Piyasalarda ciddi bir toparlanma görüyorum

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, NTV kanalında gündeme ve ekonomiye iliÅŸkin soruları yanıtladı.

Döviz ve Türk lirası hareketleriyle ilgili bir soru üzerine, Türkiye'de son dönemde ciddi bir spekülatif bilgi kirliliÄŸine dayalı kur hareketlerinin olduÄŸuna dikkati çeken Albayrak, muazzam dezenformasyona dayalı bir süreç yaÅŸandığını vurguladı. 

Albayrak, konuya ulusal güvenlik tarafından bakıldığında, bu spekülasyonların çok daha etkin mücadele edilmesi gereken bir husus olduÄŸuna iÅŸaret ederek, ekonomist diye düÅŸünülen farklı profilden insanların farklı mecra ve kanallar üzerinden çok ciddi dezenformasyon oluÅŸturduÄŸunu anlattı.

Bu hafta yaÅŸanan süreçte de farklı söylemlerin bulunduÄŸunu dile getiren Albayrak, her seçim dönemi oluÅŸabilecek belirsizlikler konusunda bir konumlanmanın da söz konusu olduÄŸunu söyledi. 

Albayrak, son birkaç günde yaÅŸanan normalleÅŸme ile rakamlarda hane halkı ve yerleÅŸiklerde Türk lirasına dönme sürecinin baÅŸladığının görüldüÄŸüne dikkati çekerek, verileri günlük takip ettiklerini bildirdi. 

Mevduat sahiplerinin, özellikle en duygusal bireylerin alanı denilen alanın maddi varlıkları üzerinden birileri tarafından çok rahat speküle edilebileceÄŸini dile getiren Albayrak, son dönemde bu alanın çok suistimal edildiÄŸini kaydetti.

'Seçimden sonra çok hızlı bir normalleÅŸme yaÅŸanacak'

Albayrak, seçimden sonraki süreçte bu noktada çok hızlı bir normalleÅŸme yaÅŸanacağını düÅŸündüÄŸünü, daha önce de söz konusu oranların görüldüÄŸünü belirterek, ÅŸunları ifade etti:

"Ekonomi ile ilgili bütün atılan adımlar ve her geçen gün daha güçlü bir güven ortamıyla Türkiye, para birimine güvenenleri mahcup etmeyecek, güvenmeyenleri herhalde daha fazla mahcup edeceÄŸi bir dönemi yaÅŸayacağız. Buna da hep beraber ÅŸahit olacağız. Seçimden sonraki süreçte özellikle döviz hesaplarında Türk lirasına yönelik hareketin daha da hızlanacağı bir süreci gözlemleyeceÄŸimizi düÅŸünüyorum."

Küresel ekonomik geliÅŸmelere yönelik soru üzerine de Albayrak, mevcut data seti, siyasi ve ekonomik geliÅŸmelere bakıldığında çok karmaşık bir döneme girildiÄŸini söyledi. 

Albayrak, Türkiye'nin dünya ticaretinde sahip olduÄŸunun çok ötesinde potansiyeli bulunan bir ülke olduÄŸunu aktararak, "Türkiye, çok daha etkin ekonomi diplomasisi yürüten bir ülke olarak çok avantajlı bir konumda. Ülke bazlı ve sektör bazlı serbest ticaret anlaÅŸmalarının incelenmesinden, gümrük vergisi oranlarına kadar çok önemli yol haritaları belirleniyor. Türkiye'de sadece 170 milyar dolar ihracatlık ihracat potansiyeli yok. Türkiye'nin 250-300 milyar dolarlık ihracatı karşılayacak bir altyapı ve kapasitesi var. Stratejik ve kritik sektörlerimiz var. Bizim reel sektörün ihtiyacı olan alanları çok sihirli dokunuÅŸlarla realize etmemiz çok önemli. Sektörlerle ilgili çalışmalar yolda." deÄŸerlendirmesinde bulundu. 

Son yıllarda yaÅŸanan her sürecin, ülkenin bağışıklık sistemini güçlendirdiÄŸine dikkati çeken Albayrak, Türkiye'nin bu geliÅŸmelere uyum saÄŸlama ve hızlı aksiyon almada önemli bir noktaya geldiÄŸini söyledi. Albayrak, Türkiye'nin 1 Nisan'dan sonra 4,5 yıl boyunca artık seçim gündemi olmayacağını belirterek, hızlı adımlarla yeni süreçte yol alınacağını ifade etti.

'Ağır travmatik süreçleri geride bırakıyoruz'

Albayrak, yatırım ortamının iyileÅŸmesiyle ilgili adımların doÄŸru tespit edilmesi gerektiÄŸini bildirerek, ÅŸunları kaydetti: 

" Yatırım ortamının çok daha iyi olmasıyla ilgili süreçleri doÄŸru tespit edip takip etmemiz lazım. Türkiye son dört beÅŸ yılda ekonomide yara aldığı dönemi yaÅŸadı. Terör eylemleri yaÅŸadık, 15 Temmuz Hollywood filmli deÄŸildi. Bunları artık geride bırakıyoruz. Ekonominin daha hızlı ÅŸekilde toparlanmasına yönelik, yatırım ortamının iyileÅŸmesiyle ilgili süreç devam ediyor. Faizlerdeki, maliyetlerdeki iyileÅŸme çok önemli. Türkiye, bu iklime doÄŸru hızla girmeye baÅŸladı. Ağır travmatik süreçleri geride bırakıyoruz. Faizlerde maliyetlerde istenen düzeye hızla yol aldığınızda, iktisadi faaliyet çok daha hızlı toparlanacaktır. Türkiye bu patikaya doÄŸru hızla girmeye baÅŸladı. Türkiye'nin önündeki süreçle ilgili daha ümitvar olduÄŸumuz süreçteyiz. Ben çok umutluyum, ümitliyim. Önümüzdeki dönemle birlikte Türkiye çok daha güçlü atılımı ortaya koyacak, daha umutlu ve pozitif sürece hızla yol alacak. Türkiye her yaÅŸadığı süreçlerden büyük dersler çıkarıyor, çok daha büyük özgüven kazanıyor. Cari dengede mart sonu itibariyle 13 milyar 14 milyar dolara gibi oluÅŸacak Ä°hracatta pozitif süreci devam ettiriyoruz. Yaza doÄŸru cari dengede çok daha güzel geliÅŸmelere ÅŸahit olacağız, dengelenme dediÄŸimiz ithalattaki köpüÄŸün yerini kaliteli ithalat ve ihracatta daha rekabetçi büyüme alacak. Türkiye'nin cari açık konusunun gündemde yer iÅŸgal etmediÄŸi sürece gidiyoruz. Tüm kırılganlıkları elimine ettiÄŸi döneme giriyoruz. Geçti gitti. Bir ÅŸeyler tecrübe ettik. Önümüze bakacağız."

Albayrak, "Piyasalarda ciddi bir toparlanma görüyorum. Piyasa faizlerinden, reel sektör güven endeksinden, önümüzdeki ay beklentilerinden görüyoruz." dedi.

'Merkez Bankası’nın aldığı swap kararının yurt dışıyla ilgili yok'

Son günlerde piyasada yaÅŸananlara dair bilgi kirliliÄŸi olduÄŸunu aktaran Albayrak, "(Türk bankaları Türk lirası vermiyormuÅŸ) diye bir haber çıktı. Dün Bankalar BirliÄŸi bununla ilgili açıklama yaptı. Yurtdışına ciddi rakamlarda Türk lirası tedariÄŸi söz konusu. Burada esas konu ne yaÅŸandı da bu süreç ayrışmadan kaynaklanıyor. Çok basit ifade etmemiz gerekirse, swap piyasasında ayrı bir ÅŸekilde resme baktığımızda, bir iÅŸlemin iki tarafından diÄŸerinin sorumluluÄŸunu yerine getirme noktasında, bir nevi açığa bir satış eylemini gerçekleÅŸtirip, sonra bu eylemi gerçekleÅŸtirdikten sonra yükümlülüÄŸünü yerine getirmemenin doÄŸurduÄŸu bir sıkışma yaÅŸadığını görüyoruz. Yoksa atılan adımlar olsun, tedbirler olsun gerek Merkez Bankası gerek diÄŸer kurumlar noktasında olsun buna yönelik bir tedbir hususu söz konusu deÄŸil." diye konuÅŸtu.

Albayrak, Merkez Bankası’nın pazartesi aldığı swap kararının yurt dışıyla ilgili olmadığını, Türk bankalarının Merkez Bankası ile iÅŸlem hacimlerinde limitin arttırılmasına yönelik olduÄŸunu belirterek, yurtdışı limitlerinin aÄŸustosta belirlenen limit olarak devam ettiÄŸini bildirdi. Albayrak, ÅŸöyle devam etti:

"Koca koca ekonomistlerin böyle sorularla karşımıza çıktıklarını veya saÄŸda solda konuÅŸtuklarını biliyorum. Sanki birileri, Türkiye swap piyasasında iliÅŸkili kurumlarla bu noktada böyle bir eylem içine girmiÅŸ gibi, sanki yabancı yatırımcıyı maÄŸdur ediyormuÅŸ noktasında bir adım atmış gibi... Hayır yüzde 25 aynı ÅŸekilde devam etti. Yüzde 10'dan 20'ye çıkarma hamlesi iç piyasaya, dışarıyla ilgili böyle bir süreç yok. Ama ortada bir süreç varsa bunu aydınlatmamız gerekiyorsa bir iÅŸleme giriyorsanız, bu iÅŸlemin arkasında siz açığa iÅŸlem yapıyorsunuz, arkasında bir varlık yok. Bu varlık olmadığı için oluÅŸan hacmi bulma noktasında kendi içerisinde hacmin büyüdüÄŸünü, maliyetlerin büyüdüÄŸünü görüyoruz. Süreç dün itibarıyla belli bir noktaya gelmeye baÅŸladı, bugün itibarıyla da normalize oldu. Meseleyi aslında öyle okumak lazım."

"Borsa Ä°stanbul FX Swap Piyasasında iÅŸlem hacmi 40 milyar doları geçti"

Borsa Ä°stanbul FX Swap Piyasasında iÅŸlem hacminin 40 milyar doları geçtiÄŸini söyleyen Albayrak, "Bu alternatif bir fiziki mekan deÄŸil sadece, iÅŸlemlerin yapıldığı hacim olarak ciddi bir noktaya ulaÅŸan bir süreç. Merkez Bankamız da bu noktada adımları atıyor. Bizim bunu geniÅŸletmemiz lazım ki piyasada alternatif içerisinde rekabet oluÅŸsun ki daha verimli daha rekabetçi ve kaliteli bir noktaya eriÅŸebilelim. Dolayısıyla ben bu süreç özelinde deÄŸil, genel Türkiye'deki finansal ekosistemin daha da güçlenmesine katkıda bulunacak atılıyor olan ve atılacak adımlarla tüm bu çerçevenin gerek Londra piyasası gerek diÄŸer uluslararası piyasalar gerek Türkiye piyasasının finansal sistemi... Çünkü Ä°stanbul Finans Merkezi diye bizim bir idealimiz var. Seçimden sonra çok yoÄŸun kapsamlı bir katılımla, tüm paydaÅŸlarla özellikle fiziki tamamlanma süreci; artı iÅŸin teknik, hukuki, yasal altyapısıyla ilgili de adımlar atacağımız süreci hızla baÅŸlatacağız." ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Berat Albayrak, Türkiye'nin seçimlerden sonra reform dönemine, ekonomi alanında da dengelenme sürecinin pozitif meyvelerinin alınacağı bir döneme girileceÄŸini belirterek, ÅŸunları ifade etti:

"Esas konu yeni ekonomi program bu deÄŸiÅŸimi ortaya koyacak, dengelenme, disiplin ve deÄŸiÅŸim dediÄŸimiz. Bir dengelenme sürecini baÅŸlattık, çok disiplinli ÅŸekilde bunu uyguluyoruz ve bu sürecin sonunda 3 yıllık süreçte bir deÄŸiÅŸimi Türkiye ortaya koyacak. Seçimden sonra dediÄŸimiz konu özellikle büyümeden enflasyona kadar, finansmandan, bankacılığa kadar tüm bu alanların tamamında alt kırımların tamamını birer birer... Bunların bir kısmı yönetmelik olacak, bir kısmı düzenleme olacak, bir kısmı kararname olacak, bir kısmı yasal düzenleme diyeceÄŸimiz, uygulama noktasında diyeceÄŸimiz birçok alt kalemlerde bir lansman niteliÄŸinde zannediyorum, 8 Nisan haftasına yetiÅŸtirebilirsek genel bir çerçeveyi aslında o hafta açıklamayı düÅŸünüyoruz."

Albayrak, birçok alanda önemli yol haritası ortaya koyacaklarını, vakit kaybetmeden ekonomiyi daha ileriye taşıyacaklarını belirtti. 

Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak, seçimden sonra hal yasasının Meclis'e sevk edilmesinin ardından ortaya konulacak uygulamalarla sebze meyve fiyatlarının düÅŸeceÄŸini bildirdi.

Türkiye'nin yeni yönetim sistemiyle, baÅŸta ekonomi olmak üzere bütün alanlarda bir üst lige çıkacak deÄŸiÅŸim ortaya koymasının lazım olduÄŸunu söyleyen Albayrak, ÅŸunları söyledi:

"Ekonomideki tüm bu bakış açısı, iÅŸte finans piyasalarında baÅŸladı. Dünya bu kadar zor döneme girerken Türkiye olarak biz eski kodlarla okuyamayız hiçbir resmi. Muhataplarımızı, rekabet ettiÄŸimiz ülkeleri, fırsatları, tehditleri, tüm bu jeopolitik anlamda, küresel anlamda yaÅŸanan süreçleri böyle okuyamayız artık. Türkiye’nin altyapısı çok güçlü. Türkiye ne derseniz deyin... Türkiye için benim ümitli, umutlu çok rahat ve özgüvenli bakmamın en büyük sebebi fiziksel dediÄŸimiz iletiÅŸim, ulaşım, altyapı olarak dünyadaki en güçlü ülkelerden birisi. Ä°nsan kaynağı altyapısı olarak çok güçlü. Toplumsal bilinç, ÅŸuur, farkındalık, resmi okuma, adapte olma bu anlamda çok güçlü."

Türkiye'nin 2023'ü hedeflediÄŸini iÅŸaret eden Berat Albayrak, "Çok kutsal bir tarih. Halkın, milletin sistemi 100 yıl önce bu ülkeye bağışlanmış, 100'üncü yılını kutlayacağız. O zaman Türkiye 100'üncü yılında bir üst lige çıkacaksa ekonomik anlamda da bu refleksi gösterecek tüm bu adımları atarak hazır olmak zorunda. Dünyada çarpışmalara doÄŸru hızla gittiÄŸimiz bir iklim var, o çarpışmalar ciddi fırsatları da beraberinde getiriyor." dedi.

"Para ve maliye politikası eÅŸ güdümlü bir ÅŸekilde normalleÅŸecek"

Piyasanın genelinde ciddi bir toparlanma gözlemlediÄŸini ifade eden Albayrak, bunu piyasa faizlerinden, reel sektör güven endeksinden, reel sektörün gelecek ay beklentilerinden gördüklerini ifade etti. 

Trendin çok daha olumlu ve pozitif gideceÄŸi yönünde genel bir mutabakat olduÄŸuna dikkati çeken Albayrak, "Merkez Bankası'nın da özellikle bu noktada katkıda bulunmak için Türkiye'de para politikasına yönelik bir bakış açısı var. Benim gözlemlediÄŸim bunu baÅŸarılı bir ÅŸekilde uygulamaya devam ediyorlar." ifadesini kullandı. 

Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak, attıkları ve atacakları adımlarla birlikte sürecin çok daha hızlı pozitif yönde geliÅŸeceÄŸini dile getirerek, ekonominin daha hızlı sürece adapte olmasıyla maliyetlerin, faizlerin Merkez Bankasından bağımsız bir ÅŸekilde çok daha hızlı iyileÅŸeceÄŸini öngördüÄŸünü, bireysel, tüketici ve konut kredilerinde bunu gördüklerini belirtti. 

Para ve maliye politikasının eÅŸ güdümlü bir ÅŸekilde normalleÅŸeceÄŸini düÅŸündüÄŸünü ifade eden Albayrak, "Merkez Bankası herhalde kendine göre adımlarını en doÄŸru bir ÅŸekilde atacaktır." dedi. 

Bankacılıkta yeni adım sinyali 

Albayrak, bazı bankaların sermayelerini güçlendirilmesi ile ilgili adımlar atılmaya devam edildiÄŸini, seçimden sonra da bunun devam edeceÄŸini ifade ederek, yapılandırma, konkordato süreçleri, sınıflandırma süreçleri üzerindeki çalışmalarının devam ettiÄŸini vurguladı. 

Bankalarla birlikte firma süreçlerini çok yakından müÅŸahede ettiklerini dile getiren Berat Albayrak, "Özellikle kredilerin, hassas bir ÅŸekilde takip edilmesi gereken sektörler baÅŸta olmak üzere daha olumlu seyredeceÄŸini göreceÄŸiz. Bizim bir iki uygulamamız olacak, aslında bitirdik, bankaların yapılandırmaları ve sınıflandırmaları ile ilgili kredi portföyleriyle ilgili hususta belirli bir noktaya geldik, bankalarımızın çoÄŸu ile mutabakata vardık. Bu noktada da atacağımız adımlarla oluÅŸabilecek risklere karşı bile potansiyel kırılganlık alanlarını çok daha güçlendirmeye yönelik önemli kararlar aldık, neticeleri görüyor olacağız. Bankacılık sektörü açısından ben çok rahat bir konfor alanına sahip olduÄŸumuzu düÅŸünüyorum." diye konuÅŸtu. 

"Rekabetçi bir vergi sistemi ekonomi için hayati öneme sahip"

Albayrak, bütçe gerçekleÅŸmeleri ve hedeflerine iliÅŸkin bir soru üzerine, ilk iki ayda hedeften ÅŸaÅŸmanın çok fazla olmadığına dikkati çekerek, Merkez Bankası gelirleri hak ediÅŸ ödemelerinin öne alındığını, bunun iktisadi faaliyetin normalleÅŸmesinin hızlandırması açısından çok doÄŸru bir hareket olduÄŸunu kaydetti. 

Bu yıl bütçesi açısından gelir kalemleri ve tasarruf noktasında konforlu alanları olduÄŸunu ifade eden Albayrak, turizm, üretim, istihdam primleri vergi gelirleri noktasından da çok daha pozitif katkılar geleceÄŸini bildirdi. 

Bakan Albayrak, bütçenin 2019'da taahhütlerin yerine getirilmesi, hedeflerin tutturulması açısından rahat bir alan olduÄŸunu dile getirdi. 

Vergi reformu çalışmaları hakkında da bilgi veren Albayrak, "Rekabetçi bir vergi sisteminin ekonomi için çok hayati öneme sahip bir alan olduÄŸunu düÅŸünüyorum. Vergi gelirlerindeki artışın vergi oranlarını artırarak deÄŸil, optimize edilerek yapılması gerektiÄŸini düÅŸünen insanlardan biriyim. Bunun çalışmaları bir noktaya geldi. Zannediyorum, mayısa kadar genel bir çerçeve oluÅŸur." ifadelerini kullandı. 

Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak, vergi reformunda mükellef odaklı yaklaşımı benimsediklerini dile getirerek, "MüÅŸteri memnuniyeti diye bir ÅŸey var. Yazdan önce bu vergi reformunu bir noktaya getirmeyi amaçlıyoruz." dedi.