Nispi Başbakanlık

Referandum sürecine girerken neye Evet yada Hayır diyeceğimizi inceleyelim dedim ve sizlere kısa başlıklarla özetlemek istedim Anayasa değişiklik maddelerini. Daha önce Monarşi ile idare edilen sistemimizi yıkıp yerine kurduğumuz Cumhuriyet sistemiyle beraber getirdiğimiz yönetim şekli yaklaşık yüzyıl bizi idare etti. Mevcut sistemimizi nasıl uyguladık biraz tarihe dönüp ona bakalım. Çanakkale’de ve Kuttulamare’de savaşarak bizi teslim alamayacağını anlayan Saksonların adaya göç etmiş akrabaları olan yılan İngilizler mevcut sistemi bize kakaladılar. Koca imparatorluktan küçücük toprak parçasına hapsedilen bizler zor mecbur bunu kabul ettik. Sonucunda ne olduğu ortada. Fransa eğitim kanununa göre eğitildik. İsviçre medeni kanununa göre evlendik. İtalyan ceza hukukuna göre cezalandırıldık. Alman ticaret kanununa göre ticaret yaptık. Amerika askeri kanununa göre asker yetiştirdik. İslam hukukuna göre öldük ve pamuk tanzim edildi.

Velhasılıkelam ilk Cumhurbaşkanımız kurucu lider Mustafa Kemal Atatürk oldu kaçınılmaz olarak en yakınındaki isim İsmet İnönü’de başbakan. 1923 -1938 arası Cumhurbaşkanı M. Kemal Atatürk ile hem fikri hem zikri aynı düşünmelerine rağmen İsmet İnönü ile nasıl anlaştıkları ortadadır. Cumhurbaşkanı Başbakanı iki kere görevden almış ve değiştirmiştir. Ayrıca 1933 den sonrada iplerin kimin eline geçtiği hepimizin malumu. Tarih kitapları yazmakta. 1938-1950 arasında İsmet İnönü’nün Cumhurbaşkanlığında tek parti ile yönetilsek de muhalefet olmadığı halde İnönü bile Rüştü Saraçoğlu, Refik Saydam, Hasan Saka, Şemseddin Günaltay ve Recep Peker gibi beş ayrı Başbakanla çalışmıştır. 1950-1960 döneminde Celal Bayar Cumhurbaşkanıdır. Tek partili dönem bitmiştir halk CHP zulmünden bıkarak Demokrat partiye teveccüh etmiş Adnan Menderes Başbakanlık yapmıştır. Tabi o dönemin sonucunu biliyoruz 1960 darbesiyle bu gidişat da kesintiye uğratılmışdır. Akabinde 1960 sonrası çok partili koalisyonlar dönemi ortadadır. TBMM’de aylarca süren Cumhurbaşkanlığı süreçleri hala hafızalarda. Görmeyenler okuyarak öğrendiler. Bu kaosun sonucu 1980 darbesini hazırlayandı. O da başka bir kumpasın sonucu idi. Bu süreci ben canlı yaşadım belki çocuktum fakat darbe sonrası ailede iki asker olan yakın akrabam vasıtası ile malumatım var. Buradan rahmetle anıyorum amcamız Piyade Albay Selahattin Okan ve dayımız Jandarma Albay Muharrem Tufan ikisinden canlı dinlemiştim. Selahattin amcamız 1960 Muharrem dayımız da 1980 darbesine karşı idi. Özellikle Kenan Evren’in sınıf arkadaşı olması hasebiyle Amcamız hiç iyi bahsetmezdi Kenan Evren’den. Kabiliyetsiz derdi. İşte o Kenan Evren 1979 askeri şurasında tam emekli olacakken Süleyman Demirel’in Org. Ali Fethi Esener’in Genelkurmay Başkanı olması için teklifini Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk kabul etmemesi üzerine o askeri şûrada onunla beraber Org Şükrü Orbay ve Org Adnan Ersöz’ün emekliye ayrılması üzerine bir anda önü açıldı ve piyangodan Genelkurmay başkanı oluverdi. Tabi onun önünü açanlar amcamın tabiri ile bu kabiliyetsize 1980 darbesini yaptırdılar. Akabinde Özal-Demirel, Sezer- Ecevit ve Gül –Erdoğan çekişmelerini hepimiz biliyoruz. Bu arada hiç ortada yokken birilerini kulağına fısıldayan akıl kıyıda köşede dolanırken vasıfsız denizci General Fahri Korutürk’ü kim Cumhurbaşkanı yapmaya teklif ettirdiyse. Kendi halinde bir Anayasa Mahkemesi Başkanı Hakim’ i Ecevit’e fısıldayan o akıldır. İronik bir biçim de kendisinin seçilmesini teklif eden şahsa anayasa kitabını fırlatarak olay çıkaran Cumhurbaşkanı ve orada sessiz kalması gerekirken çıkıp basın toplantısı yapan Başbakan Bülent Ecevit’ i de unutmadık.

 Sonunda ne olduğunu gördük oluşan ortamda bu karmaşayı planlayan akıl zaten konum almıştı ve ülkenin 200 milyar dolarlık varlığı bir gecede buhar olup uçtu. Bu badireleri yaşamış bir millet olarak aynı hataları tekrar etmemek için referandumla ilgili maddeleri okudum ve sizlere kısaca özetledim. Ney di bu maddeler.

Madde 1: Anayasanın 9.maddesine bağımsızlığından sonra ‘’Tarafsızlık ‘’ kelimesini ekliyor.

Madde2:  Milletvekili sayısını 550’den 600’e çıkarıyor.

Madde 3: Seçilme yaşını 25‘den 18’e düşürüyor.

Madde 4: TBMM seçimlerini 4 yıldan 5 yıla çıkarıyor. TBMM seçimleri ile beraber Cumhurbaşkanlığında aynı gün yapılmasını öngörüyor.

Madde 5: Meclis ’de güvenoyu ve gensoru kalkıyor. Her türlü güvenoyunu ve gensoru sandığa halka bırakılıyor.

Madde 6: Meclis denetlemesi genel görüşme ve yazılı soruyla yapılıyor. Yazılı soruya 15 gün içerisinde cevap zorunluluğu getiriliyor.

Madde 7:Cumhurbaşkanının parti ile olan ilişiği kesilmesi kuralı kalkıyor. Salt çoğunluğu alan Cumhurbaşkanı seçiliyor. Sağlayamazsa seçim tekrarlanıyor. Cumhurbaşkanını en son genel seçimde toplam kullanılan oyun %5 ve fazlası oy alan parti aday gösterebiliyor. Yada yüz bin vatandaşın imzasıyla aday gösterilebiliyor. 

Madde 8: Başbakanlık ortadan kalkacağı için Cumhurbaşkanı Başbakanın yetkilerini de alarak yürütmenin başı oluyor.

Madde 9: Cumhurbaşkanının yetkili ama sorumsuzluğu ortadan kalkıyor. Cumhurbaşkanına cezai sorumluluk geliyor. Soruşturma açılan Cumhurbaşkanı erken seçim kararı alamıyor. Yüce divan da mahkûm olursa Cumhurbaşkanlığı sona eriyor.

Madde 10: Hükümeti Cumhurbaşkanı kuruyor. Bir veya birden fazla yardımcı atayabiliyor. Bakanlar eğer milletvekili ise milletvekillikleri düşüyor. 

Madde 11: Cumhurbaşkanı isterse seçimleri Cumhurbaşkanlığı seçimi le ile beraber TBMM seçimleri de yenileyebiliyor.

Madde 12: OHAL ilanını yürütmenin başı olduğu için Cumhurbaşkanı alıyor. Meclisin OHAL’ i uzatma, kısalma ve kaldırma yetkisi bulunuyor.

Madde 13: Askeri yargı ortadan kaldırılıyor. Sadece disiplin mahkemelerine izin veriliyor.

Madde 14: HSYK’ nın adı HSK oluyor ve 4 üyeyi Cumhurbaşkanı 7 üyeyi  TBMM seçiyor.

Madde 15: Bütçe kanunu teklifini Cumhurbaşkanına veriliyor.

Madde 16: Silahlı Kuvvetler Devlet Denetleme Kurumunun işleyişi içine alınıyor. Jandarma komutanı MGK’dan çıkarılıyor. Sıkıyönetim uygulaması kalkıyor.

Madde 17: Cumhurbaşkanlığı ve TBMM seçimleri 06.11.2019 tarihinde yapılacak. Eğer referandumda kabul edilirse meclis gerekli düzenlemeleri yapacak. Mevcut meclis o vakte kadar işleyişini sürdürecek.

Madde 18: Bu değişiklik paketindeki kimi maddeler kabul edilir edilmez kimi maddelerde seçimlerden sonra yürürlüğe girecek. Cumhurbaşkanının partili olması ise referandum kabul edilirse resmi gazetede yayınlanır yayınlanmaz başlayacak.

Referandum maddeleri özetle böyle yüz yıllık sistemi de kısaca anlattım sizlere. İster partili Cumhurbaşkanlığı ister Başkanlık ister tek adam rejimi bana göre Nispi Başbakanlık sistemidir ben EVET diyorum.  Seçim sizin durum ortada.

 Bereketli işler Rabbim yar ve yardımcımız olsun.