Vaaz ü nasihatlere ihtiyacımız narin bir bitkinin belirli aralıklar ile suya olan ihtiyacı gibidir. Allah, manevi dünyamıza hakiki anlamda hitap eden vaaz ü nasihatlerden bizleri mahrum eylemesin
Cumhuriyet’in ilk yıllarının ardından çaÄŸdaÅŸlık, modernizm, kalkınma adı altında sömürü düzenine çark olsun diye yapılan devrimlerin acı yansımaları yıllarca toplumun hafızalarında yer etmiÅŸti. Uzun yıllar süren baskıcı totaliter anlayış, emellerine engel olarak gördükleri milletin milli ve manevi deÄŸerlerini, batılılaÅŸma hevesi ile bozguna uÄŸratıyor, aÅŸağılıyor, yok sayıyor ve geliÅŸmesine imkân vermiyordu. Yüzyıllarca dini ve dünyevi iÅŸlerinde Kur’an’ı referans alan bu coÄŸrafyanın insanları, karşılaÅŸtığı bu yeni durum karşısında yine sarsılmaz imanına ve inancının saÄŸlam öÄŸretilerine yaslanarak direnmeye çalışıyordu. Ve bu dirayeti gösterebilmenin en önemli yolunun bilgi sahibi olmak ve sahibi olduÄŸu bilgi ile amel edebilmek olduÄŸunu biliyorlardı.
Kim nerede vaaz verecekse bilinirdi
Dünyasını ve ahiretini Ä°slam’ın emirlerine ve yasaklarına göre tanzim etmeye çalışanların bilgiye ulaÅŸmaları zordu bu yıllarda. Sürekli bir baskı, dinin esaslarını öÄŸrenen ve öÄŸretenler üzerindeki kovuÅŸturma, yasaklar, tahrifler nerede ise mümkün kılmıyordu öÄŸrenimi. Sınırlı sayıda idealist ve samimi insanın gayreti vardı. Ancak yetmiyordu. Kitleler bilgiye, sohbete, vaaz u nasihate açtı. Dini sohbet ve eÄŸitime hasretti. Bir ÅŸekilde yasaklar deliniyor, aleni veya gizli faaliyetler ile eÄŸitim ve öÄŸretimler yapılıyor, çok acı bedeller ödenme pahasına dini ve vicdani eÄŸitim evlerde, nadir de olsa eÄŸitim kurumlarında, cami ve mescitlerde yapılmaya çalışılıyordu.
Camilerde az da olsa sohbetler düzenlenir, düzenli vaaz programları için selâtin camilerdeki vaazlar takip edilirdi. Hafta sonları iple çekilir, bütün haftanın sohbet açlığı iki günün namaz vakitlerinin ardından giderilmeye çalışılırdı. Kim nerede vaaz verecekse bilinirdi. Üstelik herhangi bir kanalda veya basında yazılmadığı halde…
Ä°lgili olan herkes bilirdi ki pazar günü ikindiyi müteakip Ä°skenderpaÅŸa’da, Cumartesi öÄŸleni müteakip Åžehzadebaşı’nda, Pazar sabahı Ä°smailaÄŸa’da, Cuma namazı öncesi Süleymaniye’de mutlaka sohbet olurdu.
Hangimiz bu sohbet ve vaazlarda Ä°slami ve insani öÄŸretilerden nasibimizi almadık ki?
Ä°ffet ve zarafetleri, kar beyazı baÅŸörtülerinin renginde ak, pir ü pak ninelerimizin, annelerimizin elimizden tutarak çocuk yaÅŸta tanıştırdığı vaazlarda olmadık mı hiç? Cihangir Camii’nde Gönenli Mehmet Efendi’nin kadınlarımıza verdiÄŸi sohbetlere giden annelerimiz, çeyizlerinin en nadide iÅŸlemeli Kur’an kılıfına konulmuÅŸ Mushaflar ve cüzlerle, çıkışta sunulan okunmuÅŸ lokma veya Konya ÅŸekerlemeleri, su veya helva ikramları ile sohbet ve nasihatı kadınsı sunumlar eÅŸliÄŸinde ne de hoÅŸ kılarlardı.
Åžehzadebaşı her ne kadar kökü dışarıda azınlıkların “Direkler arası” kliÅŸesi ile ifsat faaliyetleri ile anılsa da kim unutabilirdi ki TimurtaÅŸ hocanın Åžehzadebaşı Camii kürsüsünden heyecanla haykırdığı ikazları. Hele bir de TimurtaÅŸ Hoca, “vallahi” diye söze baÅŸlayınca, cümlesi biter bitmez cûÅŸ u huruÅŸa gelen cemaatten bazı din âşıklarının cezbe ile “Allah Allah” nidaları göz yaÅŸlarına karışarak caminin kubbesinde ne de güzel yankı bulurdu.
Fatih’te Ä°skenderpaÅŸa Camii’nde, Esad ÇoÅŸan Hocaefendinin naif kiÅŸiliÄŸi, bilge kimliÄŸi ve samimi sohbetleri ile dini hakikatlerin anlatıldığı ve anlaşıldığı akademik bir ortam oluÅŸurdu nerede ise. Hangi vaaz u nasihat programında dinleyenleri veya muhibleri tarafından anlatılanlar kağıt kalemle not alınırdı bilemiyoruz. Ancak cemaatin sohbet sonrası cami avlusunu küçük bir üniversite anfisine çevirdikleri hakikatti. Elbette dinlenen sohbet ve oluÅŸan birliktelik ile hayatın geri kalan kısmına örnek olacak bir çok öÄŸreti bu vaaz ü nasihatlerin öncesi ve sonrası ile iliÅŸkili idi.
Bu vaaz-ü nasihatler dijital ortamlarda hızla seyredilen ve ulusal kanallarda ÅŸaÅŸaalı programlar ile kolayca ulaşılabilen imkanlardan yoksundu belki ama gerek millet sevgisi ile kendi coÄŸrafyasına, gerekse ümmet bilinci ile dünya coÄŸrafyasına hizmet eden –etmeye devam edegelen- bir çok insan bu sohbet halkalarında yetiÅŸmiÅŸti.
Ve daha nice nitelikli vaizler vardı, sohbetlerinden istifade ettiğimiz...
Arka fondan duygusal bir melodi eÅŸliÄŸinde nasihatleri sıralayamıyordu belki ama bir yükseltiden seslendirdiÄŸi hakikatlerle tüm Erzurum’u etkisi altına alıp sözünü dinletebiliyordu Naim Hocalar. Kablolu - kablosuz iletiÅŸim araçlarından yoksun olmasına raÄŸmen vaaz ü nasihat denince Konya, Tahir Büyükkörükçü ile birlikte anılırdı. Belli bir aplikasyonu yoktu ama tatlı dili, güler yüzü ve sempatik tavırları ile Necmettin Nursaçan, Kayseri’de sahur ve seher vaazları ile kendine has mobil bir cemaat edinmiÅŸti.
Kayseri’nin hangi camiinde sohbet verirse cemaati bilir, bıkmadan, usanmadan onu takip eder, onun sohbetinden istifade ederdi.
Hiçbir arama motoru yokken dilediÄŸiniz dini bilgiye ister camide ister tekkede isterseniz de Sahaflar Çarşısı’ndaki küçük dükkânında ulaÅŸabildiÄŸiniz, ÅŸeyhliÄŸinin yanına sahaflığı ve vaizliÄŸi de sığdırabilmiÅŸ Muzaffer Ozak vardı. Ve ismini sayamadığımız nice din âşığı, diyanet ehli, gönül adamı, nasihatleri ile yolumuzu aydınlatan deÄŸerli vaizlerimiz ve unutulmaz vaazları vardı.
Bugün de kısmen devam eden sohbetler var. Bugün onların muhafaza ettikleri ve her türlü eza ve cefaya raÄŸmen sürdürdükleri usullerle vaaz ü nasihat programları, sınırlı sayıda da olsa devam edegelmektedir. Birkaç misal vermek gerekirse Fatih’te Metin BalkanlıoÄŸlu Hocaefendi, cami kürsüsünden gençlerin gönlüne herhangi bir dijital dalga boyutunun ötesinde mümin feraseti ile akarak Ä°slam esaslarını yerleÅŸtirebilmektedir.
Åžehzadebaşı Camii’nde Nureddin Yıldız Hocaefendi, o sabırla ve heyecanla beklenen cami vaazlarına devam ederek insanları irÅŸad edebilmektedir. Üsküdar Çilehane Camii’nde, Osman Nuri TopbaÅŸ Hocaefendi ile sıcak, samimi bir ortamda, bilgi deryasına dalarak ilmin ve amelin inceliklerinden haberdar olabilmekteyiz.
Vaaz ü nasihatlere ihtiyacımız narin bir bitkinin belirli aralıklar ile suya olan ihtiyacı gibidir. Su her ÅŸeye hayat verdiÄŸi gibi vaaz ü nasihatler de dünya ve ahiret yaÅŸamımıza hayat verir. Susuz kalarak kuruyup çatlamış, harab olmuÅŸ bir varlığa dönüÅŸmek ne ise, vaaz ü nasihatlerden yoksun kalmak da o kadar zor ve güç bir durumdur.
Allah, manevi dünyamıza hakiki anlamda hitap eden vaaz ü nasihatlerden bizleri mahrum eylemesin…
Facebook Yorum
Yorum Yazın