İhtiyaçlar ve Motivasyon

Motivasyon kavramının özünü güdü oluşturur. Güdü terimi Latince movere’den türetilmiştir. Movere hareket anlamındadır. Kısaca güdüyü davranışı amaca doğru harekete geçiren,yönelten bir iç durum olarak tanımlayabiliriz.

Örgütte kişiler işlerini etkili ve verimli bir biçimde başarmak için güdülenmelidir. Güdüler, insan davranışlarının anlaşılmasında ve şekillenmesinde önemli bir etkendir. Örneğin, açlık güdüsü yiyecek bulmaya, başarı güdüsü başarıya yönelik davranışlara yol açar. Bu davranışların süreklilik ve yoğunluğu ise güdünün kuvvet derecesini belirler.

İnsanların daima bir şeyler istedikleri ve bu isteklerinin ömür boyu devam ettiği bilinen bir husustur. Her birey sürekli olarak tatmin etmeye çalıştığı bazı ihtiyaçlara sahiptir. İhtiyaçlar yeterince karşılansın isterse karşılanmasın, organizmayı mutlaka harekete geçirirler. İhtiyaçlar fizyolojik düzeyde eksiklik olduğundan organizmada genel bir rahatsızlık ve gerginlik durumunun ortaya çıkmasına neden olurlar. Bu duruma dürtü (Drive) adı verilir. Dürtü, fizyolojik bir ihtiyacın psikolojik bir sonucudur.

Çalışanları motive eden faktörler kişiden kişiye değişir. Motivasyon araçlarını kullanırken bireysel farklılıkları göz önünde bulundurulmalıdır.

MOTİVASYON ARAÇLARI
1-Ücret,prim ve ödüller
2-Sosyal kolaylıklar
3-Takdir,övgü ve yapıcı eleştiri
4-Terfi ve kariyer geliştirme olanakları
5-Sosyal statü sağlamak
6-Çalışma ortamı ve çalışma koşullarını iyileştirmek
7-İş güvenliği
8-Çalışma düzeni sağlamak
9-Moral vermek
10-Prestij sağlamak  
11-Sosyal etkinliklere önem vermek
12-İlginç ve önemli iş vermek
13- Yetki vermek
14-İnsiyatif  ve sorumluluk vermek
15-Önem ve değer vermek
16-Açık yönetim politikası uygulamak
17-Eğitmek ve yetiştirmek

ÖRGÜTSEL AÇIDAN MOTİVASYONUN ÖNEMİ
Bir işletmenin temel amacı karlılıktır. Kârlı olmayan işletmelerin yaşaması mümkün olamaz. Küçük veya büyük, üretim veya işletme olmanın önemi olmaksızın, yöneticilerin işletme amaçlarını gerçekleştirmek için, çalışanları,etkin ve verimli çalıştırmaları gerekir. Bu çalışanların motivasyonunu artırması ile mümkündür.

Örgütlerde personeli kazanmak ve başarılı olmak için, öncelikle personeli başarılı olmaya güdülemek şarttır. Başarının temel amacı motivasyondur. Çünkü eskiden olduğu gibi insanları,baskıyla çalıştırmak mümkün değildir. Örgüt çalışanlarının, görevinde başarılı olabilmesi için, maddi, mali, fiziki ve psiko-sosyal yönden motive edilmeleri gerekir.

ÇALIŞANLAR AÇISINDAN MOTİVASYONUN ÖNEMİ
İşle ilgili olarak çalışanların fikrinin alınması ve karara katılımlarının sağlanması, iş doyumunda artış, devamsızlıkta, çatışmalarda, ‘’işgücü devir hızı’’nda azalma görülür. Çalışanların önemli konularda rol almasına fırsat verilmesi, onların sorumluluk ve çalışma isteklerini artırır. İşle ilgili beceriler kazanabilir bazı yeteneklerini geliştirebilir. Motivasyon sistemi kişilerarası olumlu rekabeti geliştirir. Çalışanların iş ve yaşam tatmini bulmalarını sağlar. Kurumsal sadakati yükselir ve örgütsel vatandaşlık gösterme eğilimi artar.

YÖNETİCİ AÇISINDAN MOTİVASYONUN ÖNEMİ
Yönetici, motivasyon ve insan ihtiyaçlarını anlamının, organizasyonel hedeflerin ancak çalışanlarla beraber gerçekleştirebileceği gerçeğinin farkında olmalıdır. Yöneticiler ve yönetilenler motivasyonun iki yönünü oluştururlar.

Yöneticinin başarısı, astlarının örgütsel amaçlar doğrultusunda çalışmalarına, bilgi, yetenek ve güçlerini bu yönde harcamalarına bağlıdır. Kendisi motive olmayan bir yöneticinin çalışanlarını motive etmesi  ve performans göstermesi beklenmemelidir.

Yönetici başkaları vasıtasıyla iş gören kişidir. Başkaları çalışandır ve dolayısıyla çalışanların daha iyi motive edilmesi gerekir. Yönetici kendisine verilen otorite, yetki ve sorumluluğunun sınırlarını en etkin şekilde tespit edip, başarıyla kullanmak ve çalışanları motive etmelidir.

Klasik yönetici tipi çalışanların çoğunun işi sevmediğini zanneder ve çalışanların ancak korku ya da parasal ödüllerle motive edileceğine inanır. Bunlar kısa vadede güdülenme sağlayabilir ancak uzun vadede çalışanları işten bıktırır ve uzaklaştırır.