Kırcaali

Kırcaali ilçesi Bulgaristan Cumhuriyetinin Güneydoğu kısmında yerleşiktir. Kırcaali ilçesi Doğu Rodop dağlarında en büyük ilçedir.Kırcaali ili topraklarının %20’sini ve ülke topraklarının % 0.51’ni teşkil eder. Kırcaali ilçesi 45 muhtarlıktan ibaret 117 yerleşim yerini kapsamaktadır. Haskovo, Stambolovo, Momçilgrad, Ardino ve Çernooçene ilçeleri ile sınırdaştır. Kırcaali şehri sadece ilçenin doğal idari, ticari, kültür ve sanayi merkezi değil, Doğu Rodopların da bir merkezi olarak gelişmiştir.

Şehir Sofyadan 259 km ve Bulgaristanın ikinci büyüklükteki Plovdivten 90 km uzaklıkta bulunmaktadır. Şu anda şehre 132 km uzaklıkta bulunan en yakın hudut kapısı Kapitan Andreevo Bulgaristanı Türkiye Cumhuriyeti ve Yunanistan Cumhuriyeti ile bağlamaktadır. Kırcaali ilçesine yıllar boyu çok sayıda sanayi, inşaat ve ticaret şirketlerinin tesisi için önemli miktarda yatırımlar sağlanmıştır. Böylelikle o Kırcaali ilinin ekonomi merkezi durumuna gelmişti.

Nufüs Yapısı; Kırcaali belediyesinde 1990 yılında başlayan nüfusun azalması 2001 yılında da devam eder. Bunun sebebi herşeyden önce olumsuz nüfus artışıdır. 01.03.2001 tarihine karşın Belediyenin devamlı nüfusu 70 196 kişiye çıkar, buna 34 524 erkek ve 35 672 kadın dahildir. Belediyenin 45 muhtarlığına bağlı 118 meskün yeri vardır. Belediye nüfusunun yüzde 60’ı Kırcaali şehrinde ikamet etmektedir, bu da belediyenin yeterince kentleşmiş ve yaşam şartları oldukça iyi olduğunu gösterir. Diğer yandan halk köylerde kalabilmesi için yaşam kalitesini artırmak ve bunun için altyapı ve bir çok iş yapılması gerekir. Birleşmiş Milletler Teşkilatının yaptığı insan gelişimi sıralamasında Bulgaristan’ın toplam 262 belediyesinden Kırcaali 85-inci yerde gösterilmiştir

Müzesi; Kırcaali bölgesel tarih müzesi faaliyetini Güney Bulgaristanın Doğu Rodoplarında gerçekleştirmektedir. Bu müze, bölgenin tarihi anılarını taşıyan kültürel değerlerini incelemek, korumak ve yayınlamak için 1965 yılında kurulmuştır. Genel fonu 19-u tarih öncesi, 122-si antik ve 37-si orta çağdan olan yaklaşık 37 000 nümune içermektedir. Kayıtlı kültür abidelerin 30-u milli değer taşımaktadır.

Turizm

Eğridere yöresi doğal tarihsel ve diğer zenginlikleri ile tatil ve turizm aktiviteleri için çok geniş bir seçenek yelpazesi sağlamaktadır. Şehre 7 km mesafede bir tatil ve turizm tesisi olan “Beli Brezi” yer almaktadır. Kendine özgü bir ağaç türüne sahip olan tesis 3680 dönüm arazi üzerine kuruludur. Temiz havası Akciğer rahatsızlıkları ve Alerjik hastalıkların tedavisi için bir nimettir. Sağlık bakanlığı tarafından “Milli öneme sahip tesis” olarak adlandırılmıştır. Turistik önem teşkil eden diğer objeler Rodop dağlarının en yüksek tepesi olan Aladağ, Arda nehri sahilleri, Kırcaali barajı, Şeytan köprüsü, Stoyan köprüsü ve Momini Gırdi (hanım göğsü) Tepesi’dir. Çok güzel bir iklime sahip olan bölgenin bitki örtüsü de çeşitlilik göstermektedir, bölgede birçok ağaç türü bulunmaktadır. Bölge avlanmak isteyen, balık tutmak isteyen ve gezmek isteyenler için küçük bir cennet köşesidir. Bölge özellikle domuz, tilki ve kurt gibi değerli av hayvanları ile dikkat çekmektedir.

Kültür 

Alakasız konuları alaylı bir dille ifade etmek için kullanılan meşhur “Eğridere’nin topalını Bağdat’ta görmüşler’ deyiminde bahsi geçen şehirdir. Ayrıca Türkiye’nin Bursa vilayetinde faaliyette bulunan“ “Eğridere Kültür ve Dayanışma Derneği” ismi altında bir dernekleri bulunmaktadır. Yazar Sabahattin Ali’nin doğduğu ve babası Yüzbaşı Ali Selahattin’in 1912 yılına kadar görev yaptığı kenttir. 31 Mart 2007 tarihinde Sabahattin Ali’nin 100. doğum yılı Eğriderede bir toplantıyla kutlandı. Koşukavak (Krumovgrad), Bulgaristan’da Kırcaali ilinde, 2005 nufusu 8500 olan, Türklerin yoğun olarak yerleşik olduğu bir şehirdir. Şehir son dönemde Adatepe’deki siyanürle altın aranması tartışmalarına konu olmaktadır. 

Koşukavak adını kavak ağaçlarının yanında yapılan at koşularından almaktadar. Armadaki at ve kavak yaprakları bunu temsil etmektedir. 1934’te Bulgarca adı Birinci Bulgar Devleti hükümdarı Krum (taht: 803 814)’dan gelen “Krumovgrad” olarak değiştirildi. 1934’te ilçedeki köylerin adları Bulgarca adlarla değiştirildi. Koşukavak’ın resmî adı Krumovgrad oldu. 1985 yılında köyler Bulgar Polisleri tarafından kuşatılarak Türklerin zorla isimleri değiştirildi 1989’da birçok Türk Türkiye’ye göç etti.  Bulgaristan’ın güneyinde Doğu Rodop Dağları’nda, Burgaz nehri kıyısında kurulmuştur. Yunanistan sınırına yaklaşık 17 kilometre uzaklıktadır.ü 1989 yılına kadar nüfusu %80 türk müslüman, %15 pomak müslüman ve %5 bulgar ortodoks’tan oluşmaktaydı. Kasabada yaklaşık 600 yıllık bir cami de bulunmaktadır.Mestanlı (Momchilgrad), Bulgaristan’da Kırcaali ilinde, 2005 nüfusu 17.000 olan, Türklerin yoğun olarak yerleşik olduğu bir şehirdir.  Osmanlı döneminde 1450-1500 yılları arasında bölgeye Anadolu’dan Karamanoğulları beyliğine bağlı oymaklar yerleştirilmiştir. Bölge halkına Bulgarlar Konyarlar denmektedir. Aynı hitap Yunanlılar tarafından da kullanılmaktadır.  Bölge coğrafi olarak Batı Trakya’nın bir parçası olarak bilinir.  Mestanlı halkının %95’i Müslüman olan Türklerle meskundur. Bu Müslüman Türkler arasında Alevi-Bektaşi inancına sahip köyler de mevcuttur. Başlıca geçim kaynağı tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. 

Kırcaali (Kardzhali), güneydoğu Bulgaristan’da, Kırcaali ilinin ve Kırcaali Belediyesinin merkezi. Nüfusu 76.232 kişidir (2006 verileri). Tren istasyonu bulunmaktadır. Kırcaali’den Hasköy ve Gümülcine (Yunanistan) yönlerine karayolları uzanır.

Coğrafya

Kırcaali ilçesi Bulgaristan’ın Güneydoğu kısmında yerleşiktir. Kırcaali ilçesi Doğu Rodop dağlarında en büyük ilçedir. Kırcaali ili topraklarının %20’sini ve ülke topraklarının % 0.51’ni teşkil eder.  Kırcaali ilçesi 45 muhtarlıktan ibaret 117 yerleşim yerini kapsamaktadır. Haskovo, Stambolovo, Momçilgrad, Ardino ve Çernooçene ilçeleri ile sınırdaştır.  Kırcaali şehri sadece ilçenin doğal idari, ticari, kültür ve sanayi merkezi değil, Doğu Rodopların da bir merkezi olarak gelişmiştir.  Şehir Sofya’dan 259 km ve Bulgaristan’ın ikinci büyüklükteki şehri Plovdiv’den 90 km uzaklıkta bulunmaktadır. 

Şu anda şehre 132 km uzaklıkta bulunan en yakın hudut kapısı Kapitan Andreevo Bulgaristanı Türkiye Cumhuriyeti ve Yunanistan Cumhuriyeti ile bağlamaktadır. 

Kırcaali ilçesine yıllar boyu çok sayıda sanayi, inşaat ve ticaret şirketlerinin tesisi için önemli miktarda yatırımlar sağlanmıştır. Böylelikle Kırcaali ilinin ekonomi merkezi durumuna gelmiştir.