Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez Uluslararası Bor Sempozyumu’nun (BORON 2019) açılışında yaptığı konuşmada, bor madeninin mukavemet artırıcı ve alev geciktirici özellikleri yanında kanser önleyici, enerji taşıyıcı ve depolayıcı özellikleriyle 250’den fazla alanda kullanıldığını söyledi.
Türkiye’nin dünya bor rezervinin yüzde 73’üne sahip olduÄŸunu ifade eden Dönmez, bordan katma deÄŸeri yüksek ürünler üretilmesi için yeni bir yapılanma sürecini baÅŸlattıklarını ve “Bor AraÅŸtırma Merkezi” kurulmasına yönelik çalışmaların devam ettiÄŸini aktardı.
Dönmez, bor alanında kalifiye eleman ihtiyacının karşılanması ve bu alandaki profesyonelliÄŸin uluslararası standartlara çıkarılması için BOREN aracılığıyla 15 öÄŸrenciye burs verdiklerini dile getirerek, “Bu sayı önümüzdeki yıllarda daha da artacak. Bu sene ilk defa 10 öÄŸrencimizi her biri borla ilgili farklı alanda yüksek lisans yapmak üzere dünyanın çeÅŸitli bölgelerine göndereceÄŸiz.” diye konuÅŸtu.
Borda ürün geliÅŸtirme ve ticarileÅŸtirme çalışmalarının hızla devam etiÄŸini belirten Dönmez, “Yüksek teknoloji açısından hayati önem taşıyan elektrikli araçlar için menzil artırmaya ve uçuÅŸ süresini artırmaya yönelik bor temelli yerli yakıt pili sistemlerini de üretme noktasında belli bir noktaya geldik.” ifadesini kullandı.
“Bor bitkilerin soÄŸuklara, hastalıklara ve zararlı türlere karşı dayanıklılığını artırarak tarımsal verime önemli katkı saÄŸlıyor.”
Dönmez, borun tarım sektöründeki kullanımının da gün geçtikçe arttığını dile getirdi. Borun bitkilerin büyüme ve geliÅŸiminde önemli rol oynadığını bildiren Dönmez, ÅŸöyle konuÅŸtu:
“Bor bitkilerin soÄŸuklara, hastalıklara ve zararlı türlere karşı dayanıklılığını artırarak tarımsal verime önemli katkı saÄŸlıyor. 2018’de tarımda toplam 4 bin tonun üzerinde rafine bor ürünü kullanıldı. Yaptığımız araÅŸtırmalar sonucu farklı ürünlerde bor uygulamasının yapıldığı projeler sonucunda verimde yüzde 20’lere varan artış olduÄŸunu gözlemledik. Bunlara ilaveten yurt dışına 9 bin tonun üzerinde borlu gübre Etidot-67 ihraç ettik. Hindistan’dan Amerika’ya, Çin’den Brezilya’ya kadar geniÅŸ bir coÄŸrafyadaki tarım sektörüne borlu gübremiz hayat verdi. “
Dönmez, geçen yıl bor ihracatının 1 milyar doların üzerine çıktığına dikkati çekerek, “Böylece ham madde satan deÄŸil, iÅŸlenmiÅŸ uç ürün ihraç eden bir konuma yükseldik. Bugün itibarıyla 110 ülkeye bor ihraç ediyoruz. Bu rekoru daha da geliÅŸtirmeyi hedefliyoruz.” diye konuÅŸtu.
Yerli ve milli temizlik ürünü BORON’un da pazarda öneminin giderek arttığını belirten Dönmez, “Petrol türevleri içermeyen ve insan saÄŸlığını birinci planda tutan BORON, milletimizden büyük ilgi gördü. Sadece birkaç ay içinde 10 bin tonun üzerinde üretim yapıldı. YoÄŸun talep ve ilgi nedeniyle üretim tesisimizde geniÅŸletme çalışmalarını da sürdürüyoruz.” ifadelerini kullandı.
“Boru yakıt olarak da kullanabiliriz.”
Bor madeniyle ilgili çalışmaların hidrojenli yakıt teknolojisine dayandığını dile getiren Dönmez, “Hem otomobillerde hem de insansız hava araçlarında menzili artırmış olacağız. Bununla ilgili BOREN ve TÜBÄ°TAK ortak çalışmalarını devam ettiriyor.”ifadesini kullandı.
Dönmez, bor madeninin saÄŸlıktan enerjiye, savunmadan otomotive kadar geniÅŸ bir yelpazede kullanıldığını anlattı. Bordan yapılan deterjana yoÄŸun ilgi gösterildiÄŸini belirten Dönmez, yıl sonuna kadar farklı amaçlı temizlik ürünlerinin de Ar-Ge çalışmalarının tamamlanacağını bildirdi.
“Arazide olan askeri personelin enerji ihtiyacını bor hidrür temelli yakıtlardan temin etme imkanımız var.”
Dönmez, bor madeninin savunma sanayisindeki kullanımının arttığına iÅŸaret ederek,“Arazide olan askeri personelin enerji ihtiyacını bor hidrür temelli yakıtlardan temin etme imkanımız var. Askeri personelin haberleÅŸme ihtiyacında kullandığı pillerin ÅŸarjı gerekiyor. Bu yıl içinde söz konusu ürünlerin pilot denemeleri bitmiÅŸ olacak. Ondan sonra da ticarileÅŸmeye bakacağız.” diye konuÅŸtu.
“Özellikle zırhlı araçların mukavemetinin artırılması yönünde bor ciddi performans artırıcı bir ürün.”
Savunma sanayisinde bor karbür üretimiyle ilgili çalışmaların da sürdüÄŸünü söyleyen Dönmez, ÅŸöyle devam etti:
“Özellikle zırhlı araçların mukavemetinin artırılması yönünde bor ciddi performans artırıcı bir ürün. Hem mukavemeti hem de malzemenin kalitesini artırıyor. Åžu an Eti Maden bazı firmalarla görüÅŸmelerine devam ediyor. Türkiye’de bir üretim tesisi planlanıyor, bu yıl içinde temellerini atacağız. Ä°ki yıl içinde üretime geçeceÄŸiz. Sadece milli savunma açısından deÄŸil, yurt dışında da piyasası olan bir ürün. GörüÅŸmelerde son noktaya geldik.”
Yorum Yazın