Ekonomideki tempo tahminleri alt üst etti

HABER: ADEM ORHUN

Geçen yıl 15 Temmuz’da yaşanan hain darbe girişiminin ardından üretim, istihdam ve ihracat için alınan tedbirler ve iş dünyasının seferberliği, Türkiye’nin ekonomik dinamizmini daha da artırdı.

Geçen yılın ikinci yarısında birbiri ardına yürürlüğe konulan teşvik ve destekler; girişimciler, KOBİ’ler ve sanayiciler için üretimi artırma zemini oluşturdu. Bu durum büyüme ve ihracat rakamlarına da olumlu yansıdı. Bunun ardından uluslararası kurumlar, Türkiye için karamsar öngörülerini revize etmek durumda kaldı.

İHRACAT YÜZDE 8.2 ARTTI

Ekonomideki dinamizmi, makro verilerden izlemek mümkün. Nitekim yılın ilk yarısında ihracat yüzde 8.2 arttı. 2016’nın ocak-haziran döneminde 70 milyar 572 milyon dolar olan ihracat, 2017’nin aynı döneminde 76 milyar 382 milyon dolara yükseldi. TİM’in rakamları, ekonomide büyüme hedefleriyle birlikte yılın ilk altı ayında ihracat artışının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8.2 olduğunu gösterdi.

BÜYÜME ŞAŞIRTTI

Türkiye ekonomisine ilişkin büyüme tahminleri de tahminlerin üzerinde gerçekleşti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye ekonomisi 2017’nin ilk çeyreğinde yüzde 5 büyüdü. Bloomberg anketine katılan uzmanların beklentisi, ekonominin ilk çeyrekte yüzde 3.5’lik büyüme kaydedeceği yönündeydi.

HESAPLARI TUTMADI

Türkiye ekonomisindeki olumlu gelişmeler yabancı kuruluşların da dikkatini çekti. Reuters’ın, 41 ekonomistin katılımı ile yaptığı ankete göre büyüme beklentileri 2017 için yüzde 2.6’dan 3.9’a revize edilirken, 2018 beklentileri ise yüzde 3.2’den yüzde 3.3’e yükseldi. 2019’a ilişkin beklenti ise büyümenin yüzde 3.8’e çıkması yönünde.

TEŞVİK VE DESTEKLER İŞE YARADI

Darbe girişiminin ekonomiye ve iş dünyasına olumsuz etkilerini gidermek için üretim, istihdam, ihracat teşvikleri, vergi borçlarında yapılandırma ve ödeme kolaylıkları sağlandı.

• 2017, ekonomide istihdam hedefleriyle başladı. 1.5 milyon kişinin işle buluşmasını öngören Yeni İstihdam Paketi, piyasayı daha da hareketlendirdi. 
• İTO Başkanı İbrahim Çağlar, “İTO 400 bin üyesiyle bu seferberliğin neferi olacak. Ben üyelerimiz adına yılsonuna kadar 500 bin kişi istihdam sözü verdim. Bunu yapabiliriz” dedi. Nitekim henüz temmuzda 461 bin yeni istihdam rakamına ulaşıldı. 
• Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin 6736 Sayılı Kanun Yayımlandı. Bu sayede, vergi ve prim borcu olan şirketler ve iş adamları, rahat bir nefes aldı. Artan tahsilat rakamları, Hazine’nin de gelirlerini artırdı.
• Doğu ve Güneydoğu Yatırım-Destek Hamlesi ile 23 il için milyarlarca dolarlık destek unsurlarını içeren bir paket açıklandı. Her ilde yeni 10 fabrikanın açılmasını öngören paket ile bölgede on binlerce kişiye istihdam sağlanacak.
• Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nda alınan kararla, firmalar için yeni önlem paketi açıklandı. Kredi Garanti Fonu kefaletiyle kolay kredi imkanı sağlandı.
• İşletmelere ilk 12 ay için geri ödemesiz olmak üzere 3 yıl vadeli 50 bin lira kredi sağlandı. 
• İşsizlik rakamlarının yükselmesini önlemek için 2017’de toplam 500 bin kişinin İŞKUR’un aktif iş gücü programlarından yararlanması kararlaştırıldı.
• Özel sektör işverenlerinin, asgari ücret desteğinden yararlanmaları için ‘esas prim ödeme gün sayısı’na karşılık gelecek şekilde 2017 ocak, şubat, mart üç aylık prim ödemeleri ekim, kasım ve aralık ayına ertelendi.

DIŞ TİCARET BELGELERİ ARTIYOR

Dış ticaret işlemlerinde kullanılan ticari belgeler de iş dünyasının iş hacmindeki artışa ve yeni pazar hamlelerine işaret ediyor.

İstanbul Ticaret Odası Ticari Belgelendirme Koordinatörlüğü’nün kayıtlarına göre, İTO’nun yıllık dış ticaret belge satışları 2014’te 1 milyon 475 bin, 2015’te 1 milyon 607 bin, darbe girişiminin yaşandığı 2016’da ise 1 milyon 765 bin adet oldu. Bu yılın sadece ilk 6 ayında verilen dış ticaret belge sayısı ise 970 bini geçti.

• Yılın ilk yarısında verilen belgelerin 352 bini A.TR, 145 bini Basit A.TR, 119 bini EUR 1, 303 bini ise Menşe Şehadetnamesi.
• Kapasite raporu başvurularındaki artış da dış ticaret için olumlu gelişmeleri ortaya koyuyor. 2016’nın ilk altı ayında bin 868 kapasite raporu başvurusu yapılırken, bu yılın aynı döneminde bu rakam 2 bin 519’a yükseldi.
• Geçen yılın tamamında bin 467 ATA Karnesi verilirken, bu yılın ilk altı ayında verilen ATA Karnesi sayısı 910’a ulaştı.

İTO VERİLERİ DİNAMİZMİ GÖSTERİYOR

Türkiye ekonomisi, çevresindeki çatışmalar, diplomatik ve siyasi krizlere rağmen büyüme ve ihracat hedeflerinden geri durmuyor. Türk iş dünyasının kalbinin attığı İstanbul’da, şirket sicil kayıtlarını tutan İTO’daki rakamlar, girişimcilerin de piyasadan ümitli olduğunu gösteriyor.

• 1 Ocak’tan 20 Temmuz 2017’ye kadar 27 bin 979 yeni şirket kuruldu. Darbenin yaşandığı 2016’da ise aynı tarih aralığında kurulan şirket sayısı 25 bin 200’dü. 
• Geçen yıl temmuz ortasında İstanbul’da 387 bin 140 aktif şirket bulunurken, bugün bu rakam 398 bin 621’i geçmiş durumda. 
• Darbe girişiminden sonra Türkiye’ye şüphe ile bakan ve notunu kırma yarışına girenler, girişimcilerin ve özel sektörün gayretli çalışmalarıyla bir kez daha yanıldılar.
• İTO Haber