Yeni teşvik paketi ile Türkiye yatırım üssüne dönecek

Türkiye'nin dört bölgeye ayrıldığı Yeni Yatırım Teşvik Sistemi ile 81 ilin tamamı farklı oranlarda teşvik desteğinden yararlanacak. Dördüncü bölgede yer alan Doğu ve Güneydoğu illeri daha fazla desteklenecek. Bu bölgedeki işletmelerin ödediği Kurumlar Vergisi oranı yüzde 20'den yüzde 2'ye çekilecek. Sigorta priminin işveren hissesi yedi yıl süreyle Hazine tarafından ödenecek. Kullanılacak kredi faizinin beş puanlık kısmını devlet karşılayacak. 31 Aralık 2010 tarihine kadar başlamış olan yatırımları kapsayacak program, 50 milyon lira ile 1 milyar TL arasındaki yatırımlara yer tahsisi imkânı sağlıyor.

Ekonomi kurmaylarıyla basının karşısına geçen Başbakan Erdoğan, kriz ortamını fırsata çevirmek ve rekabet gücünü artırmak için teşvik paketini yürürlüğe koyduklarını anlattı. İki yıllık süreyle istihdamın toplam maliyetinin 1 milyar TL'yi bulacağını söyleyen Erdoğan, 120 bini doğrudan işe alınmak üzere yaklaşık 500 bin kişiye istihdam imkânı oluşturulacağının altını çizdi.

Yeni yatırımları teşvik ve istihdam paketiyle ilgili Başbakanlık Yeni Bina'da basın toplantısı düzenleyen Erdoğan'ın açıklamasına göre, program kapsamında 120 bin kişisi doğrudan işe alınmak üzere yaklaşık 500 bin kişiye de istihdam imkânı oluşturulacak. Doğrudan istihdam edilenler okul, hastane ve sağlık kurumlarındaki bakım ve onarım işleri ile park ve bahçe düzenlemeleri gibi işlerde geçici süreliğine çalıştırılacak. Pakete göre tekstil sektörüne ilave taşınma desteği de sağlanacak. Tekstil, konfeksiyon ve hazır giyim ile deri ve deri mamulleri sektörlerinde faaliyette bulunan, asgari 50 kişilik istihdam sağlayan ve 2010 yılı sonuna kadar 3. ve 4. bölgelere taşınan tesisler 5 yıl süreyle Kurumlar Vergisi'ni yüzde yirmi yerine yüzde beş oranında ödeyecek. Başbakan Erdoğan, bu sayede girişimcilerin bazı ülkelerde yeni arayışlara, akıbeti belli olmayan yatırımların içerisine girmesinin önleneceğini aktardı.

İSTİHDAMA 500 BİN KİŞİLİK DESTEK

Yeni teşvik sisteminin sektörel kümelenmeyi destekleyeceğini aktaran Erdoğan, sistemi "Büyük proje yatırımları", "Bölgesel ve sektörel teşvik sistemi" ve "Genel teşvik sistemi" olmak üzere üç gruba ayırdıklarını kaydetti. Aktif işgücü programlarının güçlendirilmesi çalışmasının uygulama safhasına geçirildiğini aktaran Erdoğan, program kapsamında günlük 15 TL ücret verilerek 200 bin işsize eğitim sağlanacağını ifade etti. Meslek lisesi, dengi ve üstü eğitim kurumu mezunlarının yararlandırılması amacıyla 100 bin genç, iş tecrübesi kazandırılması amacıyla stajyer olarak istihdam edilecek. Yeni pakette reel sektörün finansman sorunu da aşılacak. Hazine, kredi garantisi kapsamında 1 milyar TL'lik kaynak aktaracak. Başbakan Erdoğan, KOBİ'lere yönelik başlatılan "Kredi Garanti Sistemi"nden yıllık cirosu 25 milyon TL'nin altında ve en fazla 250 çalışanı olanların yararlanabileceğini belirterek 1 milyar TL'lik kaynağa karşılık en az 10 milyar TL tutarındaki bir krediye kefalet sağlanmasını beklediklerini kaydetti.

Yatırım ve istihdam sağlamanın cazip hale getirildiğini aktaran Erdoğan, finansmana erişimin de kolaylaştırıldığını kaydetti. Türkiye'nin krizi aşacağını vurgulayan Erdoğan, "İstikrarlı büyüme süreci yeniden yakalanacak. Kriz ve krizin etkileri geride kaldığında, her açıdan daha da güçlenmiş, daha sağlam, daha sağlıklı bir ekonomiye, geleceğe doğru ilerlemeye devam edeceğiz. Hükümet olarak Türkiye'nin ekonomisini son derece korunaklı bir limanda tutuyoruz. Fırtına sonrasında rotamızda ilerlemeye devam edeceğiz." diye konuştu.

Başbakan Erdoğan, paketin maliyeti konusunda 'ucu açık' yorumu yaptı. Erdoğan, katılım ne olursa bunu karşılamaya hazır olduklarını söyledi. IMF'yle görüşmelerin sürdüğünü bildiren Erdoğan, Erdoğan, "Biz ülkemizin menfaatini zedeleyecek bir anlaşmaya evet diyemeyiz." şeklinde konuştu. Erdoğan'a akaryakıt fiyatlarının yüksekliği de hatırlatıldı. EPDK'nın bir tavan fiyat belirlediğini açıklayan Erdoğan, "Biz bu işi çok daha yakın markaja alıp ucu açık bırakmayacağız. Arkadaşlarımızın verdiği bilgi var. Bizim yaptırımımız zaten söz konusu olamaz." dedi.

KUSURA BAKMAYIN, VATANDAŞTA ÇOK PARA VAR

Erdoğan, 'kriz varsa çare de var' kampanyasında halkın parası olmadığı yönündeki eleştirilere cevap verdi. Erdoğan, "Kriz varsa, çare de var' kampanyasını destekliyoruz. 'Harcayacak para yok' diyenler yanılıyor. Kusura bakmayın arkadaşlar para var. 'Para yok' diye bir şey yok. Biz gelince en düşük memur maaşı 660 liraydı, şimdi 1.200 liraya çıktı. Bu kampanya iyi neticeler verecek." dedi. Başbakan Erdoğan, park ve bahçelerde mevsimlik olarak çalıştırılacak işçilere yapılacak ödemelerin saat üzerinden ve asgari ücret esas alınarak belirleneceği bilgisini verdi.

ÖTV indiriminde uzatma sinyali

Başbakan, 3 ay için öngörülen ÖTV ve KDV indirimlerinde uzatma sinyali verdi. Bunun üzerinde çalışmaların devam ettiğini belirten Erdoğan, indirimlerin bazı sektörlerde çok ciddi sıçramaya yol açtığını, kiminde de etkili olmadığını dile getirdi. Otomotiv sektörünü örnek gösteren Erdoğan, bu sayede sektörde üç vardiya çalışanlar olduğundan söz etti. Stokları eritip yeni siparişler alan firmalar bulunduğunu aktaran Erdoğan, şu anda bu sektörlerin tek tek incelendiğini ifade etti. "Devam kararı alınacak olanlar var, alınamayacak olanlar var. Tüm gayretimiz bu sektörlerde canlı gidişi devrede tutabilmektir." dedi.

Bankalar, özel sektörü ezmesin

Bankaların kredi konusunda çıkardığı zorluğun nasıl aşılacağı konusuna da değinen Başbakan bankaları uyardı. Erdoğan şöyle dedi: "Ben bir Başbakan olarak bütün bu bankalara girişimciler adına sesleniyorum. Eğer bu dönemde parasını sattığı veya satacağı müşteriyi kaybederse kendilerine kredi kapıları kapanan girişimcilerimiz kriz bittiğinde onlar da gelmeyecektir. İncelemelerinizi güzel yapıyorsunuz. 5 alıp 1 veriyorsun, 10 alıp 1 veriyorsun, çoğu zaten teminata dayalı. O zaman kusura bakmayın, bunları ezmeyin. Kamudaki arkadaşlarıma özellikle söylediğim gibi özel sektöre de hep hatırlattım."

İşte teşvik edilecek büyük yatırımlar

1. Kimyasal madde ve ürünleri imalatı: Ana kimyasal maddelerin imalatı için asgari 1 milyar TL tutarındaki yatırımlar.

2. Rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı: Asgari 1 milyar TL tutarındaki yatırımlar.

3. Transit boru hattıyla taşımacılık hizmetleri.

4. Motorlu kara taşıtları imalatı: Asgari 250 milyon TL tutarındaki otomotiv yatırımları.

5. Demiryolu ve tramvay lokomotifleri ve/veya vagon imalatı: Asgari 50 milyon TL tutarındaki yatırımlar.

6. Liman ve liman hizmetleri: Asgari 250 milyon TL tutarındaki yatırımlar.

7. Elektronik sanayi yatırımları.

8. Tıbbî aletler, hassas ve optik aletler imalatı: Asgari 50 milyon TL tutarındaki yatırımlar.

9. İlaç imalatı: Asgari 100 milyon TL ve üzeri ilaç üretimi yatırımları.

10. Hava ve uzay taşıtları imalatı: Komple yeni veya asgari 50 milyon TL tutarındaki tevsi ve/veya ürün çeşitlendirmeye yönelik yatırımlar.

11. Makine imalatı yatırımları.

12. Madencilik yatırımları.

İş dünyası yeni programa umutlu baktı

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan yeni teşvik paketi iş dünyasını umutlandırdı. Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON) Başkanı Rızanur Meral, teşvik paketinin, yurtdışına gidecek olan yerli ve yabancı yatırımların, Anadolu'ya gelmesine çok ciddi katkı sağlayacağını söyledi. Meral, paketin 12 sektöre verilmesi ve finansmanda getirilen desteklerin etkisi ile küresel krizin en kısa sürede atlatılmasına katkı sağlayacağı ve yeni iş alanlarının açılacağını belirtti. Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Ömer Cihad Vardan yeni paketin, Türkiye'nin orta vadede ekonomik krizin etkilerinden sıyrılmasında önemli katkısı olacağı görüşünü taşıdıklarını bildirdi. Vardan, hazırlık aşamasında reel sektör temsilcilerinin görüşlerine hassasiyet gösterilmesinin son derece önemli bir adım olduğunu vurguladı. İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Murat Yalçıntaş, paketin 'son derece tutarlı' ve 'güven verici' olduğunu kaydetti. Yeni paketle ekonomiye destek, moral ve motivasyon sağlandığını kaydeden oda başkanı, "Daha önce söylediğimiz gibi, bu paketlerin de sağlayacağı olumlu destekle Türkiye, çevresinde krizden en hızlı çıkan ülke olacaktır. Krizi fırsata dönüştürme şansı yakalayacaktır." diye konuştu. Türkiye Genç İşadamları Konfederasyonu (TÜGİK) ve Uşak Organize Sanayi Bölgesi Başkanı Hazim Sesli, paketin krizden çıkması için çok önemli ve güzel bir adım olduğunu söyledi. Sesli, düzenlemeyle dünyanın önde gelen firmalarının Türkiye'de teknoloji yatırımı yapmalarının önünün açıldığını ifade etti. İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Tanıl Küçük, hükümetin açıkladığı yeni teşvik ve istihdam paketini olumlu karşıladıklarını belirterek, daha güçlü teşvik tedbirlerini beklediklerini söyledi. Küçük, "Altyapı yatırımlarına destek var, ama bunun işletmelere sermaye desteğine kadar gidebilmesini arzu ediyorduk." diye konuştu. Hak-İş Genel Başkanı Salim Uslu, düzenlemede eksik taraflarının da bulunduğunu savundu. Uslu, özel istihdam bürolarının mesleki faaliyet olarak geçici iş ilişkisi kurmasına imkan tanıyan yeni düzenlemenin, sosyal diyalog süreci işletilmeden sadece işverenlerin talebiyle hayata geçirilmek istendiğini ifade etti. İş dünyasının temsilcilerinden Kiğılı Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Kiğılı, açıklanan teşvik tedbirlerinde fevkalade doğru adımlar atıldığını bildirdi. Kiğılı, "Yaklaşık 6 aydır işsiz kalan 120 bin kişiye ağaçlandırma projesi inanılmaz doğru, yeni bir istihdam oluşturuyor. Bundan sonra bu teşvik tedbirlerinin hareket kazanacağı ve bunların hızlanacağı kanaatindeyim." dedi.

ZAMAN