Enerjide yüzyılın projesi hayata geçti. ‘Enerjinin İpek Yolu’ olarak bilinen ve Azeri gazını Avrupa’ya ulaştıracak TANAP’ın vanası dün düzenlenen tarihi törenle açıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ev sahipliğindeki tarihi törende 5 ülkenin cumhurbaşkanı ve devlet başkanı vanayı birlikte açarak Doğu ile Batı arasında enerji köprüsü kurdu.
Azeri doÄŸalgazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak, Trans Anadolu DoÄŸal Gaz Boru (TANAP) tarihi törenle devreye girdi. EskiÅŸehir’deki törende CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan, Azerbaycan CumhurbaÅŸkanı Ä°lham Aliyev, Ukrayna Devlet BaÅŸkanı Petro PoroÅŸenko, Sırbistan CumhurbaÅŸkanı Aleksandar Vucic ve KKTC CumhurbaÅŸkanı Mustafa Akıncı vanayı birlikte açtı. Projenin devreye girmesiyle birlikte Türkiye DoÄŸu ile Batı arasında Azerbaycan’la birlikte enerji köprüsü kurmuÅŸ oldu.
TARÄ°HÄ° BÄ°R ADIM ATIYORUZ
Törende liderler konuÅŸma yaptı. “Tarihi bir adım atıyoruz” diyen CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan,
“Bugün bölgemiz ve ülkelerimiz için tarihi bir adım atıyoruz. Güney gaz koridorunun bel kemiÄŸi olan enerjinin ipek yolu olarak tanımladığımız TANAP’ın açılışını gerçekleÅŸtiriyoruz” ifadelerini kullandı.
İŞBİRLİĞİNİN NİŞANESİ
TANAP’ın aynı zamanda çok taraflı iÅŸbirliÄŸinin de niÅŸanesi olduÄŸunu vurgulayan ErdoÄŸan, ÅŸunları söyledi: “Enerjiyi çatışma deÄŸil, iÅŸbirliÄŸi zemini olarak gören anlayışımız TANAP sayesinde bir kez daha ete kemiÄŸe bürünmüÅŸtür. Bundan dolayı özellikle Aliyev kardeÅŸime çok teÅŸekkür ediyorum. TANAP ile Hazar gazı ilk kez Avrupa’ya ulaÅŸmış oluyor. Daha önce bu amaçla bir dizi dev projeyi hayata geçirmiÅŸtik. Bu yola Bakü-Tiflis-Ceyhan ham petrol boru hattının inÅŸasıyla baÅŸladık. Asrın projesi olarak adlandırılan hat, daha sonraki çalışmaların da öncüsü oldu. Ä°ÅŸbirliÄŸimiz enerjiyle de sınırlı kalmadı. Son olarak ulaÅŸtırma alanında, Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projesinin açılışını da deÄŸerli kardeÅŸimle beraber gerçekleÅŸtirdik. Böylece Londra’dan Çin’e kesintisiz demiryolu baÄŸlantısı kurmayı baÅŸardık. Enerji piyasalarında yaÅŸanan deÄŸiÅŸime cevap veren TANAP, aynı zamanda önümüzdeki yıllarda devreye alacağımız yeni projelerin de öncüsüdür.”
EN UZUN HAT
CumhurbaÅŸkanı ÅŸöyle devam etti: “56 inçlik boru çapı ve 1850 km’lik uzunluÄŸuyla TANAP, Türkiye OrtadoÄŸu ve Avrupa’nın en uzun doÄŸalgaz boru hattıdır. TANAP ile Türkiye, deÄŸer zincirinin her aÅŸamasında rol oynayan kritik bir konuma geldi. Ülkemiz bölgesel enerji hatlarının merkezi olma vizyonuna bir adım daha yaklaÅŸtı.” Törende diÄŸer liderler de konuÅŸma yaptı.
LÄ°DERLERDEN MESAJ
Ukrayna CumhurbaÅŸkanı PoroÅŸenko:Bu çok önemli bir adımdır. Bu konuda bağımlılık artık sona ermektedir. Bu son 10 yılda net biçimde gördüÄŸümüz bir gerçek Rusya tarafından sömürüldü. Putin’in baskı yapması için bir araç haline geldi.
KKTC CumhurbaÅŸkanı Akıncı: Bu güzel olayın tüm insanlığa hayırlı olmasını diliyorum.
Sırbistan CumhurbaÅŸkanı Vucic:DoÄŸalgaz boru hattının oluÅŸturulmasıyla ilgili iki önemli hususu kutluyoruz. GüneydoÄŸu Avrupa’da büyük bir adım atmış oluyoruz. Aynı zamanda proje, Avrupa’nın bu kısmının enerji baÄŸlantısını da garanti altına alacaktır.
ABD’den TANAP’a destek
ABD DışiÅŸleri Bakanlığı MüsteÅŸar Yardımcısı Sandra Oudkirk, Trans Anadolu DoÄŸalgaz Boru Hattı’nın (TANAP) Avrupa ve Türkiye’nin enerji arz güvenliÄŸine katkı saÄŸlayacağını belirterek, “ABD olarak direkt bir yatırımımız ve ticari bir avantajımız olmamasına raÄŸmen kaynak çeÅŸitliliÄŸi ve arz güvenliÄŸine katkı saÄŸladığı için bu projeyi destekliyoruz” dedi. Oudkirk, Ankara’da basın mensuplarına yaptığı açıklamada, ilk fazı devreye giren TANAP’ın bölgeye saÄŸlayacağı katkıları deÄŸerlendirdi. Projenin Güney Gaz Koridoru’nun büyük bir parçası olduÄŸunun altını çizen Oudkirk, TANAP’ın bölge enerji piyasalarında rolünün önemli olduÄŸuna dikkati çekti. Oudkirk, enerji kaynaklarının ticari avantaj saÄŸlamak açısından yeni ortaklıklar doÄŸurabileceÄŸine iÅŸaret ederek “TANAP’ın açılacak olması gerçekten çok güzel bir haber. Dünyada zorluklar yaÅŸanırken TANAP küresel olarak iyi bir geliÅŸme” dedi.
Gazda dağıtım merkezi oluyoruz
Enerji Ekonomisi DerneÄŸi BaÅŸkanı, BoÄŸaziçi Üniversitesi ÖÄŸretim Üyesi Prof. Dr. Gürkan KumbaroÄŸlu, TANAP’ın Türkiye’nin avantajlı jeostratejik konumunun deÄŸerlendirildiÄŸi önemli projelerden biri olduÄŸunu belirtti. KumbaroÄŸlu, bu projenin enerji yönetimine yeni görev ve sorumluluklar yüklediÄŸine iÅŸaret ederek, “TANAP aynı zamanda yeni projelere de davet çıkartıyor. Bundan sonra Türkiye’nin doÄŸalgazda uluslararası bir HUB, yani serbest piyasa koÅŸullarında fiyatların oluÅŸacağı bir dağıtım merkezi olma vizyonunu destekleyecek yeni projelerin hayata geçirilmesi gerekiyor” ifadesini kullandı. Türkiye’nin 2023 yılına dair stratejik hedefleri olduÄŸunu hatırlatan KumbaroÄŸlu “Bir taraftan inÅŸası devam eden Türk Akım projesinin tamamlanması, diÄŸer taraftan Ä°srail ve Kuzey Irak gazlarını Avrupa’ya taşıyacak yeni projeler... Bunları için enerji diplomasisi ile ÅŸekillendirilmeli” dedi.
ALÄ°YEV: ENERJÄ° TARÄ°HÄ°NÄ° BÄ°RLÄ°KTE YAZIYORUZ
Azerbaycan CumhurbaÅŸkanı Ä°lham Aliyev, TANAP projesi ile ilgili açıklamalarda bulundu. Aliyev, “ErdoÄŸan’ın yorulmaz faaliyeti neticesinde Türkiye dünya çapında büyük güce çevrildi. Türkiye’nin gücü bizim gücümüzdür. Bizim gücümüz bizim birliÄŸimizdir. TANAP, Türkiye Azerbaycan’ın zaferidir. Bugün biz 21’nci asrın enerji tarihini birlikte yazıyoruz. Bu tarih, istikrar tarihidir. Enerji projelerimiz bölgemize istikrar getiriyor. Bu projelerde iÅŸtirak eden bütün ülkeler, ÅŸirketler fayda görür. Halklar fayda görür. Bugün TANAP’ın açılışı, komÅŸu ve diÄŸer ülkeler için imkanlar yaratıyor” dedi.
ALBAYRAK: GÜÇLÜ LÄ°DERLÄ°K GÖSTERGESÄ°
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak da açılışta konuÅŸma yaptı: Bugün bölgemiz enerji tarihi açısından çok önemli bir gün. Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan arasında kurulan iÅŸbirliÄŸi bugün küresel örnek bir iÅŸbirliÄŸine dönüÅŸüyor. TANAP güçlü liderlik göstergesidir. Türkiye ve Azerbaycan’ın izlediÄŸi aktif enerji politikalarının bir yansımasıdır. Ä°ki ülke arasındaki hakiki dostluÄŸun geleceÄŸe bırakacağı en büyük mirastır. Türkiye’nin de enerjideki anahtar ülke konumumuzu pekiÅŸtirecektir. Avrupa’nın enerji arz güvenliÄŸi Türkiye’den baÅŸlar tezimizin en önemli göstergesi olacaktır.
DOÄžALGAZIN FÄ°YATI DAHA UCUZ OLACAK
TANAP’tan Türkiye’ye gelecek olan doÄŸalgazın diÄŸer hatlardan gelen doÄŸalgaz fiyatına göre daha hesaplı olması öngörülüyor. SOCAR Türkiye Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Vagif Aliyev, Türkiye’nin halen Åžahdeniz-1’den aldığı gazla TANAP üzerinden gelecek Åžahdeniz-2 gazının fiyatlarının birbirinden farklı olduÄŸunu belirterek, “Boru Hatları ile Petrol Taşıma AÅž’nin (BOTAÅž) gaz fiyatları tabii ki ticari bir sır, ama TANAP ile alacağı gazın ithal ettiÄŸi diÄŸer kaynaklar arasında en ucuz gaz olduÄŸunu söyleyebilirim”demiÅŸti.
13 BÄ°N KİŞİ ÇALIÅžTI 887 GÜNDE BÄ°TTÄ°
Tarihi projenin temel atma töreni CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan ve Azerbaycan CumhurbaÅŸkanı Ä°lham Aliyev’in katılımıyla 17 Mart 2015’te Kars’ta gerçekleÅŸtirildi. Boru hattına ilk test gazı 23 Ocak 2018’de basıldı ve projede en yoÄŸun dönemde 13 bin kiÅŸi istihdam edildi. Projede, 82 milyon adam/saat iÅŸ yapıldı ve 175 milyon kilometre yol kat edildi, 131 bin adet 13 metre uzunluÄŸunda boru kaynatıldı. Ä°lk kaynaÄŸa baÅŸlanan tarihten itibaren bin 340 kilometrelik ilk bölüm 887 günde tamamlandı. Sakarya geçiÅŸi, boru hattı projesi kapsamında bin 110 metreyle Avrupa’nın en uzun nehir geçiÅŸi oldu.
Projeye 8 milyar dolar harcandı
- Ä°lk hesaplamalara göre 11,7 milyar dolar olarak belirlenen TANAP’ın yatırım bedeli, proje yönetimi ve petrol fiyatlarının inÅŸa döneminde düÅŸük seyretmesiyle 8 milyar dolara kadar düÅŸtü.
- TANAP’ta Güney Gaz Koridoru’nun (SGC) yüzde 51, BOTAÅž’ın yüzde 30, BP’nin yüzde 12 ve SOCAR Türkiye’nin yüzde 7’lik hissesi bulunuyor.
- Geçen yıl ekimde Avrupa Ä°mar ve Kalkınma Bankası (EBRD), TANAP için SGC’ye 500 milyon dolar finansman desteÄŸi saÄŸladı. Ayrıca Avrupa Yatırım Bankası da martta TANAP’a 932 milyon Euro’luk finansman desteÄŸini onayladı.
- TANAP’ın inÅŸasında kullanılan boruların yüzde 80’i Türkiye’de 6 farklı firma tarafından üretildi. Kalan yüzde 20’lik kısım ise Çin’den ithal edildi.
DoÄŸalgazda kesinti endiÅŸesi bitti
DoÄŸalgazda Rusya ve Ä°ran’a bağımlı olan Türkiye, TANAP’la arz güvenliÄŸinde önemli bir aÅŸama yakaladı. Türkiye artık kış aylarında doÄŸalgaz kesintisi endiÅŸesi yaÅŸamayacak.
Son dönemde dünyada enerji alanında hayata geçirilen en büyük doÄŸalgaz projelerinden biri olan Trans Anadolu DoÄŸalgaz Boru Hattı Projesi (TANAP)Türkiye’nin enerji arz güvenliÄŸine önemli katkı saÄŸlayacak. Türkiye artık kış aylarında doÄŸalgaz kesintisi endiÅŸesi yaÅŸamayacak. TANAP, Türkiye-Gürcistan sınırında Ardahan’ın Posof ilçesi Türkgözü köyünden baÅŸlayarak Ardahan, Kars, Erzurum, Erzincan, Bayburt, GümüÅŸhane, Giresun, Sivas, Yozgat, KırÅŸehir, Kırıkkale, Ankara, EskiÅŸehir, Bilecik, Kütahya, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, TekirdaÄŸ ve Edirne olmak üzere 20 il ve 67 ilçeden geçecek.
Ä°PSALA’YA UZANIYOR
Toplam uzunluÄŸu bin 850 kilometre olan TANAP, Yunanistan sınırında Edirne’nin Ä°psala ilçesinde son bulacak ve bu noktadan Avrupa ülkelerine doÄŸalgaz aktaracak TAP DoÄŸalgaz Boru Hattı’na baÄŸlanacak.
TANAP ile Azerbaycan’ın Hazar Denizi’ndeki Åžah Deniz 2 Gaz Sahası ve Hazar Denizi’nin güneyindeki diÄŸer sahalarda üretilen doÄŸalgazın Türkiye’ye ve Avrupa’ya taşınması hedefleniyor. Projede gaz akışının dört aÅŸamada artırılması tasarlanıyor. Ä°lk aÅŸamada 16 milyar metreküp taşıma kapasitesi oluÅŸacak. Ä°lk olarak 10 milyar metreküp doÄŸalgazın Avrupa’ya, 6 milyar metreküp doÄŸal gazın da Türkiye içinde dağıtımı planlanıyor. Avrupa’ya gaz dağıtımının 2020’nin ilk çeyreÄŸinde baÅŸlaması ve yıllara göre artması öngörülüyor. Ay sonunda ticari gaz akışının baÅŸlaması planlanan hattın taşıma kapasitesinin 2023’te 24 milyar metreküpe ve 2026’da 31 milyar metreküpe çıkarılması hedefleniyor. Boru Hatları ile Petrol Taşıma AÅž (BOTAÅž) EskiÅŸehir’den 2019 Haziran’a kadar 2 milyar metreküp gaz alabilecek ve bu miktar her yıl 2 milyar metreküp artırılarak 2021’de 6 milyar metreküpe ulaÅŸacak. Türkiye halen doÄŸalgazda Rusya’ya bağımlı bulunuyor. Ayrıca Ä°ran’dan da doÄŸalgaz alan Türkiye, TANAP’la birlikte arz güvenliÄŸinde çeÅŸitlilik saÄŸlamış olacak.
Doğalgaz hatları ve projeleri
- Rusya – Türkiye DoÄŸal Gaz Boru Hattı (Batı Hattı)
- Mavi Akım Gaz Boru Hattı
- DoÄŸu Anadolu DoÄŸal Gaz Ana Ä°letim Hattı (Ä°ran – Türkiye)
- Bakü-Tiflis-Erzurum DoÄŸal Gaz Boru Hattı
- Türkiye-Yunanistan DoÄŸal Gaz Enterkonneksiyonu
- Trans-Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TANAP)
- TürkAkım Gaz Boru Hattı Projesi
www.star.com.tr
Yorum Yazın