Ben de Yazdım Celal Bayar

Celal Bayar, ‘Ben de Yazdım’da Osmanlı İmparatorluğu’nun son, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarını, Mondros Mütarekesi’nden bu yana milli mücadeleyi, Büyük Millet Meclisinin kuruluşunu ve ilk çalışmalarını, ilk Meclis hükümetlerini, Atatürk devrimlerini, anılarına, yazdıklarına ve belgelere dayandırarak anlatmaktadır. Bu vesile ile Türkiye’nin 20. yüzyıldaki siyasal tarihine önemli bir tanıklık yapan Bayar, bir yandan da kendi deyişiyle ‘genç nesiller için faydalı olacağı düşüncesiyle’ özellikle inkılapların meydana gelmesini zorunlu kılan tarihi sebep ve etkenler üzerinde durmaktadır.

Ben de Yazdım kitabı Mütareke’den bu yana, Millî Mücadele’yi, Büyük Millet Meclisi’ni ve Hükümeti’ni, Cumhuriyet’in ilk devirlerini, Atatürk’ü ve devrimlerini bütün yönleriyle ele alacaktır. Celâl Bayar”

Elinizdeki eser, Baha Matbaası tarafından 1967-1972 yılları arasında 8 cilt olarak yapılan baskı esas alınıp 3 cilt halinde düzenlenerek yayıma hazırlanmıştır. Kitabın kaynakçası ve dizini dışında, metne müdahalede bulunulmamıştır.

(1. Cilt) kitap özeti

1.Cilt 11 bölümden oluşmaktadır:

Bu kitapta Atatürk’ün silah arkadaşlarından olan Türkiye’nin Üçüncü Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın Birinci Dünya Harbi öncesi Osmanlı İmparatorluğu’nun siyasi durumu, yaşanan önemli olaylar ve mütarekenin ilk hazırlık çalışmalarıyla ilgili tespit ve yorumları yer almaktadır. Celal Bayar’ın kendisi İttihat ve Terakki Cemiyetinin içinde bulunan bir kişi olarak aynı zamanda bu cemiyetinin durumu ve yapısı hakkında da bilgiler sunulmuştur.

(2. Cilt) kitap özeti

2. Cilt 12 bölümden oluşmaktadır:

Celal Bayar’ın “Ben de Yazdım” kitabı, Osmanlı İmparatorluğunun son yıllarında, 31 Mart 1909 irtica hareketleriyle başlayan ve memleketi felakete götüren iç didişmelerin çok yoğun olarak yaşandığı bir dönemde vuku bulan olayları günümüze nakleden çok önemli bir eserdir.

Yazar bu eserinde, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında gerçekleşen bazı vakaların bugün içinde bulunduğumuz durumla karşılaştırmasının yapılmasının biz yeni nesillere faydalı olacağına inancını belirtmektedir.

(3. Cilt) kitap özeti

3.Cilt 13 bölümden oluşmaktadır:

Ben de Yazdım’ın 3 ncü cildinde ele alınan konular şu şekilde sayılabilir: İngiltere’nin Mısır politikası ve Mısır’ın işgali, Jöntürklerin Mısır’daki gizli faaliyetleri,

 Meclis-i Mebusan’ın feshi, Arnavutluk İsyanı ve ayrılık hareketlerinin başlaması, Yunanistan, Bulgaristan, Karadağ, Makedonya ve Arnavutluk’ta ıslahat istekleri ve Osmanlı İmparatorluğu’na verilen notalar, İstanbul’da ayrılık hareketlerine karşı yapılan kitle gösterileri ve yorumlar, Balkan ittifakının kurulması, Bulgar ve Rum ideolojileri ve birbirleriyle çatışmaları, Balkan ülkelerinin Osmanlı İmparatorluğu’na karşı yaptıkları anlaşmalar, Balkanlar’da müslümanlara yönelik katliamlar, Balkan Savaşı (1912) ve olumsuz sonuçları, büyük devletlerin Türkiye’yi parçalama istekleri, iç politikada çekişmeler ve Londra Barış Konferansı.

“Atatürk’ün mutad sofrasında bulunuyordum. O akşam davetlilerin sayısı azdı. Ancak beş altı arkadaştık. Büyük adam hayatından bahsediyordu. Biz de vecd içinde kendisini dinliyorduk. Birden sustu, hepimizi ayrı ayrı süzdü. ‘Arkadaşlar, beni ilk gördüğünüz zaman hakkımda nasıl bir fikir edindiniz, anlatır mısınız?’ dedi ve bakışlarını benim üzerimde topladı. Anladım ki, önce benim konuşmamı istiyordu.” Celâl Bayar, o akşam, Millî Mücadele’nin ilk yıllarında Atatürk’le tanışmalarını, Atatürk’ün kendisinde bıraktığı ilk tesiri samimiyetle kısaca anlatır ve şöyle devam eder: “İçimden gelen samimi ve gerçek sözlerim, çelik gibi sağlam bir iradeye sahip olan büyük adamın tevazu duygusuna dokunmuş olmalı ki hafif bir sesle ve çekingen bir edâ ile sordu: – Bunları yazdınız mı? – Hayır. – Rica ederim, yazınız. O zaman bu, benim için bir emirdi. Nur içinde yatsın, irtihalinden sonra bir vasiyet olmuştu. Bunun içindir ki bu kitabı yazmaya başladım ve Ben de Yazdım adını verdim.’’