Enflasyon Verisinin Bize Verdiği Mesajlar

TÜFE’de (2003=100) 2013 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre %1,80, bir önceki yılın Aralık ayına göre %6,90, bir önceki yılın aynı ayına göre %7,71 ve on iki aylık ortalamalara göre %7,32 artış gerçekleşti.

Aylık en yüksek artış %9,56 ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşti

TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre gıda ve alkolsüz içecekler (%11,13), eğitim (%10,14), lokanta ve oteller (%9,42), giyim ve ayakkabı (%9,12) artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.

Aylık en yüksek artış %2,32 ile TR63 (Hatay, K.Maraş, Osmaniye)’de oldu

Bu veriler bize fiyat artışlarının daha çok yurt içinde katma değer yaratılan ürünlerde gerçekleştiğini göstermesi açısından önemlidir. Burada ithal girdide kurdan kaynaklanan maliyet artışını yaşayan tek sektör ayakkabı/ giyim sektörüdür. Lokanta ve otellerdeki fiyat artışı daha çok USD veya Avro fiyat vermeleri neticesinde ortaya çıkmaktadır. Bu durum kurlardaki artışın bu sektörde TL cinsi fiyat artışına ve dolayısıyla enflasyonu beslediğine tanık oluyoruz. Eğitimdeki artış ise yıllık bazda bir değişken olup bundan sonra bir yıl etkili olmasa da artış oranının enflasyonun üzerinde olması düşündürücüdür. Alkolsüz içeceklerdeki fiyat artışını ise çok ilginç ağırlıklı su girdisi olan bu sektörde fiyatları kışa girerken bu kadar artıracak sebebin araştırılması gerekmektedir.

TL’nin değer kaybettiği bir dönemde ithal girdi oranının en yüksek olduğu sektörlerden biri olan otomotiv sektörünün enflasyon artışında dereceye girememesi ise son derece dikkatimizi çekmektedir. Demek ki bu piyasa hala çok aktif değil.

ÜFE verilerine bakarsak;
Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE), 2013 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre %0,69, bir önceki yılın Aralık ayına göre %5,15, bir önceki yılın aynı ayına göre %6,77 ve on iki aylık ortalamalara göre %3,93 artış gösterdi.

Tarım sektörü aylık %4,43 artarken, sanayide değişim gerçekleşmedi

Tarım sektörü endeksinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre %4,06 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre %0,59 artış ve on iki aylık ortalamalara göre %2,71 düşüş gerçekleşti. Sanayi sektörü endeksinde ise bir önceki yılın Aralık ayına göre %5,36, bir önceki yılın aynı ayına göre %8,03 ve on iki aylık ortalamalara göre %5,30 artış gerçekleşti.

Sanayide en yüksek aylık artış ham petrol ve doğal gazda gerçekleşti

Sanayinin üç sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %1,15 artış, imalat sanayi sektöründe %0,08 düşüş, elektrik, gaz ve su sektöründe ise %0,24 artış olarak gerçekleşti.

Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler; ham petrol ve doğal gaz çıkarımı (%4,51), giyim eşyası imalatı (%2,28), taşocakçılığı ve diğer madencilik ürünleri (%2,20) alt sektörleridir. Buna karşılık kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri (%-3,92), basım ve yayım (%-2,60), makine ve teçhizat imalatı, b.y.s (%-2,25) bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler oldu.

Görüldüğü gibi ayakkabı ve giyim eşyasında maliyet enflasyonu %2.28 iken, tüketiciye giden fiyat artışı %9’un üzerindedir. Maliyetlerdeki değişimler alkolsüz içecek üretiminde de fiyat artışlarını anlamlı göstermemekle beraber. Turizm sektöründe döviz cinsi fiyatlamanın enflasyonu körüklemesi nedeniyle bu sektörde tedbir alınmasına ihtiyaç bulunmaktadır.

Bu arada ÜFE’de ilgimizi çeken en önemli gelişme makine imalatında fiyat düşüşleridir. Bu konunun nedenleri iyi araştırılması gerekmektedir. Aksi takdirde sektörde sıkıntılar ortaya çıkabilir.

Saygılarımla,