bunun için altyapı ve bir çok iÅŸ yapılması gerekir. BirleÅŸmiÅŸ Milletler TeÅŸkilatının yaptığı insan geliÅŸimi sıralamasında Bulgaristan’ın toplam 262 belediyesinden Kırcaali 85-inci yerde gösterilmiÅŸtir
Müzesi; Kırcaali bölgesel tarih müzesi faaliyetini Güney Bulgaristanın DoÄŸu Rodoplarında gerçekleÅŸtirmektedir. Bu müze, bölgenin tarihi anılarını taşıyan kültürel deÄŸerlerini incelemek, korumak ve yayınlamak için 1965 yılında kurulmuÅŸtır. Genel fonu 19-u tarih öncesi, 122-si antik ve 37-si orta çaÄŸdan olan yaklaşık 37 000 nümune içermektedir. Kayıtlı kültür abidelerin 30-u milli deÄŸer taşımaktadır.
Turizm
EÄŸridere yöresi doÄŸal tarihsel ve diÄŸer zenginlikleri ile tatil ve turizm aktiviteleri için çok geniÅŸ bir seçenek yelpazesi saÄŸlamaktadır. Åžehre 7 km mesafede bir tatil ve turizm tesisi olan “Beli Brezi” yer almaktadır. Kendine özgü bir aÄŸaç türüne sahip olan tesis 3680 dönüm arazi üzerine kuruludur. Temiz havası AkciÄŸer rahatsızlıkları ve Alerjik hastalıkların tedavisi için bir nimettir. SaÄŸlık bakanlığı tarafından “Milli öneme sahip tesis” olarak adlandırılmıştır. Turistik önem teÅŸkil eden diÄŸer objeler Rodop daÄŸlarının en yüksek tepesi olan AladaÄŸ, Arda nehri sahilleri, Kırcaali barajı, Åžeytan köprüsü, Stoyan köprüsü ve Momini Gırdi (hanım göÄŸsü) Tepesi’dir. Çok güzel bir iklime sahip olan bölgenin bitki örtüsü de çeÅŸitlilik göstermektedir, bölgede birçok aÄŸaç türü bulunmaktadır. Bölge avlanmak isteyen, balık tutmak isteyen ve gezmek isteyenler için küçük bir cennet köÅŸesidir. Bölge özellikle domuz, tilki ve kurt gibi deÄŸerli av hayvanları ile dikkat çekmektedir.
Kültür
Alakasız konuları alaylı bir dille ifade etmek için kullanılan meÅŸhur “EÄŸridere’nin topalını BaÄŸdat’ta görmüÅŸler’ deyiminde bahsi geçen ÅŸehirdir. Ayrıca Türkiye’nin Bursa vilayetinde faaliyette bulunan“ “EÄŸridere Kültür ve Dayanışma DerneÄŸi” ismi altında bir dernekleri bulunmaktadır. Yazar Sabahattin Ali’nin doÄŸduÄŸu ve babası Yüzbaşı Ali Selahattin’in 1912 yılına kadar görev yaptığı kenttir. 31 Mart 2007 tarihinde Sabahattin Ali’nin 100. doÄŸum yılı EÄŸriderede bir toplantıyla kutlandı. KoÅŸukavak (Krumovgrad), Bulgaristan’da Kırcaali ilinde, 2005 nufusu 8500 olan, Türklerin yoÄŸun olarak yerleÅŸik olduÄŸu bir ÅŸehirdir. Åžehir son dönemde Adatepe’deki siyanürle altın aranması tartışmalarına konu olmaktadır.
KoÅŸukavak adını kavak aÄŸaçlarının yanında yapılan at koÅŸularından almaktadar. Armadaki at ve kavak yaprakları bunu temsil etmektedir. 1934’te Bulgarca adı Birinci Bulgar Devleti hükümdarı Krum (taht: 803 814)’dan gelen “Krumovgrad” olarak deÄŸiÅŸtirildi. 1934’te ilçedeki köylerin adları Bulgarca adlarla deÄŸiÅŸtirildi. KoÅŸukavak’ın resmî adı Krumovgrad oldu. 1985 yılında köyler Bulgar Polisleri tarafından kuÅŸatılarak Türklerin zorla isimleri deÄŸiÅŸtirildi 1989’da birçok Türk Türkiye’ye göç etti. Bulgaristan’ın güneyinde DoÄŸu Rodop DaÄŸları’nda, Burgaz nehri kıyısında kurulmuÅŸtur. Yunanistan sınırına yaklaşık 17 kilometre uzaklıktadır.ü 1989 yılına kadar nüfusu %80 türk müslüman, %15 pomak müslüman ve %5 bulgar ortodoks’tan oluÅŸmaktaydı. Kasabada yaklaşık 600 yıllık bir cami de bulunmaktadır.Mestanlı (Momchilgrad), Bulgaristan’da Kırcaali ilinde, 2005 nüfusu 17.000 olan, Türklerin yoÄŸun olarak yerleÅŸik olduÄŸu bir ÅŸehirdir. Osmanlı döneminde 1450-1500 yılları arasında bölgeye Anadolu’dan KaramanoÄŸulları beyliÄŸine baÄŸlı oymaklar yerleÅŸtirilmiÅŸtir. Bölge halkına Bulgarlar Konyarlar denmektedir. Aynı hitap Yunanlılar tarafından da kullanılmaktadır. Bölge coÄŸrafi olarak Batı Trakya’nın bir parçası olarak bilinir. Mestanlı halkının %95’i Müslüman olan Türklerle meskundur. Bu Müslüman Türkler arasında Alevi-BektaÅŸi inancına sahip köyler de mevcuttur. BaÅŸlıca geçim kaynağı tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır.
Kırcaali (Kardzhali), güneydoÄŸu Bulgaristan’da, Kırcaali ilinin ve Kırcaali Belediyesinin merkezi. Nüfusu 76.232 kiÅŸidir (2006 verileri). Tren istasyonu bulunmaktadır. Kırcaali’den Hasköy ve Gümülcine (Yunanistan) yönlerine karayolları uzanır.
CoÄŸrafya
Kırcaali ilçesi Bulgaristan’ın GüneydoÄŸu kısmında yerleÅŸiktir. Kırcaali ilçesi DoÄŸu Rodop daÄŸlarında en büyük ilçedir. Kırcaali ili topraklarının %20’sini ve ülke topraklarının % 0.51’ni teÅŸkil eder. Kırcaali ilçesi 45 muhtarlıktan ibaret 117 yerleÅŸim yerini kapsamaktadır. Haskovo, Stambolovo, Momçilgrad, Ardino ve Çernooçene ilçeleri ile sınırdaÅŸtır. Kırcaali ÅŸehri sadece ilçenin doÄŸal idari, ticari, kültür ve sanayi merkezi deÄŸil, DoÄŸu Rodopların da bir merkezi olarak geliÅŸmiÅŸtir. Åžehir Sofya’dan 259 km ve Bulgaristan’ın ikinci büyüklükteki ÅŸehri Plovdiv’den 90 km uzaklıkta bulunmaktadır.
Åžu anda ÅŸehre 132 km uzaklıkta bulunan en yakın hudut kapısı Kapitan Andreevo Bulgaristanı Türkiye Cumhuriyeti ve Yunanistan Cumhuriyeti ile baÄŸlamaktadır.
Kırcaali ilçesine yıllar boyu çok sayıda sanayi, inÅŸaat ve ticaret ÅŸirketlerinin tesisi için önemli miktarda yatırımlar saÄŸlanmıştır. Böylelikle Kırcaali ilinin ekonomi merkezi durumuna gelmiÅŸtir.
Yorum Yazın