NATO'nun 5. maddesi İdlib için geçerli mi?

Ä°dlib'de 33 askerimizin ÅŸehit olması sonrası, NATO'nun olası bir savaÅŸ durumunda '5.madde'si gündeme geldi. Ä°ttifakın 5. maddesi kapsamında, olası bir savaÅŸ durumunda NATO üyesi ülkelerin Türkiye'ye askeri destek verip vermeyeceÄŸi tartışma konusu oldu.

Alman Deutsche Welle  gazetesi Ä°dlib saldırısı sonrası ÅŸöyle yazdı: "Türkiye, NATO'nun 5. maddesini iÅŸletme hakkına sahip. Ancak böyle bir kontekste bu maddenin iÅŸletilmesine onay verilir mi bilinmiyor. Daha önce sadece bir kez bu madde iÅŸletildi o da ABD'nin talebiyle Afganistan'da."

NATO ÜYELERÄ°, ORTAK SAVUNMA YAPMAK Ä°ÇÄ°N ANLAÅžMIÅžTIR

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in deyimiyle "NATO'nun çekirdeÄŸi" olan Washington AnlaÅŸması'nın 5. maddesi, kısaca müÅŸterek savunma maddesi olarak da biliniyor. Birçok kiÅŸiye göre NATO'yu çok önemli ve özel bir ittifak yapan özelliÄŸi de bu.

NATO üyeleri, dışarıdan gelecek bir saldırıya karşı ortak savunma yapmak için anlaÅŸmıştır, dolayısıyla bir NATO ülkesine savaÅŸ açmak, bütün NATO ülkelerine savaÅŸ açmak anlamına gelir.

Washington Antlaşması'nın 5. maddesinin altında şu karar yer alıyor:

"Taraflar, Kuzey Amerika'da veya Avrupa'da içlerinden bir veya daha çoÄŸuna yöneltilecek silahlı bir saldırının hepsine yöneltilmiÅŸ bir saldırı olarak deÄŸerlendirileceÄŸi ve eÄŸer böyle bir saldırı olursa BM Yasası'nın 51. Maddesinde tanınan bireysel ya da toplu öz savunma hakkını kullanarak, Kuzey Atlantik bölgesinde güvenliÄŸi saÄŸlamak ve korumak için bireysel olarak ve diÄŸerleri ile birlikte, silahlı kuvvet kullanımı da dahil olmak üzere gerekli görülen eylemlerde bulunarak saldırıya uÄŸrayan Taraf ya da Taraflara yardımcı olacakları konusunda anlaÅŸmışlardır. Böylesi herhangi bir saldın ve bunun sonucu olarak alınan bütün önlemler derhal Güvenlik Konseyi'ne bildirilecektir. Güvenlik Konseyi, uluslararası barış ve güvenliÄŸi saÄŸlamak ve korumak için gerekli önlemleri aldığı zaman, bu önlemlere son verilecektir"

6. MADDEDE DÄ°KKAT ÇEKEN Ä°FADELER

Ancak aynı antlaÅŸmanın 6.maddesinde, "Madde 5 açısından, Taraflardan bir ya da daha çoÄŸuna karşı silahlı saldın, aÅŸağıdakileri de kapsar:

- Tarafların Avrupa ya da Kuzey Amerika'daki topraklarına, Fransa'nın Cezayir Bölgesine, Türkiye topraklarına veya Taraflardan herhangi birinin egemenliÄŸi altında olan ve Yengeç Dönencesi'nin kuzeyinde yer alan adalara yapılan silahlı saldırı;

- Bu topraklarda ya da bu toprakların üzerindeki hava sahasında bulunan, ya da AntlaÅŸma'nın yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihte Taraflardan herhangi birinin iÅŸgal kuvvetlerinin üslenmiÅŸ bulunduÄŸu herhangi bir Avrupa toprağında veya Akdeniz'de, ya da Yengeç Dönencesi'nin kuzeyindeki Kuzey Atlantik bölgesinde bulunan Tarafların herhangi birine ait kuvvetlere, gemilere, ya da uçaklara yapılan silahlı saldırı" ifadeleri bulunuyor.

nethaber