Çocuk Eğitiminde Disiplin

“Çocuk, Allah’ın  insanlara verdiği bir lütuftur. Çocuk dövülmek için değil, sevilmek için verilmiştir.” Mehmet Akif ERSOY

Kabul etmek gerekir ki, bizim toplumsal değer yargılarımız, çocuklardan aşırı itaat ve uyum bekler. Çocukların çok soru sorması  ’’boyundan büyük işlere burnunu sokmak’’ olarak değerlendirilir.

Büyüklerin yanında konuşulmaz, onlar rahatsız olmasın diye oynanılmaz. Hatta misafirlerle aynı masaya oturulmaz. Erkek çocukları hep yüceltilir, kızlar ise onların emrinde olmalıdır. Bu şekilde anne-babalar çocuğun biyolojik ve ruhsal gelişim  özelliklerinden bihaber, onları robot gibi kullanmak istemektedirler. Söz dinlemeyen çocuklar dayakla yola getirilir. (Nasihatla uslanmayanın hakkı kötektir.) Atalarımızın demiş olduğu gibi…

İşte böylesine bir anlayışla yetişen çocuklar, yarın anne, baba, öğretmen, idareci, siyasetçi, bürokrat  olduklarında  aldıkları bu yanlış terbiye sonucu benzeri tutumlarla çocuklara, öğrencilere, memur ve işçilerine, vatandaşlarına yaklaşmaya çalışırlar. Aileler kendilerini yenilemeli, bilimsel yorumlara kulak vermeli ve davranışlarını gözden geçirmelidir.

Didislin Nedir ve Nasıl Uygulanmalıdır?

Disiplin, aile içindeki denge ve düzenin oluşturulmasında büyük önem taşır. Çocuğun topluma uyumu üzerine yoğunlaşmakta, davranışçı yönlendirmeyi amaçlamaktadır.
Disiplin düzenli ve tutarlı bir hayat  anlamına da gelmektedir. Disiplin, çocuğa istenilen davranış ve alışkanlıkları öğretmek, kendi kendini denetleme ya da iç denetim demek olan ahlak gelişimini sağlamaktır. Bu da dıştan gelen bir zorlamayla olmaz. Önemli olan içten gelen  bir sorumluluk duygusunun oluşturulmasıdır.

Disiplin, sevgi ve şefkatle beraber olmalıdır. Çocuğun kuralları öğrenmesi için zaman, yeteneklerini geliştirmesi için sabır göstermek gerekir. Olumlu hareketlerini desteklemek, kendisine olan güvenini artırır. Çocuğun yaşı gereği olarak gösterdiği davranışları anne –baba olarak bilmek çocuğa haksız davranmamızı önler.

Çocuklara bazı davranışları kazandırmak için o işi çocukla birlikte yapmak yaralı olur. Dış fırçalama, yatağı düzeltme, ders çalışma, alış veriş yapma gibi eylemleri çocuk, büyükleriyle birlikte daha düzenli yapar ve nasıl yapılacağını da öğrenmiş olur.

Çocuğumuzun kabul edilmez bir davranışıyla karşılaştığımızda, ona sert bir tepki göstermeden, onun yerine kabul edilebilir bir davranış koyun. Örnek olarak; kırılma tehlikesi olan cam sürahi yerine, aynı büyüklükteki plastik sürahi ile oynamasına izin vermek. Annenin yeni naylon çorabını denemek isteyen çocuğa ,eski çorabıyla oynama fırsatı vermek gibi…

Tüm bu gayretleriniz olumlu sonuç vermiyorsa, çocuğun bu davranışı arkasında yatan bir nedeni olabileceği düşünülmeli ve çocukla konuşarak çözüme kavuşturmaya çalışılmalıdır.