Kendimiz çalıp kendimiz söylemiyoruz. Güçlü müttefik dediÄŸimiz Batılı ülkeler 15 Temmuz kalkışmasına en hafifinden psikolojik destek verdi. En hafifinden diyorum çünkü iÅŸin uzun vadede startejik, kısa vadede konjunktürel desteÄŸi gün gibi aÅŸikar.
Bu desteÄŸi teyid eden onlarca makale, köÅŸe yazısı ya da haber yapıldı. Türkiye’deki 15 temmuz darbe giriÅŸimine dair ABD basınında yayımlanan köÅŸe yazılarında hem darbenin dış destekçilerinin izini sürmek hem de Türkiye’nin, kendi başına hareket ettiÄŸinde ve Batılı güçlerin kurduÄŸu çarka çomak soktuÄŸunda nasıl karşılandığını okumak mümkün.
Ä°ÅŸte 15 Temmuz darbe kalkışmasının ardından Amerikan basınında çıkan bazı köÅŸe yazıları ve ardındaki niyetlerden sadece üç yazı.*
ABD, KIZGIN ERDOÄžAN’LA NASIL Ä°Åž TUTULABÄ°LÄ°R?
3 AÄŸustos 2016, The New York Times, Stephan Kinzer (Watson Enstitüsü’nde uluslararası iliÅŸkiler ve diplomasi alanında kıdemli araÅŸtırmacı, yazar ve eski New York Times muhabiri. Kinzer, 1996-2000 yılları arasında gazetenin Türkiye muhabiriydi. 3 AÄŸustos’ta yazdığı satırlar ÅŸunlar:
“ Washington’a göre Türkiye, bir müttefikten ziyade bir baÅŸ aÄŸrısı haline gelmiÅŸti. Daha evvel herhangi bir NATO üyesi hiç bu denli sürüden ayrılmamıştı. Türkiye ABD’yi zorlu bir tercihe doÄŸru itmekte. ABD, Sayın ErdoÄŸan’ı tanımayabilir/reddedebilir, Türkiye’yle iliÅŸkileri kesebilir ve hatta onu NATO’dan atabilir. Bu adımları atmak, doÄŸum aÅŸamasındaki bir despotluÄŸa karşı ahlaki bir duruÅŸ olabilirdi. Yine NATO’nun Suriye’deki politikasında iç tutarlılığı/uyumu geri getirebilirdi; nitekim bugün ABD’nin desteklediÄŸi bir grubu [PYD’yi kastediyor] Türkiye tutup da bombalıyor.
DiÄŸeri ise kabullenilmesi güç bir alternatif: Türkiye’nin eÅŸsiz jeopolitik önemini kabullenme ve ErdoÄŸan’ı da olduÄŸu gibi kabul etme. Bu, çok daha karmakarışık ve pek de asil olmayan, ama aynı zamanda Amerikan menfaatleri için en uygunu olduÄŸundan gerçekleÅŸmesi daha muhtemel bir seçenek. Türkiye uluslararası bir tecride doÄŸru gidiyor ve hatta belki de bir ekonomik krize ve bir iç savaÅŸa… Onu bu aÅŸamada [NATO’dan] ayırmak, Washington’ın Ankara üzerindeki kalan nüfuzundan da vazgeçmesi anlamına gelecektir ki mevcut nüfuzun sürmesi önemli. Aynı zamanda bu, demokrasinin erozyona uÄŸramasının yasını tutan ve bu karanlık dönem geçtiÄŸinde demokrasiyi yeniden inÅŸa etme ÅŸansı bulunan milyonlarca Türk dostu da terk etmek anlamına gelecektir.”
Aynı makale devamla FETÖ lideri Gülen’in iadesi için ÅŸu ifadeyi kullanıyor:
“Ancak ABD’nin bu uzlaÅŸma çabası, Türkiye’nin 20 yıldır ABD’de yaÅŸayan Gülen’in iadesi konusunda gittikçe artan ısrarlı talebini karşılayacak kadar ileri gitmemeli. Sayın ErdoÄŸan onu son darbe teÅŸebbüsünün beyni olarak ilan etse de Sayın Gülen bu suçlamayı reddediyor. ABD Türkiye’yle karşılıklı tavizlerle bir anlaÅŸma arayışına girmeli ve politikasını deÄŸiÅŸtirme karşılığında ödüllendirmeyi teklif etmeli; ancak Sayın Gülen’ın başının istenmesine razı olmak, hele de bunca zamandır bu talebe karşı direnmiÅŸken, son derece aşırı bir taviz olacaktır.”
TÜRKÄ°YE’DEKÄ° DARBE GÄ°RİŞİMÄ°NÄ° NÄ°ÇÄ°N DESTEKLEDÄ°M?
17 Temmuz 2016, The National Review, Daniel Pipes. (Darbe giriÅŸimi sırasında “ErdoÄŸan Türkiye’deki son seçimi çaldı ve ülkesini despotça yönetiyor. Askeri bir darbeyle devrilmeyi çoktan hak etti. Umarım darbe baÅŸarılı olur.” tiwitiyle tepki çeken Pipes, Middle East Forum direktörü, National Review ve The Jerusalem Post’un ödüllü köÅŸe yazarı.)
Pipes, yazısında Türkiye’de askeri darbelerin her dönem iÅŸe yaradığından ve olumlu sonuçlar doÄŸurduÄŸundan bahisle ÅŸu ifadeleri kullanıyor:
“Åžimdi Türkiye askeri bir yeniden ayarlama döneminden faydalanacak; kendi partisinden Abdullah Gül veya Ali Babacan gibi daha makul kiÅŸilerle yer deÄŸiÅŸtirme ÅŸeklinde dahi olsa ErdoÄŸan’ın giderek haydutlaÅŸan yönetimine bir son verilecektir.
1997 darbesinin baÅŸ aktörlerinden Çevik Bir ÅŸu unutulmaz cümleleri sarf etmiÅŸti: “Türkiye’de Ä°slam ve demokrasinin evliliÄŸi sözkonusudur... Bu evlilikten doÄŸan çocuk da laikliktir. Zaman zaman bu çocuk hastalanıyor. Türk Silahlı Kuvvetleri bu çocuÄŸu ÅŸifaya kavuÅŸturan doktordur.” Åžu anda çocuk çok hasta ve bir doktora ihtiyacı var. Maalesef ki bu defa doktor durduruldu. Åžimdi bu hastalık nasıl kötü bir ÅŸekilde yayılacak varın siz düÅŸünün.
GeçmiÅŸteki yol her ne kadar zorlu olsa da gelecek çok daha yürek burkucu görünüyor. Tahminlerimi güncelleyerek diyorum ki ErdoÄŸan’ın asıl yıkımının dış politikada olması muhtemeldir. Ä°ç siyasette iÅŸe yarayan mücadeleciliÄŸini uluslararası iliÅŸkilerde de uygularken kendi iyiliÄŸi için aşırı saldırganlaÅŸtığında muhtemelen kendi sonunu da getirmiÅŸ olacaktır. Ağır bir bedel ödedikten sonra Türkiye nihayet kendi megalomanından kurtulacaktır.”
TÜRKÄ°YE 1979 Ä°RAN’INI YAÅžIYOR.
17 Temmuz 2016, The Wall Street Journal, Soner ÇaÄŸaptay (Washington Enstitüsü Türkiye AraÅŸtırmaları Programı Direktörü)
Soner ÇaÄŸaptay, Gülen mensuplarının güçlü destek verdiÄŸi ve hatta bir söylentiye göre kendilerinin bizzat kurdurduÄŸu gazeteden ÅŸöyle sesleniyor:
“GeçtiÄŸimiz senelerde ErdoÄŸan’ın tarzı, daha ziyade yavaÅŸ yavaÅŸ artıran bir dozda iktidar iplerini ele geçirmekti; ancak hafta sonundan bu yana Ä°slami desteÄŸin güçlü bir ÅŸekilde patlaması son derece kışkırtıcı olabilir. Bu yaÅŸanan Türkiye’nin 1979 Ä°ran’ı anı: Acaba mayalanan Ä°slami bir devrim laik güçlere galebe çalacak mı?
(…) Bu strateji iÅŸe yaradı; salalar ve ezanlar siyasi seferberlik çaÄŸrısı iÅŸlevi gördü ve dindar Türkler laik orduya meydan okumak için sokaklara döküldü. Hükümet yanlısı polislerle birlikte ordunun acemice teÅŸebbüsünü ezdiler.
(…) Ä°ktidarı [tamamen kontrol altına almanı]n ikinci ve daha hızlı yolu ise Ä°slami bir devrim. Sokaklara çıkıp darbeye meydan okuyanlar (…) daha ziyade Ä°slamcılar ve hatta cihatçılardı. Hafta sonundan beri ErdoÄŸan yanlısı serseri güruhu darbeyi destekleyen askerleri yakalayıp dövdü. Tıpkı Ä°slam Devleti usulü, bir askerin kafasının kesildiÄŸini gösteren fotoÄŸraflar sosyal medyaya düÅŸtü.
Maalesef ki Türkiye’de cihatçı hissiyat son dönemde gözle görünür bir ÅŸekilde arttı. Sayın ErdoÄŸan’ın eÄŸitim politikasının yanı sıra Ä°slamcı radikallerin Türkiye’yi bir toplanma/konaklama merkezi olarak kullanmalarına izin verildiÄŸi Suriye politikasının da bu gidiÅŸatta azımsanmayacak payı var. Pew AraÅŸtırma Merkezi’nin son dönemdeki bir anketine göre, Türklerin %27’si Ä°slam Devleti hakkında olumsuz duygular beslemiyor. Sayın ErdoÄŸan Ä°slami bir devrimi baÅŸlatmak için artık bu güçleri kullanabilir.
(…) Sayın ErdoÄŸan da hala bütün ülkenin kontrolünü ele alabilmiÅŸ deÄŸil. Bu nedenle Ankara’ya dönemiyor.
EÄŸer ki Sayın ErdoÄŸan dini coÅŸkuyu daha da pompalarsa Türkiye’nin laik demokrasisini sonlandırarak yaÅŸanan “dini karşı-darbe”yi “Ä°slamcı bir karşı-devrim”e dönüÅŸtürebilir. Darbe sonrası bölünen ve kamuoyu gözünde itibarını yitiren ordu, artık böyle bir karşı-devrimi engelleyebilecek bir pozisyonda da deÄŸil.”
ESKÄ° CIA YETKÄ°LÄ°LERÄ° TÜRKÄ°YE’DEKÄ° DARBECÄ°LERE CNN’DEN ÖÄžÜT VERDÄ°.
16 Temmuz 2016, Huffington Post, Daniel Marans (Huffington Post muhabiri)
Marans’ın, darbenin baÅŸarısızlığına ağıtlar yakan isimleri ifÅŸa eden aÅŸağıdaki yazısı, Türkler’in hafızasından silinecek gibi deÄŸil:
“Ah nerede o eski güzel günler, CIA’in yabancı demokrasilerde askeri darbelere sürekli yardım ettiÄŸi o eski günler...
Türkiye’deki askeri darbe teÅŸebbüsünü tartışmak üzere Cuma akÅŸamı CNN International’a çıkan bir çok eski ajan, [darbe sırasında] amatör görünen Türk subaylara birçok imalarda bulundular. Bunlardan en az bir tanesi, [darbeciler] demokratik yollarla seçilmiÅŸ hükümeti devirmekte baÅŸarısız kaldığı için rahatlamak yerine askerlerin performansından hayal kırıklığına uÄŸramışa benziyordu.
Bunların başında tecrübeli bir eski CIA görevlisi, yazar ve aÅŸikar ki eski bir darbe tertipçisi Robert Baer geliyordu.
Baer CNN spikeri Anderson Cooper’a Türkiye’deki darbe “profesyonelce yapılmadı” dedi ve ekledi: “Ben daha evvel darbelere katıldım. Daha ilk dakikalarda CNN Türk’e baskın yapıp kanalı kapatmalılardı; keza radyo istasyonlarını, sosyal medyayı ve interneti de. ErdoÄŸan’ı bile tutuklamadılar. Bütün bunlara daha en baÅŸta dikkat etmelilerdi.”
Baer ayrıca geçtiÄŸimiz aylarda Türk ordusundan subaylarla darbe ihtimalini görüÅŸtüÄŸünü de ÅŸu sözlerle ifÅŸa etti: “Birkaç ay evvel Türk subaylarla bir darbe spekülasyonu yapıyordum ve bana ‘tabii ki hayır’ dediler. Ve açık ki onlar bu darbe teÅŸebbüsüne katılmadılar, bu da demek oluyor ki darbeye sınırlı bir destek var.”
Baer darbenin baÅŸarı ihtimalinin hiç de iç açıcı olmadığını itiraf etti ama yine de galip gelebileceklerini iddia etti.
“EÄŸer ki Türk ordusu, bu darbeci unsurlar, halkla çatışmak istiyorlarsa bu iç savaÅŸ anlamına gelir. Ve ÅŸu anda iÅŸler o raddeye gelmiÅŸ görünmüyor, ama unutmayın ki çıkmamış candan umut kesilmez. Ve tabii ki Türk ordusundakiler de hükümet de emin deÄŸiller” diyerek sözlerini tamamladı.
(…) Eski CIA yetkililerinin Türkiye’deki darbeyle ilgili yorumları bilhassa dikkat çekici; zira Amerikan jeopolitik veya mali çıkarlarını geliÅŸtirmek için CIA’in yabancı ülkelerde darbeleri kolaylaÅŸtırma konusunda uzunca bir geçmiÅŸi var.”
Türkiye’deki bir grup cuntacı general ve subay tarafından giriÅŸilen 15 Temmuz darbe kalkışmasının hemen akabinde ABD basınında kaleme alınan bu yazılar, darbeye dış mihrakların verdiÄŸi fikri lojistik destek örnekleri olarak kaydedilmelidir. Bununla birlikte, Türk halkının özgür iradesinin bir sonucu olan ÅŸimdiki yönetimin; küresel güçler tarafından hangi konumları itibariyle istenmediÄŸi, alaÅŸağı edilmesi halinde ne tür planların sırada beklediÄŸi, yüzyıllık kuklacı idarelerin gözler önünde nasıl yerle bir edildiÄŸi gibi sonuçlar, bu yazıların satır aralarında okunabilir.
Büyük Türkiye’nin seçilmiÅŸ cumhurbaÅŸkanının ve meÅŸru hükumetinin kaderini, kendi yönlendirdiÄŸi OrtadoÄŸu politikalarına eklemlemeyi alışkanlık haline getiren Batılı zihniyet, bu defa, Türkiye’nin gerçek evlatlarına gelip toslamış olmaktan dolayı büyük üzüntü içinde olduklarını da bu yazılarla deklare etmiÅŸlerdir.
*Tercümeler: Zahide Tuba Kor. Darbe ile ilgili dış basında çıkan tüm makaleler için bkz: http://ortadogugunlugu.blogspot.com.tr.
Facebook Yorum
Yorum Yazın