Adil Gür: Yarın referandum olsa...

A&G AraÅŸtırma BaÅŸkanı Adil Gür, 'BaÅŸkanlık Sistemi' ile ilgili, ''Ä°yi anlatılırsa anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸine yüzde 58, ErdoÄŸan'a yüzde 52 oy veren halk, baÅŸkanlık sistemine de 'Evet' der. Seçmen ile ErdoÄŸan arasında bir gönüldaÅŸlık iliÅŸkisi var. Ve bu baÄŸ koparsa, AK Parti diÄŸerleri gibi küçülerek yok olur'' dedi.

Her seçimden sonra siyasi yorumcular sonuçları deÄŸerlendirir. 1 Kasım seçimlerinin kazananlarının başında hiç ÅŸüphesiz 7 Haziran'dan bu yana istikrar ve tek başına iktidar vurgusu yaparak Türkiye'yi siyasi bir kaostan kurtaran CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan ve 5 ayda oyunu 8 puan arttıran AK Parti geliyor. 1 Kasım seçimlerinin bir galibi daha var. AK Parti'nin oyunun yüzde 47'nin üzerinde olduÄŸunu ısrarla vurgulayarak mesleki kariyerini ortaya koyan A&G AraÅŸtırma Åžirketi BaÅŸkanı Adil Gür. 1 Kasım seçimlerinden sonra Adil Gür ile tekrar bir araya geldik. 

1 Kasım seçimlerinden önce A Haber'de yaptığınız seçim tahmini Türkiye'yi ÅŸaşırttı. Nedir bunun sırrı? 

Ä°statistik bir bilim dalı, araÅŸtırmaların bir takım kuralları var. Kurallarına uyduÄŸunuz ve gerekli kontrolleri yaptığınız sürece tedirgin olmanız için hiçbir neden yok. Kaldı ki 2009'da herkes AK Parti 45-50 arasında olacak derken, biz 40'ın altında bulmuÅŸ ve gene kamuoyu ile paylaÅŸmıştık. Bizim için herkesin ne dediÄŸi deÄŸil, elimizdeki verilerin ne gösterdiÄŸi önemli. Örneklerinizden, sahada çalışan personelinizden eminseniz ve gerekli kontrolleri yapmışsanız bulduÄŸunuz verilerin arkasında durmak lazım. Biz de onu yaptık. 

Ä°YÄ° ANLATILMASI LAZIM 

Bir daha siyasi anket yapmayacağınız ÅŸeklinde haberler çıktı. Seçim anketi yapmayı bıraktınız mı? 

Bu seçim döneminde yayımladığımız araÅŸtırma verilerinden dolayı çok ağır ithamlarla karşı karşıya kaldık. Bu sadece beni deÄŸil, bu iÅŸe emek veren tüm arkadaÅŸlarımı da üzdü. Tepki olarak bir daha siyasi araÅŸtırma yapmayacağımı deÄŸil, bir sonraki seçimden önce siyasi anket yayınlamayacağımı söyledim. Yoksa bu benim ilk ve tek iÅŸim... Allah ne kadar ömür verir bilmem ama daha 5 yaşında bir oÄŸlum olduÄŸuna göre emekli olmak için biraz erken... 

Yarın sivil anayasa ve baÅŸkanlık sistemi ile ilgili bir referandum olsa seçmen nasıl bir sonuç ortaya çıkar?

Yapmış olduÄŸumuz araÅŸtırmalarda kamuoyunda yeni bir anayasa talebinin olduÄŸunu görüyoruz. BaÅŸkanlık meselesine gelince, toplumun yaklaşık yüzde 40'ı parlamenter veya baÅŸkanlık sistemi hakkında bilgi sahibi deÄŸil. Kamuoyunda baÅŸkanlık dendiÄŸinde bazı seçmenlerin aklına federasyon ve bölünme geliyor. Hükümet terörle mücadelede baÅŸarılı olur, bölünme paranoyalarını ortadan kaldırır ve nasıl bir baÅŸkanlık sistemi olacağını halka iyi anlatırsa sandıktan baÅŸkanlık için evet çıkabilir. Yani 2010 referandumunda anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸine yüzde 58 destek veren, 2014 CumhurbaÅŸkanlığı seçiminde düÅŸük katılıma raÄŸmen bugünkü Tayyip ErdoÄŸan'a yüzde 52 oy veren seçmen, kafalarındaki sorular giderildiÄŸinde baÅŸkanlık sistemine evet diyebilir. 

ErdoÄŸan ilk seçilmiÅŸ cumhurbaÅŸkanı olarak alıştığımız cumhurbaÅŸkanı görüntüsünün çok dışında. Bu duruÅŸ seçmeni nasıl etkiliyor? 

Az önce ifade ettim. AK Parti'ye oy vermede Recep Tayyip ErdoÄŸan etkisi çok fazla. Seçmen ile CumhurbaÅŸkanı arasında bir gönüldaÅŸlık iliÅŸkisi var. Rahmetli Özal ile rahmetli Demirel partileri ile baÄŸlarını tamamen kopardı ve partiler zamanla küçülerek yok oldular. CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan'ın AK Parti ile baÄŸlarını tamamen koparması halinde orta ve uzun vadede AK Parti'nin aynı akıbete uÄŸrayacağını sanıyorum. 

AK Parti seçim baÅŸarısının ardından çözüm sürecini yani Milli Birlik ve KardeÅŸlik Projesi'ni tekrar gündeme getirmeli mi? 

AK Parti hükümeti bir yandan terörle etkin mücadele ederken bir yandan da özgürlükçü yeni bir anayasa hazırlamalıdır. Hazırlanacak yeni anayasada sadece Kürt sorununun çözümüne dair deÄŸil, bu ülkede özgürlükler adına kimin ne sorunu varsa onu çözecek bir anayasa yaptığınızda tüm sorunlar kendiliÄŸinden çözülecektir. Yani Alevi vatandaÅŸların sorun ve talepleri de, Kürt kardeÅŸlerimizin sosyo kültürel hakları da kendiliÄŸinden hallolur. 

MUHALEFETTE MANTIK DEĞİŞİMÄ° ÅžART 

DemirtaÅŸ, Bahçeli ve KılıçdaroÄŸlu'na parti içi muhalefetten "istifa" çaÄŸrıları geliyor. Bu çaÄŸrılar için ne diyorsunuz? 

Muhalefette toparlanma için istifa çözüm olabilir mi? Bu konu adı geçen partilerin iç meselesi. Ancak ÅŸunu söylemeden de geçemeyeceÄŸim; Sorun sadece lider deÄŸiÅŸtirmekle halledilmiyor. Bir iÅŸletme düÅŸünün; Ä°ÅŸletme kârlı deÄŸil ve sürekli el deÄŸiÅŸtiriyor. O iÅŸletme de tek başına patronu deÄŸiÅŸtirmekle iÅŸletmeyi kârlı hale getiremiyorsunuz; Hizmeti, ürünü, servisi özetle; Ä°ÅŸletme mantığını deÄŸiÅŸtirmediÄŸiniz müddetçe bu deÄŸiÅŸikliklerden bir baÅŸarı öyküsü çıkmıyor. 

Cemil Bayık ve Bese Hozat seçimlerden sonra "HDP bizim sayemizde barajı geçti" dedi. Bu açıklamaları nasıl yorumladınız? 

Bu açıklamaya katılmıyorum. PKK ve Kandil bu seçimde HDP'ye zarar vermiÅŸtir. HDP Suruç katliamından, Ceylanpınar'da 2 polisimizin ÅŸehit edildiÄŸi andan itibaren PKK ile arasına mesafe koyabilse TürkiyelileÅŸme projesini devam ettirebilseydi, geçen seçimde aldığı oyların çok üzerine çıkabilirdi. HDP, PKK sayesinde oy almış olsaydı Batı'daki oyunun DoÄŸu ve GüneydoÄŸu'daki oylardan daha fazla düÅŸmesi gerekirdi. Halbuki HDP bölgede daha fazla oy kaybederken bölge dışındaki gerileme sınırlı olmuÅŸtur. Bu sonuç yukarıdaki tezi çürütmeye yeter diye düÅŸünüyorum. 

AK PARTÄ°, BÜTÜN PARTÄ°LERDEN OY ALDI

Sizce AK Parti'nin 7 Haziran'dan sonra aldığı 8-9 puan nereden geldi? 

Bizim yaptığımız ölçümlere göre, AK Parti 1 Kasım'da aldığı oyun yüzde 40.7'sini 7 Haziran'da AK Parti'ye oy verenlerden, 3.2'sini MHP'den, 2.1'ini CHP'den, 1.5'ini HDP'den, yine 1.5'ini diÄŸer küçük partilerden, 0.4'ünü ise 7 Haziran'da sandığa gitmeyenlerden aldı. Rakamlara bakıldığında AK Parti'nin tüm siyasi partilerden oy aldığı net ÅŸekilde görülmektedir. 

1 KASIM ZAFERÄ°NÄ°N 3 ANAHTARI: ERDOÄžAN, Ä°STÄ°KRAR, KAMPANYA

3 maddede sıralamak gerekirse AK Parti'nin oyunu artırmasında en önemli etkenler ne oldu? 

1. CumhurbaÅŸkanı Tayyip ErdoÄŸan'ın etkisi: Her 100 kiÅŸiden yaklaşık 40'ı "Recep Tayyip ErdoÄŸan için bu partiye oy verdim" diyor. GeçmiÅŸteki hizmetlerinden memnunum diyenler de ağırlıklı olarak ErdoÄŸan dönemini iÅŸaret ediyor. 2. Ä°stikrar Beklentisi: 7 Haziran - 1 Kasım arasında istikrarsız dönemin etkisi ile ticari hayat nerede ise durdu, döviz fiyatları yükseldi. Ä°nsanlar "Ä°stikrar olmazsa hayatımı nasıl sürdüreceÄŸim, borcumu nasıl ödeyeceÄŸim" endiÅŸesi taşımaya baÅŸladılar. Bunda muhalefet partilerinin süreci iyi yönetememesi de etkili oldu. 3. AK Parti 7 Haziran'ı iyi okudu ve baÅŸarılı bir kampanya yürüttü: AK Parti 1 Kasım'da milletvekili aday listesinde ciddi bir deÄŸiÅŸiklik yaptı. 235 yeni isimle seçime gitti. Yeni adaylar teÅŸkilatlara motivasyon getirdi. Bir de AK Parti 1 Kasım seçimlerine giderken hemen hemen toplumun tüm kesimlerini ilgilendiren ekonomik vaatlerde bulundu, etkili bir kampanya yürüttü. 

İsa Tatlıcan / Sabah