Bilge mimarımızı kaybettik

GÜNCEL Türk mimarisinin tarihsel kökleri ile bağlantılarını koparmadan çağdaş çizgiyi yakalayabilmiş ender mimarlardan, Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü sahibi Turgut Cansever, üç yıldır tedavi gördüğü Kadıköy'deki evinde 89 yaşında yaşamını yitirdi. Cansever'in damadı Mehmet Öğün, Cansever'in beslenme bozukluğu ve yatağa bağlı kılan addison hastalığı nedeniyle bir süredir tedavi gördüğünü bildirdi.

Öğün, 2000 yılından beri kalp pili takılı Cansever'in, geçen Temmuz ayından itibaren yatağa bağlı hale geldiğini söyledi. Mimari alanda özgün yorumlarıyla kentler ve gelişim sorunları üzerine yaptığı çalışmaları bugünün şehirlerini planlayanlara yol gösterici niteliğinde olan Cansever'in cenazesinin, bugün Fatih Camisi'nde ikindi namazından sonra kılınacak cenaze namazının ardından Edirnekapı Mezarlığı'nda toprağa verileceği öğrenildi.

ÖDÜL REKORU

2008 yılında Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödül'üne 2007 yılında TBMM Üstün Hizmet Ödülü'ne ve 2005'te Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca Kültür ve Sanat Büyük Ödülü'ne layık görülen Cansever, Ahmet Ertegün Evi, Türk Tarih Kurumu Binası ve Demir Tatil Köyü projeleriyle Ağa Han Mimarlık Ödülü'nü 3 kez kazandı. Beşir Ayvazoğlu, aramızdan ayrılan Cansever'i şu cümlerle anlatmıştı: “O bir istanbul efendisi, katıksız bir entelektüel, halis bir sanatkâr ve benzersiz bir mümindir.” Öte yandan, TBMM Başkanı Köksal Toptan ve Başbakan Tayyip Erdoğan, Cansever'in vefatı nedeniyle başsağlığı mesajı yayımladı.

 

Yüzeysellik 'ilericilik' diye geldi

Türk mimarisinin iki asırdan beri kültürel yanılgı içinde olduğunu ifade eden Cansever, bu süreci şu sözlerle özetlemişti: “Sadelik, incelik gibi değerlerimize, Batı'nın barok ve rokoko özentisi karıştı. Fransız saray hayatının yüzeysel zevkleri ilericilik diye ülkeye geldi. Versailles önemli, Topkapı önemsiz sayıldı.”

 

89 yıllık yaşamına yüzlerce şaheser ve 4 kitap sığdırdı

Turgut Cansever, 1920'de Antalya'da doğdu. İstanbul Güzel Sanatlar Fakültesi Mimarlık Bölümü'nde okuyan Cansever, daha sonra sanat tarihi doktoru ve doçent unvanını aldı. Cansever, 1959'da Marmara Bölgesi Planlama Teşkilatı Başkanlığı ve 1961'de İstanbul Belediyesi Planlama Müdürlüğü görevlerinde bulundu. Cansever, 1974-75'te Dünya Bankası İstanbul Metropol Planlama Projesi'ne başkanlık yaptı. Bilge mimar, 89 yıllık ömründe Türkiye'ye yüzlerce şaheser olarak nitelendirilebilecek yapı kazandırdı. Cansever'in 4 kitabı da bulunuyordu.

 

YENİŞAFAK