führer

Adolf Hitler, 1933’te baÅŸbakanlığa seçildikten sonra, Alman hükümeti Avrupa’daki topraklarını geniÅŸletme çabalarını hızlandırdı. 1938 Mart’ında Alman ordusu Avusturya’ya taşındı ve Almanya ile birleÅŸti. 

Kısa süre sonra Hitler, Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra (1914-18) Almanya’nın kaybettiÄŸi toprakların geri dönüÅŸünü talep etmeye baÅŸladı. 

Ä°lk hedefi, Sudetenland adında Almanca konuÅŸan bir Çekoslovakya bölümüydü. Çekoslovakya, Almanya’ya karşı tek başına duracak ve toprakları ele geçirmesini engelleyecek kadar güçlü bir orduya sahip deÄŸildi. 

Çekoslovakya’nın müttefikleri Ä°ngiltere ve Fransa toprakları üzerinde savaÅŸmak istemediler, bu yüzden Almanya’nın Sudetenland’ı ele geçirmesine izin vermeyi kabul ettiler. 

Hitler, bunun Avrupa’daki son bölgesel talebi olacağını söyledi. Gerçekte, zaten tüm Avrupa’yı fethetmek için planları vardı.

Mart 1939’a kadar Hitler’in ordusu tüm Çekoslovakya’yı ele geçirdi. Kısa bir süre sonra Hitler, özellikle Danzig liman kenti olan Polonya’yı talep etti. 

Birinci Dünya Savaşı’ndan önce Danzig bir Alman kentiydi. Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra, ÅŸimdi Polonya sınırlarına düÅŸtüÄŸü halde, Almanya ya da Polonya’ya ait olmadığı anlamına gelen “özgür bir ÅŸehir” haline geldi. 

Hitler, Danzig’in Almanya’ya dönmesini istedi ve aynı zamanda Polonya bölgesinden Danzig ve Almanya’yı birbirine baÄŸlayacak bir yol yapmak istedi. Avrupalı liderler artık Hitler’in taleplerini yerine getirmeye istekli deÄŸildi. Polonya, Danzig’i kullanma hakkından vazgeçmeyi reddetti ve Ä°ngiltere’ye saldırırsa, Ä°ngiltere ve Fransa Polonya’yı savunmaya yemin etti.

AÄŸustos 1939’da Almanya ve Sovyetler BirliÄŸi, iki ülkenin birbirleriyle savaÅŸmama anlaÅŸması olan Nazi-Sovyet Saldırganlık Paktı’nı imzaladı. 1 Eylül 1939’da, anlaÅŸmanın yürürlüÄŸe girmesinden sadece bir hafta sonra, Hitler Polonya’ya bir Alman saldırısı baÅŸlattı. Saldırganlık paktı ÅŸartlarına göre, Sovyetler BirliÄŸi, Almanya’nın Polonya’daki eylemlerine müdahale etmeyecek. 

Ä°ngiltere ve Fransa, iki gün sonra Almanya’ya savaÅŸ ilan ettiler. Polonya’yı kurtarmak için çok geçti. 24 Eylül’e kadar Almanya burayı fethetmiÅŸti. Çarpıcı zafer, “blitzkrieg” Almancada “yıldırım savaşı” anlamına gelen olarak adlandırıldı.

1941 yılının ortalarına gelindiÄŸinde Almanya, neredeyse tüm Sovyetler BirliÄŸi’nin batısında bulunan Avrupa’yı kontrol etti. Mayıs ve Haziran aylarında Norveç, Danimarka, Hollanda, Belçika, Lüksemburg ve Fransa’yı fethetti. 

Almanya’nın bölge arayışı yenilmez görünüyordu. Hitler ve Sovyet lideri Joseph Stalin arasında gerginlikler yaÅŸanıyordu. Stalin’in Sovyet bölgesini orta Avrupa’ya daha da geniÅŸletme yönündeki hamleleri Hitler’i çıldırtmıştı. 

22 Haziran 1941’de, üç milyondan fazla Alman birliÄŸi Sovyetler BirliÄŸi’ni iÅŸgal etti, böylece Hitler’in Barbarossa Operasyonu adlı ünlü saldırıyı baÅŸlattı. 3 Temmuz’da yayınlanan bir radyo yayınında Stalin, ülkesini Almanya’nın saldırganlıklarının ciddiyeti konusunda uyardı.

Sonra ne oldu…

Alman kuvvetleri 1941 Eylül’ünde Sovyet ÅŸehri Kiev’i ele geçirse de, Moskova’daki ilerlemeleri baÅŸarısız oldu. Stalin dayanılmaz soÄŸuk Rus kışlarını kendi lehine kullandı. 

Eksi 40 dereceye kadar düÅŸen bir havada karşı savaşı baÅŸlattı. Almanlar geri çekildi, ama çatışma bitmedi. Leningrad ve Stalingrad kentlerinde ÅŸiddetli çatışmalar 1942’de patlak verdi. Gıda azdı. Bir zamanlar geliÅŸen ÅŸehirler moloz yığınlarına döndü. Binlerce Sovyet vatandaşı açlıktan öldü. DiÄŸerleri Nazilerin eline düÅŸtü ve savaÅŸ esiri oldu. 

Ancak Aralık ayına kadar Sovyet kuvvetleri Stalingrad’ı iÅŸgal eden Alman birliklerini çevreledi ve onları ÅŸehrin göbeÄŸinde izole etti. Sovyetler BirliÄŸi’ndeki Alman propagandası, 31 Ocak 1943’te Alman kuvvetlerinin teslim olmasıyla sona erdi. Sovyetler’in Stalingrad’ın muzaffer savunması, Hitler’e ve sözde rakipsiz ordusuna ÅŸaşırtıcı bir darbe oldu.

Aralık 1941’de Amerika BirleÅŸik Devletleri, Japon kuvvetlerinin Hawaii’deki Pearl Harbor’daki bir Amerikan Deniz Üssü’ne saldırmasından sonra resmen savaÅŸa katıldı. Amerika BirleÅŸik Devletleri Japonya’ya savaÅŸ ilan etti ve ardından Japonya’nın müttefikleri Almanya ve Ä°talya Amerika BirleÅŸik Devletleri’ne savaÅŸ ilan etti. 

Ä°ngiltere, Sovyetler BirliÄŸi ve ABD, Almanya’yı yenmek için birleÅŸik bir strateji belirledi. Neredeyse hemen ABD ve Ä°ngiltere, Kuzey Afrika’daki Almanlara karşı bir saldırı baÅŸlattı. Ä°ngiltere ve ABD de en kısa sürede Batı Avrupa’da (batı cephesinde) bir saldırı baÅŸlatmayı planlarken, Sovyetler doÄŸuda (doÄŸu cephesinde) savaÅŸmaya devam etti. 

Hitler birçok cephede savaÅŸmaya zorlayarak, Müttefikler Alman ordusunun çok ince yayılacağını ve daha kolay maÄŸlup edilebileceÄŸini umuyorlardı. Plan doÄŸudan, batıdan ve güneyden ilerlemek ve Almanları üç yönden ilerleyen Müttefik ordular arasında sıkıştırmaktı.

Kısaca Hitler kimdi...

Hitler genç bir adam olarak Viyana’da birkaç yılını portreler, kartpostallar ve maÄŸaza posterleri çizerek para kazanmak için harcadı.

Birinci Dünya Savaşı’nda Alman ordusunda görev yaparken Hitler zehirli bir gaz saldırısına maruz kaldı, bu sırada kendisini tanrılar tarafından ülkesini görkemli bir 1000 yıl boyunca görmeye davet eden Aryan (beyaz) bir kahraman olarak görüyordu.

1944’te Alman ordusunda üst düzey bazı memurlar, baÅŸarısız bir ÅŸekilde Hitler’i öldürmeye çalıştı. Hitler saldırıya, komploya karıştığından ÅŸüphelenilen yaklaşık beÅŸ bin kiÅŸiyi öldürerek yanıt verdi.

Hitler son günlerini Berlin’de bir yeraltı sığınağında geçirdi. Rus ordusu Berlin’i ele geçirirken, Almanya’nın yenilgisindeki son darbe, Hitler’in aşırı bir yorgunluk halindeydi. Sığınağın çevresini karıştırdığı, durduÄŸu, uzuvları titizleÅŸtiÄŸi, tutarsız konuÅŸtuÄŸu ve Alman ordusunun bölünmeleri için uzun süredir yenilen yeni savaÅŸ stratejileri planladığı bildirildi.

Avusturya doÄŸumlu Alman lider Adolf Hitler (1889-1945) belirsizlikten dünya tarihinin en tehditkar figürlerinden biri haline geldi. Babasının onu almaya zorladığı teknik eÄŸitim kurslarına ilgisiz kaldı, on altı yaşında okulu bıraktı ve sonunda kendini Avusturya’da buldu. 

Hitler kendini genç bir sanatçı olarak görse de, Viyana Güzel Sanatlar Akademisine giriÅŸ yapması engellendi. Viyana’da yoksulluk içinde yaÅŸarken hayal kırıklığına uÄŸramış sanatçı, Alman milliyetçiliÄŸi ve anti-Semitizm (Yahudi nefreti) üzerine kalabalık guruplara ders vermeye baÅŸladı.

Hitler, Birinci Dünya Savaşı sırasında Alman ordusunda savaÅŸtı. 1920’de kısa süre sonra Naziler olarak adlandırılan Ulusal Sosyalist Alman Ä°ÅŸçi Partisine katıldı. Hitler partide çok güçlü oldu. 

SavaÅŸtan sonra Almanya’yı saran politik ve ekonomik kaosun ortasında, Alman halkının duygularını canlandırdı ve tek kurtarıcısı olarak kendini resmetti. Hitler tüm dikkatini siyasete odakladı, Almanya’daki Nazi Partisinin yükseliÅŸi için güçlü bir temel oluÅŸturdu.

Führer (lider) olarak ilan edildi, saf, beyaz bir Alman ırkın tarafından yönetilen bir dünyayı öngördü. Irksal egemenlik hedefine ulaÅŸmak için altı milyon Yahudi’nin yanı sıra tüm siyasi muhaliflerin ve devletin diÄŸer sözde düÅŸmanlarının öldürülmesini emretti. 

Bu iÄŸrenç kitlesel cinayetler; çoÄŸu toplama kamplarının gaz odalarında gerçekleÅŸtirilen, ÅŸimdi toplu olarak Holokost olarak adlandırılıyor.

Hitler’in Polonya’yı 1939’da iÅŸgal etmesi Ä°kinci Dünya Savaşı’nı ateÅŸledi. Almanya, 1945 yılının ilkbaharına kadar Führer’in önderliÄŸinde savaÅŸmaya devam etti. Teslim olma yerine, 30 Nisan 1945’te Berlin’deki yeraltı sığınağında intihar ettiÄŸi bildirildi.