İstanbul'daki Metro Projelerini Uçuracak Kritik Formül

Ä°stanbul BüyükÅŸehir Belediye (Ä°BB) BaÅŸkanı Mevlüt Uysal, yerel seçimler yaklaşırken, toplu ulaşımda en iyi çözüm olan metro hatlarıyla ilgili son durum tablosunu ekibiyle birlikte gözden geçirdi:

- Mevcut raylı sistem hatları: 170 kilometre

- Yapımı devam edenler: 284.7 kilometre (İBB: 12 hat-140.9 kilometre, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı-UBAK: 5 hat, 143.8 kilometre)

- 2018’de açılacaklar (Marmaray, banliyö, UBAK): 63 kilometre

- 2018 sonu ulaşılacak uzunluk: 233 kilometre

- 2023’e kadar yapımı sürenler bitince: 454.7 kilometre

Metro inşaatı temposuna dikkat etti:

- Åžu anda yer altında 118 ÅŸantiyede 3 vardiyada 25 bin kiÅŸi çalışıyor.

Bu noktada Ä°stanbul’un günlük toplu ulaşım yolcusu sayısını masaya koydu:

- 13.5 milyon kiÅŸi... Bu, yılda 5 milyar ÅŸehiriçi yolcu anlamına geliyor.

Ardından Ä°stanbul’da olması gereken raylı sistem uzunluÄŸunun altını çizdi:

- Raylı sistem hattının 1100 kilometreye ulaÅŸması gerekiyor. Bu düzeye ulaÅŸtığında yılda 3 milyar kiÅŸi raylı sistem toplu taşımayı kullanabilir hale gelecek.

3 milyar yolcuyu dikkate alarak hesaba başladı:

- Yolcu başına 50 cent gelir düÅŸünsek, 1.5 milyar dolar eder. Bunun 500 milyon doları iÅŸletmeye gitse, geriye 1 milyar dolar kalır.

Ä°stanbul’un ÅŸu anda dünyada metro inÅŸaatının en yoÄŸun sürdüÄŸü kent olduÄŸunu vurguladı:

- Buna raÄŸmen 2023’te ulaÅŸacağımız raylı sistem uzunluÄŸu 454.7 kilometre. 1100 kilometreye ulaÅŸmak zaman alacak. Bunu hızlandıracak bir formül bulmamız gerekiyor.

Ekibindeki uzmanlar ilk akla gelen formülü gündeme getirdi:

- “Yap-Ä°ÅŸlet-Devret” modeliyle özel sektörü metro iÅŸinde de devreye sokalım. Finansman ve inÅŸaat hızını çözeriz.

Uysal, Osmangazi ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü ile Avrasya Tüneli için yükselen eleÅŸtirileri anımsattı:

- Yolcu garantisi verince eleştirilere maruz kalırız.

Derken bir baÅŸka formül ortaya çıktı:

- Metro için, “yap-kirala-devret” yöntemini düÅŸünsek. Yani, Ä°BB özel sektörün yapacağı metro hattının kiracısı olacak. Kiracılık 22-25 yıl sürecek. Ä°ÅŸletmeyi Ä°BB yapınca bilet 

fiyatı tartışması yaşanmaz.

Formülün avantajları üzerinde duruldu:

- Projeyi ihaleyi kazanacak firma hazırlayacak. Finansmanı o firma bulacak. Bir an önce kira gelirine kavuÅŸmak için inÅŸaatı 6 yıl yerine 3 yılda bitirebilecek. Bakım-onarım sorumluluÄŸu o firmada olacak. Böylece, yapım aÅŸamasında iÅŸine özen göstermesi saÄŸlanacak. Bu formülle yapım maliyeti yüzde 20-25 düÅŸebilecek.

Metroda “yap-kirala-devret” modelinin dünyadaki örnekleri incelenip, ilk ihaleler için iki güzergah belirlendi:

- Yenikapı-Beylikdüzü (34 kilometre), Vezneciler-Arnavutköy (32 kilometre).

Uysal, söz konusu iki hat için dosyaları hazırlatıp ilgili bakanlıklar ile CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’a sundu:

- “Yap-kirala-devret” formülü kabul görürse, ihaleye çıkmak için düÄŸmeye basabilecek durumdayız.

Toplu ulaşımda 1100 kilometrelik raylı sisteme daha hızlı ulaÅŸma formülü 31 Mart 2019’da sandıkta etkisini gösterir mi?

Araç başına 1 lira tünelin maliyetini 7 yılda çıkarabiliyor

Ä°stanbul BüyükÅŸehir Belediye BaÅŸkanı Mevlüt Uysal, kentteki ÅŸehir içi karayolu tünellerinin trafik sorunu açısından önemli çözüm yollarından biri olduÄŸunu belirtti:

- Ä°stanbul’da ÅŸehir içi tünellerinin toplam uzunluÄŸu 17 kilometre.

Söz konusu tünellerin ücretsiz olduÄŸunu anımsattı:

- Araç başına 1 lira istesek, tünelin maliyeti 7 yılda çıkabilir.

Ä°stanbul’da 160 kilometre daha tünele ihtiyaç olduÄŸunun altını çizdi:

- Tünellerden araç başına 3 lira alsak, normal yolda trafik tıkalı ise vatandaÅŸ,“Girmem” der mi? Bence demez.

Metro için gündeme gelen formüle iÅŸaret etti:

- “Yap-kirala-devret” formülü tünel yapımını hızlandırmak için de kullanılabilir.

www.yeniakit.com.tr