İşverenler Yıllık İzinle Haklı Fesihe Dikkat.

Sosyal Güvenlik yazarı Okan Giray Bülbül İşverenleri yıllık izin konusunda uyarıyor. Yıllık iznini kullanamayan işçi tazminatıyla çıkabilir!

Yıllık izinde hem çalışanın hem işverenin dikkat etmesi gereken kurallar var. Örneğin çalışan ‘yıllık izni kanuna uygun verilmedi’ diye istifa edip, kıdem tazminatı alabilir. Ya da işveren cezayla karşılaşabilir. İşte izin rehberi...

Yılın bu dönemlerinde yıllık izin hakkında merak edilenler tekrar ortaya dökülür ve işçiler bazen doğru bildikleri yanlışların sonuçlarını ödemek zorunda kalır. İşverenler de bazen konuyu tam anlamıyla bilmedikleri için hatalı işlemler yapar ve işçilere haklı nedenle fesih yani tazminatını alıp işten ayrılma hakkı doğar. İşte yıllık izin konusunda bilmeniz gerekenler...

EN AZ 1 YIL ÇALIŞMALI

İşçilerin yıllık izin hak etmeleri için aynı işverene bağlı olarak en az bir yıl çalışmaları gerekir. İşyerinde en az bir yıllık çalışması olmayan işçilere işveren yıllık izin vermek zorunda değildir. Ancak işveren eğer isterse avans yıllık izin kullandırabilir. Bu şekilde işçi yaz aylarında izin yapabilmiş olur.

HAK, 14 GÜNLE BAŞLAR

İşçilerin yıllık izin süreleri kıdemlerine göre belirlenir. İşyerinde bir yıldan beş yıla kadar çalışmış işçi 14 gün, beş yıldan on beş yıla kadar çalışmış işçi 20 gün, on beş yıl ve daha fazla çalışmış işçi 26 gün yıllık izne hak kazanır. Ancak çoğu kez kıdem süresi hesaplanırken yanlışlık yapılır.

CEZAİ YAPTIRIM UYGULANIR

Kanuna uygun bir şekilde yıllık izni verilmeyen işçi nedeniyle işveren idari para cezasıyla karşılaşabilir. Diğer yandan işçi ‘yıllık izni kendisine kanuna uygun verilmedi’ diye istifa ederek kıdem tazminatı da alabilir. İş sözleşmesinin feshedilmesi durumunda kullanılmamış yıllık izinler işveren tarafından paraya çevrildiği için, işçi kullanılmamış yıllık izinlerin karşılığını da işverenden alabilir. Ancak bu konuda mahkemeye gitmek için işverenden yıllık izin talep edildiğine dair yazılı belge üretilmesi çok önemlidir.

4 gün yol hakkını da unutmayın

Öte yandan yıllık iznini işyerinin kurulu bulunduğu yerden başka bir ilde geçirecek çalışana, isteği halinde ve bu durumu belgelemesi şartıyla toplam 4 güne kadar yol izni verilmek zorundadır. Yani Ankara’da çalışan bir kişi, yıllık iznini Bodrum’da bir otelde geçireceğini rezervasyon bilgisiyle işverene iletirse, yıllık ücretli iznine ek olarak, dört güne kadar ücretsiz yol izni alabilir.

İŞVEREN AVANS ÖDEMEK ZORUNDA

Yıllık izinle ilgili çalışma hayatında çok bilinmeyen bir uygulama da yıllık izne çıkarken avans ödemesi zorunluluğudur. Buna göre, yıllık izne çıkacak bir işçiye işveren, yıllık izin dönemine dair ücretini ödemek zorundadır. Yani 14 gün yıllık izne çıkacak işçiye 14 günlük ücreti, yıllık izne çıkmadan önce peşin olarak ödenmek durumundadır. Ayrıca örneğin; eğer çalışan ayın 15’inde maaş ödemesi yapılan bir işyerinde çalışıyorsa ve yıllık ücretli izin hakkını da ayın 25’inde kullanacaksa, o ayki ücretinin 10 günlük kısmı da işçiye avans olarak ödenmek zorundadır.

HAK YANMAZ, SENEYE KALIR

Diğer taraftan işçiler, o yıl içerisinde kullanamadıkları yıllık izinlerini ilerleyen yıllarda kullanabilir.

Hesaplarken dikkat: Haftasonunu eklemeyin

İşçinin yıllık izinli sayılacağı günler açısından işyerindeki çalışma süreleri esastır. Örneğin pazar günleri çalışılmayan bir işyerinde 30 Temmuz’dan itibaren 10 gün yıllık izin alan işçi, 10 Ağustos’ta işe başlar. Yani 5 Ağustos pazar günü yıllık izinden sayılmaz. Ancak çoğu işyerinde bu durum atlanıyor. İşyerinde cumartesi günü çalışılsa da, çalışılmasa da cumartesi günü yıllık izinden düşülür. Dolayısıyla bir haftalık izin alan işçi her halükarda 6 günlük yıllık izin kullanmış olur.