Bundan tam 86 yıl önce, 7 Aralık 1931’de Filistin’e yönelik Yahudi göçü ve Siyonizm’in bölge üzerindeki emellerine karşı Kudüs’te gerçekleştirilen İslam Birliği Genel Kongresi, İngiltere tarafından dikkatle takip edilirken, zamanın Türkiye hükümeti konuyu Filistin’in iç meselesi olarak değerlendirmiş ve katılım davetini kabul etmemişti.
Bilal Gençalp / DiriliÅŸ Postası
1917 Bafour Deklarasyonu’ndan sonra Filistin’de artan Siyonist faaliyetlere karşı, Filistin Sorunu’nu geniÅŸ bir platformda ele almak ve Ä°slam Dünyası’nın dikkatini bu konuya çekmek amacıyla, Kudüs Müftüsü Hacı Emin el- Hüseyni’nin giriÅŸimleriyle Kudüs’te Ä°slam BirliÄŸi Genel Kongresi gerçekleÅŸtirilmiÅŸti. 22 ülke ve bölgeden 153 delegenin katılımıyla önemli kararların alındığı kongre, dünya Siyonizmini tedirgin ederken, zamanın Türkiye hükümeti konuyu Filistin’in iç meselesi görerek katılım saÄŸlamayı kabul etmemiÅŸti.
KUDÜS’Ü KORUMA KARARI
Kongrede Müslümanlar arasındaki iÅŸbirliÄŸini geliÅŸtirmek, Müslümanlar’ın menfaatlerini savunmak, Siyonistlerin tehdidi altındaki Filistin ve Kudüs’ü korumak yönünde kararlar alındı. Her ne kadar bu kararların uygulanmasında istenilen sonuç alınamamış olsa da Kongre, Müslümanların ortak bir zeminde buluÅŸabilmeleri açısından önem arz etmektedir.
TBMM: BU BÄ°R Ä°Ç MESELEDÄ°R
Türkiye Cumhuriyeti, toplanacak kongrede, kaldırılmış olan halifelik makamının ele alınacağı endiÅŸesini taşıyordu. Her ne kadar kongreyi tertip edenler böyle bu konunun gündeme gelmeyeceÄŸini beyan etseler de hükümet ikna olmamış ve Ä°ngiltere’ye müracaat ederek son halife Abdulmecid’in kongreye katılmak için Filistin’e geçme teÅŸebbüsüne karşı kendisine vize verilmemesini talep etmiÅŸti.
Konu ayrıca TBMM’de tartışılmış ve Dış Ä°ÅŸleri Bakanı Tevfik RüÅŸtü Aras kongreyi “ÅŸeriatçı” olarak nitelendirmiÅŸti. Filistin’de yaÅŸanan hadiseleri bölgenin iç meselesi olarak gören Ankara, Ä°slam birliÄŸi hareketlerinin yapılan inkılaplara da zarar vereceÄŸini düÅŸünmekteydi. Nitekim Aydın mebusu Mazhar Bey ÅŸunları söylemiÅŸti: “Kudüs’te Siyonistlerle Ä°slamlar arasında bir mesele cereyan ediyor. Bu dahili meselelerinde kendilerine kuvvet bulmak için bir ÅŸey yapmayı düÅŸünebilirler. Fakat bu nihayet Kudüs dahilinde kalabilir. Bütün dünyanın Ä°slam alemine davetiye göndermenin manası nedir? Türklerin seve seve, isteye isteye yaptıkları inkılaba hariçten herhangi bir burun ve parmağın sokulmasına müsaade edemeyiz ve bütün milletlerin yaptıkları insani ve medeni inkılaplarına ÅŸu veya bu ÅŸekilde müdahale arzularına soÄŸukkanlılıkla lakayt kalamayız.”
Bu yaklaşım çerçevesinde Türkiye kongreye delege göndermemiÅŸ ve geliÅŸmeleri Ä°ngiltere ve Mısır üzerinden takip etmiÅŸti.
dirilispostasi.com
Yorum Yazın