Seçimin sürprizi bağımsız adaylar

GÜNCEL Bağımsız adaylar, geçen seçimde olduğu gibi, dördüncü parti oldu. Geçen seçimde Meclis'e 22 milletvekili gönderen BDP destekli blok, bu seçimde oy oranını arttırdı, 35 bağımsız aday Meclis'e girdi. Bağımsızlar oy oranlarını 5.2'den 6.5'e çıkardı.

Bağımsız adaylar arasında; 68 kuşağının temsilcilerinden Ertuğrul Kürkçü Mersin'den, 1991'de Kürtçe yemin krizi nedeniyle milletvekillikleri düşürülen Leyla Zana ve Hatip Dicle, 20 yıl sonra yine Diyarbakır'dan Meclis'e girdiler. Dicle'nin, "Terör örgütünün propagandasını yapmak" suçundan aldığı 1 yıl 8 aylık hapis cezasının Yargıtay'da onanması nedeniyle milletvekilliği konusundaki son kararı, Meclis verecek. Bağımsız adaylar arasında; KCK davasından tutuklu olan Selma Irmak, Faysal Sarıyıldız, Gülseren Yıldırım, İbrahim Ayhan, Kemal Aktaş gibi isimler de bulunuyor.

Sinemacı ve yazar Sırrı Süreyya Önder ile DTP'nin kapatılmasıyla milletvekillikleri düşürülen Ahmet Türk ve Aysel Tuğluk da Meclis'e giren bağımsızlar arasında. Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloğu'nun diğer adayları Tunceli'den aday olan Ferhat Tunç ve Gaziantep adayı Akın Birdal milletvekili olarak Meclis'e girmek için yeterli oyu alamadı.

EN FAZLA DİYARBAKIR

Emek ve Demokrasi Bloğu'nun en fazla oy aldığı illerden biri geçen dönemde olduğu gibi yine Diyarbakır oldu. Oyların yaklaşık yüzde 62'sini alan Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloğu'ndan aday olan 6 isim de Meclis'e girmeyi başardı. Leyla Zana, Hatip Dicle, Nursel Aydoğan, Emine Ayna, Altan Tan ile Şerafettin Elçi seçilen isimler oldu.

Diyarbakır'da ilk seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından BDP'liler destekledikleri 6 bağımsız milletvekili adayının seçildiği haberiyle kutlama yaptı. Uzun araç konvoyları düzenlenirken, havai fişek atıldı. PKK ve Abdullah Öcalan lehine sloganlar atan partili-ler gruplar halinde cadde üzerinde toplanıp slogan atarak yürüdüler. Çevik kuvvet ekipleri ise uzaktan onlem aldı. Bu sırada bir polis heliktopteri sürekli tur attı.

KCK'DAN MECLİS'E

Meclise giren bağımsız adaylar arasında KCK davasından tutuklu olan Selma Irmak Şırnak, Faysal Sarıyıldız Şırnak, Gülseren Yıldırım Mardin, İbrahim Ayhan Şanlıurfa ve Kemal Aktaş da Van'da seçildi.

Kızıldere'den sağ kurtulan tek kişi olan Ertuğrul Kürkçü de Mersin'den Meclis'e girmeyi başardı. Seçimin en renkli yüzlerinden Sırrı Süreyya Önder de aldığı oy oranıyla dikkati çekti. İstanbul 2. Bölge Bağımsız adayı olan Önder, yaklaşık 115 bin oy almayı başardı.

İLKLERLE GELDİLER

Seçimlere bağımsız adaylarla giren Emek, Özgürlük ve Demokrasi Bloğu'nda bazı ilkler yaşandı. Blok adayları arasında yüzde 40'lık kadın aday kotası uygulayan Emek, Özgürlük ve Demokrasi Bloğu Kars'tan ilk kez bir kadın adayı Ankara'ya gönderecek. Bağımsız aday Mülkiye Birtane Kars'ın tarihinde parlamentoya gönderdiği ilk kadın milletvekili oldu.

BDP daha önce milletvekili çıkaramadığı İstanbul 2. bölge, Adana, Ağrı, Bingöl, Mersin, Kars'tan ilk kez milletvekili çıkardı. BDP ayrıca 2007 seçimlerine göre, Diyarbakır'da 2, Hakkari'de 2, Mardin'de 1, Van'da 2, Şırnak'ta 1 fazla milletvekili çıkardı.

 

88 yıl sonra bir Süryani

Mardin'den bağımsız aday olan Erol Dora, 88 yıl sonra Meclis'e giren ilk Hristiyan vekil oldu. Bağımsız adayların en yüksek oyu aldıkları iller arasında yer alan Mardin'de bir de sürpriz isim Meclis'e girmeye hak kazandı. BDP'nin desteklediği bağımsız milletvekili adayları arasında yer alan Süryani asıllı Erol Dora yüzde 16 oy alarak, Cumhuriyetin Kuruluş Dönemi ilk Parlamentosu'ndan sonra Meclis'e giren ilk Hristiyan vekil oldu. Dora, Süryani Katolik Vakfı avukatlığını yürütüyordu. Dora seçim çalışmalarında "Süryani halkı bölgenin en eski yerli halklarındandır. Maalesef nüfusu azalmış durumdadır. Tekrar bu kültürün egemen olması ve kardeş halkların birlikte yaşamasına vesile olmasını istiyoruz" şeklinde açıklamalar yapmıştı.

 

KCK tutuklularının durumu tartışmalı

KCK davasından tutuklu sanık olmalarına karşın milletvekili seçilen Selma Irmak, Faysal Sarıyıldız, Gülseren Yıldırım, İhrahim Aydın ve Kemal Aktaş ile ilgili hukukçular farklı farklı görüşler ileri sürüyorlar. Hukukçulara göre milletvekili seçilmiş olmaları, bu isimlerin milletvekili dokunulmazlığı nedeniyle doğrudan salıverilmeleri gibi bir yasal zorunluluk bulunmuyor. Hukukçular, bu sanıkların yargılandığı "anayasal düzeni zorla değiştirmeye çalışmak", "terör örgütü üyesi olmak" ve "terör örgütüne yardım ve yataklıkta bulunmak" suçları dokunulmazlık kapsamı içinde bulunmuyor. Yani bu suçlardan yargılananlar dokunulmazlıktan yararlanamıyor. Bu nedenle de doğrudan salıverilmeleri zorunluluğu bulunmuyor. Seçilen vekiller, CMK'nın 100'üncü maddesinde tanımlanan "kaçma şüphesinin olmaması" ve "delil karartma olasılığının ortadan kalkmış olması" gibi nedenlerle yargılandıkları mahkemece tahliye edebilecek. Vekil seçilenlerin tutuklu olarak kalması milletvekilliklerinin devamının önünde engel oluşturmayacak. Bu isimler tahliye edildikten sonra Meclis'teki ilk oturumda yemin ederek yasama faaliyetlerine de katılabilecek. yenişafak