Yüzbinlerce taşeron işçisi için takvim belli oldu

Türkiye'de yüzbinlerce iÅŸçinin beklediÄŸi taÅŸeron iÅŸçilik için takvim belli oldu. Maliye Bakanı Naci AÄŸbal tarafından kamuda çalışan taÅŸeron iÅŸçilerin kadroya geçirilmesi amacıyla hazırlanmakta olan yasal düzenlemenin 21 Mart’a kadar Meclis Genel Kurulu’na getirileceÄŸinin açıklanması sonrasında, taÅŸeron iÅŸçileri heyecanla beklemeye baÅŸladı. Åžimdi en çok merak edilen soru, kimlerin kadroya geçirileceÄŸi.

Milliyet yazarı Prof. Dr. Cem Kılıç, taÅŸeron iÅŸçilerle ilgili önemli detayları kaleme aldı.

Ä°ÅŸte Kılıç'ın yazısı:

"TaÅŸeron iÅŸçilerin hangi iÅŸlerde çalışabileceÄŸinin tespit edilebilmesi için öncelikle Bakanlar Kurulu’nun kamuda ihale ile hizmet alınabilecek yardımcı iÅŸleri belirlemesi gerekiyor. Söz konusu liste belirlendikten sonra listede yer alan iÅŸler dışında kamuda ihaleyle hizmet alımı yapılamayacak.

Mevzuat uyarınca, kamu veya özel sektör fark etmeksizin yalnızca ‘yardımcı iÅŸler’ ve ‘teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren iÅŸlerde’ taÅŸeron iÅŸçi çalıştırılabiliyor. Bunun dışında, bir iÅŸveren asıl iÅŸin bir bölümünü veya tamamını taÅŸerona veremez. Ancak ne yazık ki, geçtiÄŸimiz dönemlerde kamuda taÅŸeron iÅŸçi çalıştırılamayacak iÅŸlerde de taÅŸeron iÅŸçi çalıştırılmasıyla karşı karşıya kalınmıştı.

120 bin taÅŸeron iÅŸçi

Bakanlar Kurulu tarafından yardımcı iÅŸler listesi hazırlanması sonrasında, halihazırda bu listede yer alan iÅŸlerde çalıştırılmakta olan taÅŸeron iÅŸçilere kadro yolu açılacak. ÖrneÄŸin, eÄŸer Bakanlar Kurulu kamu hastanelerinde röntgen çekiminin yardımcı iÅŸ olmadığına karar verecek olursa, bu iÅŸte istihdam edilen taÅŸeron iÅŸçilerin kadroya geçirilmesinin önündeki engel kalkmış olacak. DiÄŸer taraftan, yardımcı iÅŸler listesinde yer almayan iÅŸlerde çalışan taÅŸeron iÅŸçiler için kadro imkanı söz konusu deÄŸil. Mevcut durumda, kamuda çalışan taÅŸeron iÅŸçi sayısının yaklaşık 800 bin civarında olduÄŸu öngörülüyor. Listeden sonra 90 ila 120 bin taÅŸeron iÅŸçinin kadroya geçirilmesi söz konusu olabilir.

Hangi iÅŸler listeye girecek?

Bakanlar Kurulu’nun hangi iÅŸlerin yardımcı iÅŸler içinde olacağını ortaya koyarken oldukça hassas davranması gerekiyor. Listenin geniÅŸ tutulması çok sayıda taÅŸeron iÅŸçinin kamuda kadro hakkını elde edememesi anlamına gelecek.

Bir baÅŸka husus da kamuda taÅŸeron iÅŸçi kullanımının önüne geçilmesi. Amacından uzaklaÅŸması ve köleliÄŸe varan uygulamalara konu olması nedeniyle iÅŸ piyasasının önemli bir sorunu haline gelen taÅŸeron iÅŸçilik, bu ÅŸekilde kalıcı olarak çözülebilir.

Kamu kurumlarının nitelikleri gereÄŸi asıl iÅŸleri ve yardımcı iÅŸleri farklılaÅŸabilir. Tek bir liste yerine kamu kurumları özelinde farklı listelerin hazırlanması söz konusu olabilir. Yardımcı iÅŸ olarak belirlenmesi çok yüksek ihtimal olan temizlik ve güvenlik iÅŸleri, taÅŸeron iÅŸçiler tarafından yürütülmeye devam edilecek. Dolayısıyla, kamuda güvenlik ve temizlik iÅŸlerini yapanların kadroya geçirilme ihtimali düÅŸük. Ancak Bakanlar Kurulu taÅŸeron kullanımını sınırlandırmak isterse, temizlik ve güvenlik iÅŸleri de asıl iÅŸ olarak deÄŸerlendirilebilir.

Kamunun iÅŸçisi olması gerekiyor

Ä°ÅŸ Kanunu’nda, taÅŸerona verilmemesi gereken bir iÅŸin taÅŸerona verilmiÅŸ olması durumu ‘muvazaa’ olarak deÄŸerlendiriliyor ve muvazaalı kurulmuÅŸ bir asıl iÅŸveren  alt iÅŸveren iliÅŸkisinin sonucu olarak taÅŸeron iÅŸçinin en başından beri asıl iÅŸverenin iÅŸçisi olduÄŸu sonucuna varılıyor. Bu açıdan, özel sektörde bir iÅŸi taÅŸerona vermiÅŸ olan iÅŸveren, bu iliÅŸkide muvazaa söz konusu olması durumunda taÅŸeron iÅŸçilerine en başından itibaren kendi iÅŸçisi gibi davranarak, kendi iÅŸçilerine ücret, sosyal yardım, izin gibi konularda hangi hakları veriyorsa taÅŸeron iÅŸçisine de aynı hakları vermek zorunda kalıyor. Kamuda muvazaalı kurulmuÅŸ bir alt iÅŸveren iliÅŸkisinin söz konusu olması durumunda da aynı yaptırım geçerli olduÄŸundan, kamu sektöründe taÅŸerona verilemeyecek bir iÅŸte çalıştırılan taÅŸeron iÅŸçilerinin baÅŸtan itibaren kamunun iÅŸçisi olması gerekiyor. Ä°ÅŸte, kamuda taÅŸeron iÅŸçilerine kadro hakkının doÄŸmasının arkasındaki hukuki gerekçe de bu.

Teknoloji uzmanlık da taşerona bağlanacak

Yardımcı iÅŸler dışında teknolojik uzmanlık gerektiren iÅŸlerde de taÅŸeron iÅŸçi çalıştırılması söz konusu. Bunun için taÅŸerona verilecek iÅŸin asıl iÅŸveren açısından teknolojik uzmanlık gerektiren bir iÅŸ olması gerekiyor. Kamuda bu gerekçe ile taÅŸeron iÅŸçi çalıştırılmaya devam edilebilecek ancak bu konuda ihaleye çıkarken onay alınması gerekecek.

Bu sebeple, teknolojik uzmanlık gerektirme konusunda yalnızca kamu kurumunun görüÅŸü yeterli olmayacak. Teknolojik uzmanlık nedeniyle taÅŸeron iÅŸçi çalıştıracak kamu kurumunun niteliÄŸine göre Maliye Bakanlığı’nın veya ÖzelleÅŸtirme Ä°daresi BaÅŸkanlığı’nın onayı alınacak."