Enerji Bakanı: Azeri gazına zam haberleri doğru değil

Bakan Güler, iki gündür Azerilerle toplantı yapıldığını belirterek, "Böyle bir şey söylenmedi, zam yok. Kontratımız var, zam yapması mümkün değil." dedi. 'Zam' tartışmaları, gözleri iki ülke arasında yapılan doğalgaz alım anlaşmalarına çevirdi.

Anlaşmaya göre, Türkiye'ye verilen gazın fiyatı ilk yıl için bin metreküpü 120 dolar. Sonraki yıllar için fiyatın tarafların ikili görüşmeleriyle belirleneceği hükme bağlandı. Kontrat, Azerilerin tek başına fiyat tespit etmesine imkan vermiyor. BOTAŞ yöneticilerine göre 'akşamdan saba-ha' fiyat artırmak mümkün değil.

Enerji Bakanı Hilmi Güler, AK Parti Genel Merkezi'ndeki Genişletilmiş İl Başkanları Toplantısı'ndan ayrılırken, gazetecilerin sorusu üzerine 'Azerbaycan'ın Türkiye'ye verdiği doğalgaza zam yaptığına' ilişkin haberlerin doğru olmadığını açıkladı. Boru Hatları İle Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) Genel Müdürü Saltuk Düzyol da, Zaman Gazetesi'ne yaptığı açıklamada, Azerbaycan'dan alınan doğalgazda fiyat artışının söz konusu olmadığını söyledi. Azeri gazıyla ilgili görüşmelerin devam ettiğini vurgulayan Düzyol "Fiyat görüşmelerinde henüz anlaşma yok. Ancak, görüşmelerin olumlu yönde devam ettiğini söyleyebilirim." dedi.

Eski BOTAŞ Genel Müdürü Gökhan Yardım, Azerbaycan'dan alınan doğalgazın fiyatının 'akşamdan sabaha' artırılmasının mümkün olmadığını ifade etti. Gaz ticaretinde ihtilaflarla ilgili nasıl bir yol izleneceğinin kontratlarda açıkça yer aldığına dikkat çeken Yardım "Azeri gazının fiyat görüşmeleri uzun süredir devam ediyor. Taraflar anlaşmaya varırsa sorun çözülmüş olacak, varamazsa uluslararası tahkime gidilir. Fakat, hiçbir taraf tek başına fiyatı artırdım, düşürdüm diyemez." şeklinde konuştu. Yardım, Azeri doğalgazıyla ilgili önemli bir ayrıntıya da dikkat çekti: Fiyatı sadece Azeriler belirlemiyor. Statoil, BP gibi diğer uluslararası şirketler var, onlar görüşüyor. Şikket ortaklarından biri de Türkiye Petrolleri (TPAO).

Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi (SOCAR) ile ortaklık kurarak Petkim'in yüzde 51 kamu hissesini satın alan Turcas'ın Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Aksoy da, "Akşamdan sabaha bir zam yapıldı haberi katiyen doğru değildir." dedi. Aksoy, gaz alım anlaşmasının süresinin sona erdiğini vurgulayarak, fiyatın yeniden revize edilmesi konusunun Azerbaycan ile en az bir yıldır görüşüldüğünü kaydetti. Azerbaycan'da Türkiye'nin açtığı Bakü Şehitler Camii'nin kapandığı yönündeki haberlere ilişkin de Aksoy, "Katiyen böyle bir şey yok. Caminin bulunduğu yer heyelan bölgesidir. O bölgede çok da büyük bir inşaat başlamıştır. O inşaatın camiye zarar vermemesi için, caminin güvence altına alınması için uzun zamandır yapılan bir hazırlıktır." bilgisini verdi.

Azerbaycan basınında ise doğalgaza zam yapıldığı yolunda haberler yer aldı. Azerbaycan'da yayımlanan Musavat gazetesinde yer alan habere göre, SOCAR'ın başkanı Rövnak Abdullayev, Türkiye ile görüşmelerin devam ettiğini söyledi. Önceki gün Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bir konferansta konuşan Abdullayev, Türkiye'nin Enerji Bakanlığı ve Botaş şirketi ile müzakerelerin yürütüldüğünü kaydetti. Abdullayev, şimdiye kadar Türkiye'ye metreküpü 120 dolardan satılan gazın yeni fiyatının 15 Nisan itibarıyla artırılacağını kaydetti. Abdullayev, şöyle konuştu: "2001 yılında 'Şahdeniz' anlaşması büyük katılımla imzalanmıştı. O zaman Rusya'dan 30 dolara gaz almaya, Türkiye'ye 120 dolardan gaz satmaya dair anlaşmıştık. Bu anlaşma artık eskidi. Fiyatlar çok yükselmiştir."

Ankara ile Bakü, 2001'de Şahdeniz gazı olarak da adlandırılan Hazar Denizi'ndeki Azeri gazının Türkiye'ye satılması konusunda anlaşmaya vardı. Yapılan kontrata göre gazın ilk yıl için fiyatı 120 dolar olarak belirlendi. BOTAŞ'ın hat inşaatında geç kalması, proje ortaklarının 'biz hazırız' gerekçesiyle, fiyat artırma taleplerini gündeme taşıdı. Zaman'ın, 3 Ağustos 2007'de konuyu gündeme taşıması üzerine projenin sorumlu ve yönetici ortağı Norveçli Statoil bir açıklama yaparak tartışmaları doğruladı. Statoil sorunun görüşmeler yoluyla çözüme kavuşmasını umduklarını, tahkime gitmeyi son çare olarak düşündüklerini kaydetti.

ZAMAN