Eskiler kıymet bilir… Köy ve yaylalarda yol olmayışından dolayı çekilen sıkıntıları çok iyi bilir. Bir kilometrelik bir stabilize yolu açmak için onlarca kiÅŸi günlerce uÄŸraşırdı. Bugün dahi Karadeniz’de birçok köy ve yayla yolu eskiden oralarda iÅŸçi olarak çalışıp ÅŸehre göç etmiÅŸ, para kazanmış, iÅŸ adamı olmuÅŸ hayırseverlerin kendi giriÅŸimleriyle açılmakta. Dedik ya, eskiler yolun kıymetini bilir.
Bugünlerde Karadeniz’de inisiyatifi vatandaÅŸtan alan devlet çoÄŸu açılmış olan bu yayla yollarının kalan baÄŸlantılarını tamamlayıp, yer yer daralan ve bozuk kesimlerde rehabilitasyon yaparak Samsun’dan Artvin’e kadar tüm bu yaylaları yedi metrelik stabilize yollarla birbirine baÄŸlamak istiyor. Belli bir kesimin temsilcisi olan marjinal gruplar ise, ülke yararına olan her projeye olduÄŸu gibi bu projeye de karşı çıkıyor. Bölge halkını aldatarak, konuları çarpıtarak, projeyi yanlış lanse ederek; köyleriniz, yaylalarınız elinizden gidecek, her yere iÅŸ adamları gelip oteller yapacak, sizi burada barındırmayacaklar, taÅŸ ve maden ocakları açacaklar vb. yalan cümlelerle bölgede yaÅŸayanların belli bir kesimini etki altına almaya çalışıyorlar. Ortaya çıkarmak istedikleri simge isimlerin adının yanlışlığından tutun da, nelere sahip olduklarını gördük.
Ä°ÅŸte bu noktada devlete ciddi bir görev düÅŸüyor. Bu yeÅŸil yol projesini bölgeye iÅŸ makineleri girmeden, bölge halkına tüm detaylarıyla, ÅŸeffaf bir dille anlatmak. Siz anlatmazsanız, birileri çıkıp yalan yanlış bilgilerle, söylemlerle olayı çarpıtıyor ve malum medyanın da desteÄŸiyle konu ülke genelinde de yanlış tanınıyor.
Åžimdi biz bu yeÅŸil yol mevzusunu artısıyla eksisiyle, sunmuÅŸ olduÄŸu fırsatlar ve meydana çıkan tehditlerle, bölgede yapmış olduÄŸumuz teknik ve sosyolojik gözlemlerle masaya yatıralım. Öncelikle çarpıtılan konulara açıklık getirerek yanlışı düzeltelim. 2600 km’den oluÅŸan toplam proje uzunluÄŸunun 1600 km’si mevcut yayla yollarından oluÅŸuyor. Bu yollar vakti zamanında bölge halkı ve devletin ortak çalışmalarıyla açılmış, bazıları tamamen köylülerin kendi imkânlarıyla tamamlanmış. Yolun ortalama kotu 1800-2000 m civarında ve bölgeyi tanıyanlar iyi bilirler ki bu yükseklikte aÄŸaç yetiÅŸmez. Yani bu zihniyet gezi parkında olduÄŸu gibi burada da baltayı taÅŸa vurdu. Gelelim sıkıntılı bölgeye… ÇamlıhemÅŸin yaylalarından Kavron ve Samistal yaylalarını birbirine baÄŸlayan yalnızca 8 km’lik bir kesimde bu yaygara koparılıyor. 2600 km’de 8 km. Bunların haricinde yaylalardaki mülkiyet sorunu çarpıtılarak yöre insanı ‘yaylanıza çıkamayacaksınız’ diye kandırılıyor. Yaylalar bu insanların yüzyıllardır çıkıp yaylacılık yaptığı alanlardır. Burada bir kullanım hakkı doÄŸal olarak doÄŸmuÅŸ ve vatandaÅŸa yansıtılmalıdır. Yaylalardaki tapu sorunu tahsis yöntemiyle çözülebilir. Burada da devlete ciddi bir görev düÅŸüyor. Maden ve taÅŸ ocağı hususunda da aynı ÅŸekilde devletin, yöneticilerin, karar mekanizmalarının çok hassas davranıp, bu iÅŸletmelere sit alanlarında ve milli parklarda kesinlikle müsaade etmemesi; bunların doÄŸru noktalarda ve insani ölçeklerde, çevreye minimum zararla iÅŸletime açılmasını ve sürekli denetimini saÄŸlaması gerekmektedir.
Olumsuz ve zararlı gibi gösterilmek istenen, bizler için de önem arz eden bu konuların çarpıtılmasına müsaade etmeden; iÅŸin doÄŸrusunu ve alınması gereken önlemleri aktardıktan sonra yeÅŸil yol projesinin bölgeye sunduÄŸu fırsatları konuÅŸalım biraz da…
Karadeniz bugüne kadar birçok ÅŸeyi denedi, çay, fındık ancak çarkı döndürmekte. Kalkınmada daha etkili yöntemler kullanılmalı. Bölgede turizm bunun için çok mühim. Çıktığımız yaylalarda, gittiÄŸimiz otellerde müthiÅŸ bir yabancı turist yoÄŸunluÄŸu gördük. Bölgedeki oteller talebi karşılamaz hale gelmiÅŸ durumda. YeÅŸil ve doÄŸanın her tonunu iliklerine kadar hissettiren bu doÄŸal örtünün görenlerde oluÅŸturduÄŸu ÅŸaÅŸkınlığa her gün ÅŸahit oluyoruz. Hayata geçecek olan bu yeÅŸil yol projesi de turizmin 4 ana unsurundan birini teÅŸkil ediyor. Ulaşım, eÄŸitimli personel, tesisleÅŸme ve tanıtım. Bu 4 unsurun herhangi biri olmaz ise turizmden bahsedilemez. Bunu 4 tekerli bir aracın bir tekeri olmadan gitmesinin mümkün olmadığı gibi düÅŸünebiliriz.
Bugün Ordu-Giresun havalimanı açılmış, Rize havalimanı da projelendiriliyor. Bu projeler hayata geçtikten sonra orta ve doÄŸu Karadeniz’in tüm illerine uçakla çok ciddi turist akışı olacak. Aynı ÅŸekilde Türkiye’nin en uzun tüneli olan 14 km’lik Ovit tüneli Rize ile Erzurum’u, Karadeniz ile DoÄŸu Anadolu ve OrtadoÄŸu’yu birbirine baÄŸlıyor. Limanlar ve lojistik merkezleri inÅŸa ediliyor. Tüm bu yatırımlar sürerken bölgeye gelecek olan yerli ve yabancı turistleri rotasız bırakmak bir akıl tutulması olur. Buraya gelen turistler ve yöre insanı bu yaylaları görmeli, buralarda konaklamalı, alışveriÅŸ yapmalı. Ayder ve Uzungöl artık yükünü almış durumda. Turizmi 1-2 bölgeden tüm Karadeniz’e yaymalı, bölge insanının tümünün bu pastadan kendine pay almasını saÄŸlamalıyız. Yaylalarda yok olma yolunda ilerleyen hayvancılık sektörü, yöresel gıda ticareti bu ÅŸekilde canlanacaktır.
Burada dikkat edilmesi gereken birkaç hususu da dile getirmek gerekiyor. Bölgede turizm alanı olarak ilan edilen alanların planlamasının yapılması, yaylaların kentsel ölçekte planlanması ve yöre mimarisine, yöresel malzemeye ağırlık verilerek gerekirse yayla evleri için üniversite-kamu iÅŸbirliÄŸi ile tip projeler çizilip halka sunulması gerekiyor. DoÄŸu Karadeniz’de turizm denince akla gelen Ayder ve Uzungöl’de bu planlamalar yapılmadığı için önümüzde kötü örnek olarak duruyorlar. Yeni açılacak turizm bölgelerinde bu planlamaların doÄŸru ÅŸekilde yapılması sonucunda bu kötü tecrübeler tekrar yaÅŸanmayacaktır.
Tüm bu hassasiyetler göz önünde bulundurularak bu proje hayata geçirilirse, yıllardır kalkınma özlemi çeken Karadeniz bölgesinde turizm öncülüÄŸünde istihdam sorunu da çözülecektir. Malum medyanın yanlı haberlerine aldırmadan, sizi bölgeyi gezmeye, bölge insanını dinlemeye davet ediyoruz. Gelin, bir hafta Karadeniz’de konaklayın, hem bölgeyi fotoÄŸraflayın hem de bu yeÅŸil yolun ne denli doÄŸru bir proje olduÄŸunu kendi gözlerinizle görün.
Facebook Yorum
Yorum Yazın