HURDA BAKIR KULLANIMI SEKTÖRE CİDDİ ZARAR VERİYOR
RÖPORTAJLARKablo insanların hayat kalitesini yükselten en önemli unsurlardan biridir.
Açık veya kapalı olarak işletilen maden ocağından çıkarılan bakır cevheri yaklaşık 10-15 mm boyuta indirilinceye kadar değişik tipte kırıcılar kullanılarak kırma işlemine tabi tutulur. Kırma işleminden geçirilen cevher, bilyalı değirmenlerde ayrışma boyutunun altına inilecek ölçüde yaş olarak öğütülür. Ayrışma boyutu; bakır bileşiklerinin cevherde bulunan diğer bileşiklerden fiziksel olarak tamamen koptuğu boyuttur. Ayrışma boyutu, cevherin niteliğine göre değişiklik gösterdiği için, cevher üzerinde yapılan minerolojik incelemeden sonra, cevhere uygun ayrışma boyutu saptanır.
Öğütme işleminden sonra, yaklaşık %0,5 – 2,0 oranında bakır içeren cevher konsantratöre gönderilir. Burada zenginleştirilerek bakır konsantresine dönüştürülür. Böylece %0,5-2,0 olan bakır içeriği %20 oranlarına çıkar. Burada, bakır konsantresinin içeriği 1350 C sıcaklığındaki fırınlarda ergitilerek içerisine katılan kimyasallar ile %45-47 oranlarına çıkar. Daha sonra sıvı mat konvertere alınır. Konverterde iki aşamalı üretim aşamasından geçen bakır konsantresi bu aşamalardan sonra % 99,95 oranında bakır içeriğine sahip olmuş olur. Burada oluşan %99,95 oranındaki sıvı bakır potalara alınarak anot fırınlarına gönderilir. Bu aşamalardan geçilirken yani konsantreden sıvı bakıra dönüştürülürken SO2 gazı açığa çıkar,bu gazdan sülfürik asit oluşturulur. Anot fırınından elde edilen %99,6-%99,8 bakır içeren sıvı haldeki anot bakırlar pülverize su ile ısısı alınarak anot bakır haline getirilirler. Anot olarak dökülen bakır, bir sonraki saflaştırma adımı olan elektroliz işlemine tabi tutulur. Elektroliz tesisindeki havuzların içerisine yerleştirilen anot bakırların karşısına titanyum plakalar yerleştirilir. Elektroliz işleminde elektrolit olarak CuSO4, H2SO4, H2O ve bazı organik katkılar kullanılır. CuSO4 elektrolitte gereken Cu++ iyonlarına kaynaklık eder, H2SO4 ise elektrolitin elektriksel iletkenliğini sağlar ve havuza verilen akım ile yaklaşık 1 mm kalınlığındaki katot bakır üretimine başlanılmış olur. Bakır titanyum plakaların üzerinde oluşmaya başlar, Elektroliz işleminden sonra elde edilen bakırın saflığı %99,99’dur ve “elektrolitik bakır” olarak adlandırılan yüksek ısı ve elektrik iletkenliğine sahip bakır üretilmiş olur.
Böylece bakır cevherinden elektrolitik bakır katota kadar gelişen evreler bu şekilde sırasıyla izlenilmiş olmaktadır.
VATAN KABLO dünyada birkaç örneği olan bakır üretim tesisini 2009 senesinde kurmuştur. Bakır tesisimize katotlar halinde gelen yüksek saflıktaki bakırlar indüksiyon fırınında 1200-1250 derecelerde ergitilerek sıvı bakır haline dönüştürülür. UPCAST yöntemi ile çalışan tesisimiz de, yüksek saflıktaki katotlar kablolarımızın içinde kullanılmak üzere % 99,99 saflıkta 8 mm’lik, 12 mm’lik ve 16 mm’lik bakır filmaşin haline getirilirler. Atmosfer kontrollü indüksiyon fırınımız da hurda bakır kullanmadan üretilen bakır tellerimizle, kalitesinden asla ödün vermeyen firmamız, yeni fabrikamız ile yıllık bakır üretim kapasitesini 24.000 tona çıkarmıştır.
Son yıllarda ciddi rekabetin yaşandığı kablo sektöründeki en önemli sorunlardan birisi, bazı firmaların hurda bakır kullanmalarıdır. Elektrolitik bakır katotlara, ergitilirken karıştırılan hurda bakır, kullanım oranına göre % 3 ile %6 arasında fiyat farkı oluşturmaktadır. Bazı firmalar ise elektroliz işleminden geçmemiş olan hurda bakırı % 100 olarak kullanmaktadırlar. Gerektiğinde % 0,5 fiyat farklarıyla siparişlerin alındığı sektörümüzde, bu oranlar haksız kazançlara yol açmaktadır. Hurda bakır ile üretilen kalitesi düşük bu kablolar, verim düşüklüğüne, kablonun kullanım süresinin kısalığına dolayısıyla tüketicinin parasını boşuna harcamasına yol açmaktadır. Londra Metal Borsasının (LME) onayladığı elektrolitik bakır katotları kullanan firmamız kalitesi ve hizmetiyle müşterilerine güven vermektedir.
İlginizi Çekebilir