İyi bir kitap okuyucusu iseniz okuyacağınız kitapları seçmek kadar önemli bir başka meşguliyetiniz de kitapları tedarik etme yönteminizdir. Kitapseverlerin ve koleksiyonerlerin çok çeşitli tedarik yöntemleri vardır. Genelde kitap okuyucularının birçoğu kitapevlerine giderek dilediği kitabı satın almayı tercih eder. Fakat kitap kurdu okuyucuların veya koleksiyonerlerin kitap tedarik yöntemleri çok çeşitlidir. Eski-yeni kitap satan sahaflar, kültür sanat merkezleri, kamu veya özel sektör yayın dağıtım merkezleri ve benzeri tedarik noktalarının yanı sıra bir diğer tedarik yöntemi de kitap mezatlarıdır.
Kitap mezatları; kitapseverlerin vazgeçilmez kaynaklarından biridir. İkinci el kitap satan sahafların özellikle alım satımlarını gerçekleştirdikleri kitap mezatlarının diğer ilgilileri arasında okuyucular mutlaka vardır. Okuyucuların da kitap mezatlarından beklentileri, ilgilendikleri yayın ve konulara ait materyallere ulaşabilmek veya daha ucuza mal edebilmektir. Bazı eserlerin basım ve yayımının artık olmaması, sahaf veya kitapçı raflarında tükenmiş ve artık basılmayacak olması, okuyucuları ikinci el kitap satanlara ve kitap mezatlarına yönlendirmektedir. Kitap mezatlarına ister sahaf açısından ister okuyucular açısından bakın, her şekilde kazanımların olduğunu göreceksiniz. Hepsinin ötesinde bir bilgi ve kültür şölenine dönüşen kitap mezatları bu açıdan da ayrı bir öneme sahiptir.
“Elimdeki kitabın artık baskısı yoktur”
Aradığınız uygun kitapları almaya gidiyor ve ilginizi çeken yüzlerce kitap ile karşılaşabiliyorsunuz. Hele de münadi (Kitap mezatını yöneten kişi satışa çıkardığı kitap ve yazarı hakkında bilmediğiniz, yeni öğrendiğiniz bir bilgiyi paylaşıyorsa pür dikkat takibe başlıyorsunuz. Kitap mezatlarının belki de en önemli fonksiyonu budur. Münadi seslenir: “Elimdeki kitabın artık baskısı yoktur. Bu kitabın ise çevirmeni falan kişidir. Falan kişiden imzalıdır, yayınevi falan yayınevidir ki bu yayınevi; kitabı aslına sadık kalarak basmış veya tercüme ettirmiştir. Bu kitap falanca satış noktasında oldukça pahalıdır, kitapta hiçbir yerde göremeyeceğiniz tablolar veya görseller mevcuttur. Kapak tasarımı ünlü tasarımcı falana aittir. Bu kitabın yazarı meşhur filan yazarın yakınıdır, yazarından falancaya imzalıdır, falan olaya istinaden yazılmış veya şu görüşün başucu kitabıdır” gibi okumadan az biraz kanaat sahibi olabileceğiniz altın değerinde bilgileri sizinle paylaşır. Dikkatlice dinlediğiniz münadinin bilgilendirmesinin ardından size düşen, uygun bir teklifi değerlendirerek açık arttırmaya katılmanız veya katılmamanızdır.
Ayrıca ticari ve ekonomik bir boyutu da olan mezatlarda piyasa bilgisine sahip olmanız, teklif verdiğiniz eserin maliyetini etkileyebilmektedir. Üzeri fiyatına yakın bir teklife ulaşan ikinci el bir esere sahip olmak yerine yenisini almak, her zaman çıkma ihtimali bulunan eserler için yüksek tekliflerde geri çekilme, baskısı tükenmiş bir esere bilinen fiyatının altında veya üstünde sahip olmak gibi bilgiler, mezat takipçileri için önemli piyasa bilgisinden sadece birkaçıdır. Piyasa bilgisine sahip olmamanız sorun değil, birkaç kez mezata katılmanızın ardından kolayca bilgi ve
deneyime ulaşabilirsiniz.
“Kitap mezatlarının en ilginç müdavimleri”
Kitap mezatlarına katılan satıcı sahaflar birbirlerini tanır ve satış için getirdikleri kitapların nevilerini az çok bilirler. Tabii sürpriz kitaplar da çıkabilir. Ancak okuyucular için kitap mezatları her zaman sürprizlere açık bir ortamdır. Okuyucular uzun zamandır aradığı veya sahip olmayı düşündüğü kitaba ya kolayca ulaşabilir ya da haftalarca ortaya çıkmasını bekleyebilirler. Mezatı yapan sahaflar sosyal paylaşım olanakları ile okuyucuların meraklarını aza indirgemek ve hedef müşterilerini kendilerine çekebilmek için zaman zaman mezat öncesi eldeki eserleri paylaşır. Aradığınız veya ilgilendiğiniz bir eserden haberdar olup da mezata katılamayacaksanız, dert etmeyin, pey vererek (Pey vermek: Açık artırma usulü ile satılan bir şey için önceden bir miktar para vermek ya da önermek.) ilgili esere sahip olabilirsiniz. Yeter ki verdiğiniz peyin üzerinde bir alıcı çıkmasın.
Kitap mezatlarının en ilginç müdavimleri koleksiyonerler ve kitap kurdu okuyuculardır denilebilir. İmzalı kitap veya külliyat oluşturan koleksiyonerlerin hem her çeşit eserle ilgilendiklerini, hem de eserler hakkında engin bilgi ve donanıma sahip olduklarını görebilirsiniz. Dolayısıyla fırsat bulup da sohbet etme imkânınız olursa bu naif ve bilge kişiliklerden çok şey öğrenme bahtiyarlığına erebilirsiniz.
Kitap kurtları sıkı birer okuyuculardır tabii ki. İyi bir kitap okuyucusu olmak ve buna göre kütüphane oluşturmak istiyorsanız kitap kurtlarından öğreneceğiniz çok şey var demektir. Kitap nevilerine göre misal roman, seyahatname, biyografi, kişisel gelişim, sanat, kültür veya fikir kitaplarından birine veya birkaçına ilgi duyan kitap kurtları, mezatlarda çıkan kitapları sıkı takip eder, ufak tefek anekdotları yanındaki arkadaşı veya mezat müdavimleri ile paylaşır ve adı konulmamış ancak kontrollü bir sistemle eserlere sahip olur.
Bugün İstanbul’un değişik semtlerinde kitap mezatları yapılmaktadır. Fatih ilçesi At Pazarı ile Atikali’de, Galatasaray’da ve Kocamustafapaşa’daki eski sahaflarda sürdürülen kitap mezatlarında birçok eser ya tekrar satılmak üzere el değiştirir ya da bir kütüphanede eksikliği hissedilen alanı doldurur veya uzun zamandır okumak isteyen okuyucunun ellerine kavuşur. Yazılan bir eserin korunması, gelecek nesillere aktarılması, daha fazla insanın istifade edebilmesi ne kadar önemli ise bu eylemleri gerçekleştirebilecek çalışmalar da o kadar önemlidir. Bu önemli çalışmalardan biri de hiç şüphesiz kitap mezatlarıdır.
Dolayısı ile finansal uygunluğunun yanısıra bilgi şölenine dönüştürdüğü ortamları ile kitap mezatları; geçmişten günümüze kadar kültür dünyamıza paha biçilmez katkılar sunmuştur. Öyle görülüyor ki gelecekte de bu hizmetlerine devam edeceklerdir.
Facebook Yorum
Yorum Yazın