Akçahisar-Kruja (Arnavutluk)

Arnavutluk’ta gördüğüm en güzel yerlerden biriydi. Osmanlı döneminde Akçahisar adıyla anılan bu tarihî kasaba, Arnavutluk’un başkenti Tiran’ın 20 km kuzeyinde, Kruya Dağlarının batı yamacında, verimli Fushe Kruje ovasına nazır bir yamaç üzerine kurulmuş, tarihi oldukça eskilere giden bir kasaba.

Osmanlı hakimiyetinde 500 yıl kalmış Arnavutluk, aynı zamanda Osmanlı’dan kopan son toprak parçasıydı. Arnavutluk 1190’da kuruldu ve Osmanlı buraya 1415’de Akçahisar’ı alarak yerleşti. O yüzden bu topraklarda dolaşırken kendinizi hiç de yabancı hissetmeyeceksiniz. 

Fushe Kruje ovasına hâkim bir mevkide yer alan Kruja’da İskender Bey Müzesi, Sarı Saltuk Dergâhı, Esad Toptanî Paşa Konağı, Kruja Kalesi, Dolma Baba Bektaşî Tekkesi, Osmanlı Hamamı, Murat Bey Camii gezilecek yerler arasında yer alıyor.

Akçahisar Nerededir?

Güneydoğu Avrupa ülkesi Arnavutluk Cumhuriyeti’nin orta kesiminde, Kurje Dağı’nın eteklerinde 600 metre yükseklikte konumlanan Akçahisar, ülkenin başkenti Tiran’a 20 ve Durres kentine 37 kilometre mesafede yer almaktadır. Kasaba, İshem Nehri ve Kruje Dağı arasında bulunmaktadır.

Akçahisar’a Nasıl Gidilir?

Akçahisar’a, ülkenin başkenti Tiran’dan sık sık otobüs seferleri bulunmaktadır. Tiran şehir merkezindeki belediye binasının hemen yanındaki yoldan hareket eden otobüsler, Akçahisar’a doğrudan ulaşmanın en kolay yoludur. Yolculuk ortalama 45 dakika sürmektedir.

Tiran’a ulaşmak için ise hava yolu tercih edilebilir. İstanbul’dan Tiran’a direkt uçuşlar bulunmaktadır ve yolculuk yaklaşık 1 saat 45 dakika sürmektedir. Tiran’a İstanbul’dan kara yolu ile de ulaşmak mümkündür. Bu yolla seyahat etmek biraz daha uzundur ve yaklaşık 15 saat sürmektedir.

Akçahisar (Kruja),  Bektaşi Tekkesi

Sarı Saltuk Dede kültü etrafında odaklanan bir Bektaşî tarikat merkezi olarak da Kruja önemli bir coğrafya. Tekkenin bahçesinde yaşlı bir zeytin ağacının Arnavut Milli kahramanı olarak görülen İskender Bey tarafından dikildiği söyleniyor. Balkanlarda İslamiyet’in yayılmasında bu coğrafyadaki bu gibi Tekkelerin önemli bir payı var.

Akçahisar (Kruja),  Kalesi

Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilmiş kale, 600 metre rakıma sahip Kruja’nın en yüksek noktasına kurulmuş. Şehrin ortasındaki Fatih Camii 1478’de Akçahisar Kalesi’nde inşa edilmiş. Her yanı sarp kayalıklarla çevrili kale 800 metre uzunluğunda bir alan ve bunu çevreleyen surlara sahip. Ortaçağ devri şehir büyüklükleri göz önüne alınca kalabalık bir nüfusa ev sahipliği yaptığı anlaşılıyor.

Esad Toptanî Paşa Konağı

Kale içindeki Esad Toptanî Paşa‘nın bir müze haline getirilmiş konağını görmeye değer. Toptanî Paşa’nın1910’lu yıllarda kurduğu Orta Arnavutluk Cumhuriyeti burayı mesken etmişti. Osmanlı Arnavut asker ve siyasetçi Toptanî Paşa, Balkan Savaşları’ndan sonra Balkan Birliği’ne destek vererek, Sırbistan’ın da yardımıyla orta Arnavutluk’ta Merkezi Arnavutluk Cumhuriyeti adı verilen bir devlet kurmuştu.

Bu konak Etnografya müzesi olarak kullanılıyor. Un değirmeni, zeytinyağı çıkarma düzeneği, demircilik işlevi için körük ve âletler, su buharı ile ısıtılan aile hamamı, kumaş dokuma tezgâhı gibi bir çok ihtiyaçça cevap verecek donanımlara sahip.

Eski Osmanlı Çarşısı

Kalenin giriş kısmında uzayan çarşı ise tam bir Anadolu havası estiriyor. Bu çarşının ne kadar güzel olduğunu ancak yavaş yavaş yürüyüp gezdiğinizde anlayabiliyor insan. Balkanlar coğrafyasında bu tip çarşılara sık sık rastlayabiliyorsunuz. Balkanlar gezimde Mostar’da Saraybosna’da Ohrid ve Üsküp’te benzer çarşıları görmüştüm.