Celal Bayar, ‘Ben de Yazdım’da Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu’nun son, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarını, Mondros Mütarekesi’nden bu yana milli mücadeleyi, Büyük Millet Meclisinin kuruluÅŸunu ve ilk çalışmalarını, ilk Meclis hükümetlerini, Atatürk devrimlerini, anılarına, yazdıklarına ve belgelere dayandırarak anlatmaktadır. Bu vesile ile Türkiye’nin 20. yüzyıldaki siyasal tarihine önemli bir tanıklık yapan Bayar, bir yandan da kendi deyiÅŸiyle ‘genç nesiller için faydalı olacağı düÅŸüncesiyle’ özellikle inkılapların meydana gelmesini zorunlu kılan tarihi sebep ve etkenler üzerinde durmaktadır.
Ben de Yazdım kitabı Mütareke’den bu yana, Millî Mücadele’yi, Büyük Millet Meclisi’ni ve Hükümeti’ni, Cumhuriyet’in ilk devirlerini, Atatürk’ü ve devrimlerini bütün yönleriyle ele alacaktır. Celâl Bayar”
Elinizdeki eser, Baha Matbaası tarafından 1967-1972 yılları arasında 8 cilt olarak yapılan baskı esas alınıp 3 cilt halinde düzenlenerek yayıma hazırlanmıştır. Kitabın kaynakçası ve dizini dışında, metne müdahalede bulunulmamıştır.
(1. Cilt) kitap özeti
1.Cilt 11 bölümden oluÅŸmaktadır:
Bu kitapta Atatürk’ün silah arkadaÅŸlarından olan Türkiye’nin Üçüncü CumhurbaÅŸkanı Celal Bayar’ın Birinci Dünya Harbi öncesi Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu’nun siyasi durumu, yaÅŸanan önemli olaylar ve mütarekenin ilk hazırlık çalışmalarıyla ilgili tespit ve yorumları yer almaktadır. Celal Bayar’ın kendisi Ä°ttihat ve Terakki Cemiyetinin içinde bulunan bir kiÅŸi olarak aynı zamanda bu cemiyetinin durumu ve yapısı hakkında da bilgiler sunulmuÅŸtur.
(2. Cilt) kitap özeti
2. Cilt 12 bölümden oluÅŸmaktadır:
Celal Bayar’ın “Ben de Yazdım” kitabı, Osmanlı Ä°mparatorluÄŸunun son yıllarında, 31 Mart 1909 irtica hareketleriyle baÅŸlayan ve memleketi felakete götüren iç didiÅŸmelerin çok yoÄŸun olarak yaÅŸandığı bir dönemde vuku bulan olayları günümüze nakleden çok önemli bir eserdir.
Yazar bu eserinde, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında gerçekleÅŸen bazı vakaların bugün içinde bulunduÄŸumuz durumla karşılaÅŸtırmasının yapılmasının biz yeni nesillere faydalı olacağına inancını belirtmektedir.
(3. Cilt) kitap özeti
3.Cilt 13 bölümden oluÅŸmaktadır:
Ben de Yazdım’ın 3 ncü cildinde ele alınan konular ÅŸu ÅŸekilde sayılabilir: Ä°ngiltere’nin Mısır politikası ve Mısır’ın iÅŸgali, Jöntürklerin Mısır’daki gizli faaliyetleri,
Meclis-i Mebusan’ın feshi, Arnavutluk Ä°syanı ve ayrılık hareketlerinin baÅŸlaması, Yunanistan, Bulgaristan, KaradaÄŸ, Makedonya ve Arnavutluk’ta ıslahat istekleri ve Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu’na verilen notalar, Ä°stanbul’da ayrılık hareketlerine karşı yapılan kitle gösterileri ve yorumlar, Balkan ittifakının kurulması, Bulgar ve Rum ideolojileri ve birbirleriyle çatışmaları, Balkan ülkelerinin Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu’na karşı yaptıkları anlaÅŸmalar, Balkanlar’da müslümanlara yönelik katliamlar, Balkan Savaşı (1912) ve olumsuz sonuçları, büyük devletlerin Türkiye’yi parçalama istekleri, iç politikada çekiÅŸmeler ve Londra Barış Konferansı.
“Atatürk’ün mutad sofrasında bulunuyordum. O akÅŸam davetlilerin sayısı azdı. Ancak beÅŸ altı arkadaÅŸtık. Büyük adam hayatından bahsediyordu. Biz de vecd içinde kendisini dinliyorduk. Birden sustu, hepimizi ayrı ayrı süzdü. ‘ArkadaÅŸlar, beni ilk gördüÄŸünüz zaman hakkımda nasıl bir fikir edindiniz, anlatır mısınız?’ dedi ve bakışlarını benim üzerimde topladı. Anladım ki, önce benim konuÅŸmamı istiyordu.” Celâl Bayar, o akÅŸam, Millî Mücadele’nin ilk yıllarında Atatürk’le tanışmalarını, Atatürk’ün kendisinde bıraktığı ilk tesiri samimiyetle kısaca anlatır ve ÅŸöyle devam eder: “Ä°çimden gelen samimi ve gerçek sözlerim, çelik gibi saÄŸlam bir iradeye sahip olan büyük adamın tevazu duygusuna dokunmuÅŸ olmalı ki hafif bir sesle ve çekingen bir edâ ile sordu: – Bunları yazdınız mı? – Hayır. – Rica ederim, yazınız. O zaman bu, benim için bir emirdi. Nur içinde yatsın, irtihalinden sonra bir vasiyet olmuÅŸtu. Bunun içindir ki bu kitabı yazmaya baÅŸladım ve Ben de Yazdım adını verdim.’’
Yorum Yazın