Ermeni tasarısı riski, Türkiyeyi yine diken üstünde bıraktı

Tasarı, gazete baskıya girdiği ana kadar gündeme getirilmezken, Temsilciler Meclisi'nin bugün çalışmalarına devam edip etmeyeceği ise netlik kazanmadı. Demokrat Çoğunluk Grubu lideri Steny Hoyer, gün içinde yaptığı açıklamada, tasarıyı desteklediğini, ancak durumunun 'belirsiz' olduğunu söyledi. Kaynaklar, Pelosi'nin pazartesi akşamı telefonla birçok Kongre üyesini arayarak tasarı için destek istediğini bildirdi.

Ankara ve Washington yönetimleri, 'Ermeni soykırımı'na ilişkin 252 numaralı tasarının genel kurul gündemine getirilmemesi yönündeki gayretlerini salı günü de sürdürdü. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Philip Crowley, tasarıya karşı olduklarını tekrar ederken, Kongre'yle temas halinde olduklarını söyledi. Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, Meclis Başkanı Pelosi'yi arayıp aramadığı yolundaki bir soruya ise net karşılık vermedi. Beyaz Saray sözcüsü Robert Gibbs de Başkan Barack Obama'nın Pelosi ve ekibini telefonla aradığını sanmadığını, ancak patronunun bu konudaki görüşlerinin bilindiğini kaydetti. Gibbs, Türkiye ile ilişkilerin 'son derece önemli' olduğuna işaret etti.

Pazar günü Obama'ya tasarıyla ilgili Türkiye'nin rahatsızlıklarını içeren bir mektup gönderen Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ise dün ABD Başkanı'nın Nobel Barış Ödülü'nü almasına atıfla, "Bize Nobel'i hep barış ve sevgi diye anlattılar. Barışa ve sevgiye inananların da arkasında duracağına inanıyorum." mesajı verdi.

Salı sabahı açılan Temsilciler Meclisi'nin bir önceki geceden 'Kurallar Komitesi'nde hazırlanan gündeminde Ermeni tasarısı yer almadı. Ancak Kongre içtüzüğü, meclis başkanlığına kuralları askıya alma yöntemiyle uygun gördüğü tasarıları gündeme taşıma hakkı tanıyor. Dolayısıyla Kongre, tasarı yanlıları ve karşıtlarının yoğun lobi mücadelesine sahne oldu.

Ermeni lobisi, Amerikan Kongresi tatile girmeden, bu hafta tasarıyı ABD Temsilciler Meclisi'nden geçirmek için bastırırken, Türk resmî makamları ve sivil toplumu ise engelleme yolunda gayret sarf etti. Türkiye'nin Washington Büyükelçisi Namık Tan'ın hafta sonundan bu yana telefonla ulaşarak görüştüğü Kongre üyesi sayısı 80'i aştı. Tan, ABD'nin bazı eski dışişleri ve savunma bakanları ile ulusal güvenlik danışmanlarından da destek istedi. Amerikan Ticaret Odası'nın devreye girmesi sağlandı. Türkiye'de yatırımları olan bazı büyük Amerikan kuruluşları ve uluslararası firmalar da lobi güçlerini tasarı aleyhine devreye soktu.

Türkiye için çalışan resmi lobi şirketi, faaliyetlerini sürdürürken, ABD'deki Türk toplumu da konuyla ilgili çok duyarlı davranıyor. ABD'de en çok sayıda Türk derneğini bünyesinde bulunduran Türki Amerikan İttifakı (TAA) bir bildiri yayımlayarak Amerikan Kongresi üyelerini Ermeni tasarısına oy vermemeye, onun yerine toplumlar arası uzlaşı çalışmalarına katkıda bulunmaya davet etti. TAA'nın teşvikleriyle çok sayıda Türk, bölgelerini temsil eden Kongre üyeleriyle e-mail ve telefonla temasa geçerek tasarıya ilişkin kaygılarını bildirdi. Diğer iki büyük Türk çatı kuruluşu Türk-Amerikan Dernekleri Asamblesi (ATAA) ve Türk-Amerikan Dernekleri Federasyonu (TADF) da, Türk dostu Amerikalılar ve Türk toplumundan, Kongre üyelerini arayıp tasarıya karşı tavır almaya çağırmalarını istedi. Turkish Coalition of America (TCA), Türk dostu Amerikalılar ve Türklerden, hazırlanmış metinlere sadece adları ve adreslerini yazarak, Kongre üyelerine e-posta atmaları veya faks çekmeleri çağrısında bulundu. Alarm durumundaki Türk tarafı, tasarıyı engelleme çabalarına son dakikaya kadar devam edecek. ABD'deki Ermeni kuruluşları da çevrelerine e-postalar gönderiyor ve listelerindeki herkesi telefonla arıyor. Otomatik mesajla kişilerden, tasarıya destek verip Kongre üyelerini aramalarını isteyen Ermeni kuruluşları, kabul edenleri de telefondaki tuşlama yöntemiyle Kongre üyelerinin telefonlarına yönlendiriyor. zaman